Katılım bankaları toplanan fonlar açısından çok parlak bir yıl geçirmiyorlar. En büyük korku toplanan fonların kamu katılım bankalarına kayması. Şimdilik resim çok net değil ama kanaatim o ki özel katılım bankalarının başını en çok ağrıtacak konuların başında bu geliyor.

Toplanan fonlar anlamında ilginç bir ilk çeyrek geride bıraktık. Mevduat bankalarındaki mevduat, 3 ayda 29.5 milyar lira artarken, katılım bankalarındaki toplanan fonlar ise aynı dönemde 1.2 milyar lira azalarak 74.2 milyar liradan 73 milyar liraya geriledi.

Toplanan fonlarda, ilan edilen kar payı oranı her şey demek değil. Bunu Albaraka özelinde yakinen yaşadık. Neredeyse tüm dönem, en yüksek kar payını verdiğini ilan edenAlbaraka’nın topladığı fonlar, 3 ayda 852 milyon lira azalarak 20 milyar liranın altına düştü.

Toplanan fonların tabana yaygın olması, vadesiz hesapların toplam tutar içindeki oranının yüksek olması, vadeli hesapların da vadesinin uzun olması, mevduat kalitesini gösteren en temel göstergeler olarak kabul ediliyor.

Bu anlamda katılım bankalarının topladığı fonlar banka banka detaylı bir şekilde incelendiğinde Kuveyt Türk’ün dikkat çekici bir şekilde ön plana çıktığı görülüyor. Katılım bankaları içinde %38 paya sahip bankanın, topladığı fonların yapısı da takdire şayan.Mevduat bankalarında yüzde 19, katılım bankalarında ise yüzde 27 olan “cari hesapların toplam hesaplar içindeki payı”, Kuveyt Türk’te yüzde 34,5 Cari hesap oranı Vakıf Katılım’da yüzde 26, Türkiye Finans’ta yüzde 24, Albaraka’da yüzde 21 ve Ziraat Katılım’da yüzde 12.

Cari hesapların da detayına bakıldığında, en tabana yaygın hesap yapısının Kuveyt Türk’te olduğu görülüyor. Kuveyt Türk’ün cari hesaplarının yüzde 65’ten fazlası gerçek kişi ticari olmayan hesaplar. Diğer tüm katılım bankalarında gerçek kişilerin ticari olmayan hesapların payı yüzde 50’nin altında kalıyor.

Resmi kurumların bankalara yatırdığı paralar da toplanan fonlar değerlendirilirken dikkate alınması gereken diğer bir faktör. Ziraat Katılım’da 122 milyon liranın üzerinde resmi kuruluş mevduatı var ve bunların sadece 15 milyon lirası caride, geri kalan büyük bir kısmı ise katılma hesaplarında. Daha da tatsız olanı, resmi kuruluşların mevduatı Ziraat Katılım’ın toplanan fonlarının yüzde 6.4’ü büyüklüğünde…  Bu oran Kuveyt Türk’te yüzde 0,48 Albaraka’da yüzde 0,23 Türkiye Finans’ta ise sadece yüzde 0,14..Türkiye Finans, Kuveyt Türk’ten sonra toplanan fon yapısını en sağlam kurgulamış banka gibi görünüyor.

Özel katılım bankalarını, toplanan fonlarda sıkıntılı bir süreç bekliyor. Henüz iddialı kar payı oranları ilan etmedikleri halde toplanan fonlarda kamu katılım bankaları, özel katılım bankaları için -ticari manada- ciddi bir “tehdit”. Bunu aşmak için “en çok kar payını biz veriyoruz” un çok basit bir hamle, sıradan bir söylem olarak kalacağı bir süreç olacak bu. Kendilerinden beklenen: katılım bankaları hem kendi aralarındaki kardeşçe centilmence rekabete devam edecekler, hem de Türk Bankacılık Sektörü içindeki paylarını arttırma gayreti içinde olacaklar…