Sonuçta bir kriz var gibi gözüküyor. Bu açıdan bakınca tabii ki durum hiç iç açıcı değil..
Gerçekte ise, bizim için kriz mıriz yok. Var olan kriz Amerika’nın, daha doğrusu kapitalizmin krizi.. Bizdeki biraz suni, biraz da psikolojik.. “Amerika’da pişer, bize de düşer” hesabı. Hani hep öyle oldu ya. Amerika hapşırınca biz yatağa düştük.. Dolar düşünce de bizim paramız düştü, yükselince de.. Böyle bir şuuraltı oluştu.. Suni. Bir kriz lobisi var, o, dünya borsalarındaki dalgalanmayı fırsat biliyor ve piyasayı dalgalandırıyor..
Bu uzun sürmez.. Bizim borsa her türlü spekülasyona ve manipülasyona açık.
Bizim borsanın hacmi de dar, derinliği de..
Bakın, lafı uzatmadan söyleyeyim, bu kriz bize yarar!.
Daha önce söyledim. Domino etkisinin ardından, Amerikan borsasındaki kriz Avrupa’yı ve Asya’yı vurur. Bu iki kriz tekrar geri döner Amerika’yı vurur..
Düşünebiliyor musunuz, krizin merkezi Amerika, ama Amerikan doları yükseliyor..
Durum çok açık ve net. Amerikan borsasındaki hissesini satan kişi ya da kurum ne yapıyor, parasını alıyor.. Aldığı para ne, dolar. Yani dolar çıkışı patlıyor.
Yatırımcı tedirgin. Nereye yatırım yapacağına karar vermek için çalkantının durulmasını bekliyor. Yani para nerede, kasada.
Dolara talep var gibi gözüyor ama yok.. Doların yükselişi sanal.
Düşünsenize, kim ekonomisi batan ülkenin parasına yatırım yapar?..
Türkiye’deki krizin birkaç sebebi var.
1- Psikolojik.. Dünya borsalarındaki çalkantıdan yatırımcı etkileniyor. Karşı vadide gök gürleyince, şimşek çakınca şemsiyeye sarılıyor.. Özellikle de büyük yatırımcı dışarıdan, yabancı yatırımcı ana ülkedeki panikten, küçük yatırımcı herşeyden etkileniyor.. Herkes hasta, ben de hasta olacağım gibi bir duygu hakim piyasaya!
2- Borsalar artık bileşik kaplar gibi. Dış borsalardaki çalkantı, aynı yatırımcının içerideki davranışını da etkiliyor.. Zaten bizim borsamızda yabancı yatırımcının baskın bir rolü var.. Merkez krize girince buradaki de ona bağlı tepki veriyor.
3- Borsamız çok sığ, ekonomik, sosyal, siyasal olaylardan hemen etkileniyor. Ülke genelindeki kriz beklentisi ve baskısının sebep olduğu panik atak havası var..
4- ABD’de borsadaki satışların karşılığı dolar alınıyor. Tabii ki dolar da yükseliyor..
5- Kriz lobisi borsayı kullanarak piyasalar üzerinde baskı kurmak istiyor..
Oysa bu kriz, ilk şok geçtikten hemen sonra Türkiye’nin işine yarar.
Ekonomide para kaybolmaz. Oradan kaçıyorsa, bir başka yere gider. Tahterevalli gibi çalışır sistem. Biz tahterevallinin yükselecek kısmındayız. Bunun için krizi fırsata döndürmemiz gerek.. Krizi iyi yönetirsek bu bir şans olabilir..
Dolar düşecek. Bunun başka çaresi yok.
Merkez Bankası, ihracatçıların baskısı ile dolardaki yükselişe sanki göz yumuyor gibi..
Ekim aydında Türkiye’nin iç dengeleri, Kasım ayında Amerikan seçimleri olacağından Amerika odaklı kriz dalgalarına hazır olmalı.. Tabii bizde kriz öyle hemen bitmez. Ardından Mart ayında bizde seçim var.. Şu darbe tehdidinden kurtulmadan, iç barış sağlanmadan bu işler yoluna girmez. Ama yine de bunu beklemeden yolumuza devam etmeliyiz. Çünkü bu işler hallolmadan da bu olumsuzluklar yakamızı bırakmaz. Yani yumurta-tavuk ilişkisi gibi bir şey bu süreç..
Piyasadaki silkelenme, kurunun yanında bazı yaşlar yansa da ekonomik bir seleksiyona da sebep olacak.. Batan batacak, kalanla yolumuza devam edeceğiz..
Göreceksiniz herşey çok daha iyi olacak.. Ama hemen değil.. Önümüzde zor günler var.. Kırılıp dökülenler de olacak.. Amerikan kapitalizminin kuleleri yıkılırken, bizim gecekondulara savrulacak taşları. Bu büyük çöküşün toz bulutu bizim genzimizi de yakacak. Bu global sarsıntıyı bize hiçbir şey olmadan atlatamayız.
Deprem nasıl fay hattındaki yapıları, sarsıntı çürük yapıları yıkıyorsa, 9.8’lik bir borsa krizi de zayıf yapıları yıkacak.. İçi boşalmış, karton kaplanlara benzeyen tek dişi kalmış canavarların gerçek yüzleri ortaya çıkacak. Onlara göbeklerinden bağlı çevreler de efendilerinin peşinden sürüklenecek..
Zaten bizim borsa bir illüzyon kutusu gibi. Cehaletin, heva, heves ve ihtirasların yönlendirdiği ihtiras ile borsa bazen bizde bir kumara dönüşebiliyor... Bizim borsamız her zaman spekülatif hareketlere açık.. “Ahmak avcısı” bir sürü yamyam, aç kurt gibi bekliyor.. Borsa yükseliyor diye de vurgun yapıyorlar, batıyor diye de..
Amerikan borsası zor iflah olur. Amerikan doları da öyle. Tahminim doğru çıktı bu arada, Amerikan borsası, önce Avrupa’yı, ardından Asya borsalarını vurdu, Avrupa ve Asya’daki kriz dönüp tekrar Amerikan borsasını vuracak, Amerikan borsası da Avrupa ve Asya borsalarını.. Seçime kadar bu gitgide azalarak da olsa devam edecek ve bu kriz sonunda Cumhuriyetçileri vuracak. Cumhuriyetçilerin derin öfkesi de dönüp, siyahi lider, Demokrat Obama’yı vurabilir!? Ekonomik kriz, Amerikalıların kimyasını bozacak ve bakın, görün, daha neler olacak.. Daha bir sürü firma batacak.. Bakarsınız Opel, GM falan da batar. Olmaz olmaz deme, olmaz olmaz. Büyükler, bu tür sarsıntılara küçükler kadar dayanıklı değil..
Amerikan kültürü, yaşam tarzı, politikaları da artık para etmiyor, inandırıcılığını, ciddiyetini, güvenilirliğini kaybetti.. Bir sürü megaloman ve şizofren adamın ham hayallerinin zebunu olan kocaman, hantal, erken yaşlılık alametleri gösteren, “siyasi obez” bir Amerika var karşınızda..
Amerikan rüyası bitti. Amerikan yüzyılının sonuna geldik.. Amerika’dan kaçış başladı.. Dolar ülkesine geri dönerken, Amerika’nın beyin takımı, Amerikan borsasına yatırım yapan sermayedarlar kendilerine daha güvenli limanlar arıyorlar.. “Arzın merkezi”ne ya da “Homeland”a, Hz. Adem’in, Hz. Nuh’un, Hz. İbrahim’in yurduna, insanoğlu, atayurduna doğru büyük yolculuğa hazırlanıyor..
Hiçbir ekonomi mükemmel değil. Türkiye ekonomisinde herşey yolunda olmasa da düne göre daha kötü değil.. Gelecek için umut vadeden ekonomilerin başında geliyor..
Sabırlı olun. Dua edin. Herşey çok daha iyi olacak.. Gelecek sizin avuçlarınızda şekillenecek..
Herşey sizin bilgi, cesaret ve performansınıza bağlı..
Herşeyi politikacılardan beklemeyin.. Seçim geliyor, dürüst adamları seçin, dürüstü seçseniz bile gözünüzü üzerinden eksik etmeyin.. Dua edin.. Her işin evveli de ahiri de kudret elinde olan Allah’ın (cc) hükmündeki hikmete ram olun.
Allah serveti dünyada elden ele dolaştırandır.. O, bizi kimi zaman artırarak, kimi zaman eksilterek imtihan edecektir.. Servet, ilim, makam, şöhret ve iktidar verdikleri eğer nimete şükretmez ve bu değerleri ilahi rızanın dışında kullanırlarsa Allah’ın laneti onlara ulaşır.. Zenginlik içinde yoksulluğa düşerler. Bu dünyanın parasının geçmeyeceği ahiret yurduna, dünya borsasında kaybedenlerden daha büyük kayıplarla girerler.. Dünyevi zenginliğimiz, ruhani yoksulluğumuzun sebebi olmasın! Sabreden, direnen, bilgili, dürüst ve cesur yoksullar; müsrif, kibirli ve cimri zenginlerden daha kazançlıdır.. Zulm ile abad olunamayacağını o güç, servet ve iktidarları ile kibirlenen müstebit zalimler, nasıl bir yıkılışla apansız yıkılıverdiklerini gün gelecek öğreneceklerdir.. Kemalin zevale dönüştüğü o gün ne müthiş bir gündür!
Selam ve dua ile..