Oruç insanları ruhi ve bedeni olarak eğitime tabi tutar. Allah için yiyip içmekten vazgeçen kişiler, vicdanları ile konuşma imkânı bulurlar. Ramazan ayı müminler için içsel bir yolculuktur. Onlar bu yolculuk esnasında yaşamlarını yeniden gözden geçirir ve ruhlarını istila eden kötü fillerden arındırırlar.

Mümin için oruç bir rehabilitasyon merkezi gibidir, onu maddi manevi kirlerden arındırıp eğitir. Cahillerin orucu ise sadece bedeni olarak gerçekleşir, bu kişiler kendilerini yiyip içmekten alıkoyar fakat kötülüklerden vazgeçemezler. Cahil oruca niyetlenir ve bir aylık süre içinde yemekten içmekten vazgeçer, fakat ruhunda ve benliğinde bir değişime gidemez. Kendisi ile baş başa kalıp içsel bir yolculuğa çıkamaz. Çünkü oruç onun ruhuna etki edememiştir.

Cahil olayların görünen yönüyle ilgilenir. Gece geç vakte kadar sahur hazırlıkları yapar.

Teravi namazlarını aksatmaz.

Mukabele toplantılarına iştirak eder.

Türbe ziyaretlerini ihmal etmez

İftar davetlerinin baş müdavimidir

Oruçla ilgili programları hiç kaçırmaz

Orucu bozan etkenleri araştırır, bu konuda yakınlarını bilgilendirir. Fakat bunların hiç biri onu düştüğü cehalet çukurundan çıkaramaz. Zira oruca bedenen tabi olan bu kişi ruhsal dünyasında köklü bir değişime gidememiş orucun mahiyetine vakıf olamamıştır.

Cahil gece sahura kalkmakta, oruca niyet etmektedir fakat alışkanlık haline getirdiği dedikodulardan bir türlü vazgeçememektedir. Mukabele çıkışı bir arkadaşıyla oturup saatler süren dedikodular yapmaktadır. Kul hakkı konusundaki hassasiyetini kaybetmiştir, fıtratının sesine kulak tıkayıp, nefsine boyun eğmektedir. Yoksullardan uzaklaşırken zengin iftar davetlerinin baş müdavimi olmaktadır. Oruç bu kişinin bedenine değse de ruhunun derinliklerine inememiş, kalbine tesir edememiştir. Kişi, kendini sadece yemekten içmekten men etmiş fakat tuttuğu orucu kötülüklerin önüne kalkan yapamamıştır.

Yüksek tahsil edinmek, kütüphaneler dolusu kitapları hatmetmek kişiyi cehaletten kurtaramaz. Nitekim bu kişi vaktinin çoğunu kütüphanelerde geçiren ve insanlar nazarında saygın bir mesleğe sahip biri de olabilir. Fakat bütün bunlar tek başına onu cahillikten kurtaramaz. Çünkü Allah’ın koyduğu ölçülere samimiyetle yapışmayan bir kişi hangi mesleğe hangi konuma sahip olursa olsun cehaletten kırıntılar taşımaktadır. Her şeyi bildiğini iddia eden bu kişi yaradılış gayesini bilmemekte ve fıtratına aykırı davranmaktadır.