Barack Obama’nın başkan seçilmesi ülkesi ABD’nin vatandaşlarının büyük bölümünü sevindirdiği kadar, dünya vatandaşlarını da memnun etti. Öyle ki, Güney Amerika’dan Ortadoğu’ya kadar Amerika topraklarında görülmeyen kutlamalara şahit olduk hafta boyu. Siyasetten soğumuşluklarıyla tanınan Amerikalıların heyecanı dahi kayda değer ölçüdeydi. 20 Ocak 2009 tarihinde, Martin Luther King’in “Bir rüyam var” adlı konuşmasını yaptığı yerden hiç de uzak olmayan bir mekanda, ABD Kongresi binası önünde yapılacak törenle, elini kutsal kitabı İncil’in üzerine basarak edeceği yemine kadar Seçilmiş Başkan (President Elect) sıfatıyla anılacak olan Barack Obama, bu hafta başı Beyaz Saray’a yaptığı ziyaret sırasında da Washingtonlular tarafından coşkuyla karşılandı. Obama’nın eşiyle beraber Bush ailesiyle yakında taşınacakları yeni evlerinde bir araya geldikleri saatlerde, Beyaz Saray’ın hemen önünde, üzerinde “Arrest Bush!/Bush’u tutukla!” yazan dev pankart, aynı mesajı taşıyan kazakları giyen Obama destekçileri tarafından açılıyordu. Zira Obama, karanlıklar içinde ezilmiş bir kitleyi, yılmadan, durmaksızın çalışıp, vurulduğu zincirlerden kurtulan mazlumu teslim ediyordu. Bunun için de halkının ondan beklentileri, çıkışına ve yükselişine gösterdikleri coşkulu tepki ile doğru orantılı olarak fazlaydı. Bu Obama’nın kim olduğuyla ilgili bir mesele değildi aslında. Eğer Obama’nın kim olduğuna bakılsaydı zaten o zaman yeni yetme, genç, tecrübesi itibariyle henüz rüşdünü ispat etmemiş, acemi bir siyasetçiyle karşı karşıya kalınırdı. Oysa mesele onun kim olduğundan çok kimin temsiliyetini taşıdığıyla alakalıydı. Sosyal bilimlerde buna temsiliyet sistemi diyoruz. Evet Obama, birçoklarının eleştirilerinde dile getirdirdikleri gibi geçmişi itibariyle derisinin rengiyle gobeğinden bağlı olduğu zenci toplumu temsil etmiyordu. Ne onlar gibi fakir, ne de onlar gibi yoksul ve ezilmişti. Hatta çoğu “beyaz adam”dan çok daha üstün niteliklere sahip olmasına sebep olacak bir geçmişi vardı. Bu da “Canım adamın neresi zenci, bakın Harvard’da okumuş” gibi son derece yüzeysel eleştirilerin taraftar bulması anlamına geldi. Oysa bu derinliksiz yaklaşım Obama’nın zenci olduğu halde ve rağmen Harvard’a gidebilmiş olmasını göz ardı etmekle de kalmıyor, aynı zamanda zencilerin ezelden beri sadece zenci oldukları için tutuldukları muamele gereğince küçümsüyordu. Onu başarısından dolayı kutlayacakken, beyaz insanların dominant olduğu bir dünyada tırnaklarıyla kazıyarak yükselişini alkışlayacakken görmemezlikten gelmek şöyle dursun, için için yiyen bir hasetle hakir görmekti bu. Zencilik de işte tam da bu anlama geliyordu. Olduğun, asıl olduğun, kimliğin, değerlerin, topluma kazandırdıklarınla, kişiliğin, zekan, “karakterinin muhtevası”, eline geçen fırsatları, Yaratan’ın sunduğu rızıkları ne derece istirmarsız iyi değerlendirebildiği ile değil de; yani “beyaz-diğerleri”nin tabi tutuldukları standartlarla değil de sadece derinin ne kadar koyu olduğuyla değerlendirilmek. Hiçbir beyaz siyasetçi “kimliği itibariyle, tahsili ve geçmişiyle seçmenini hiç de temsil etmiyor; çünkü kendi orta-sınıftan değil” denmiyordu ama, mesela. Zira ötekileştirmenin, zencileştirmenin temel kuralı buydu. Bu çifte standart. Bu çok ayaklı önemsizleştirme-görmezden gelme-hakir görme ve kontekst-dışılaştırma prosedürüydü zenci kimliğin temsiliyeti.
Yani Obama’nın zenciliği elinin, yüzünün renginin ötesinde bir horlanmayı temsil ediyordu. Nerede, nasıl, hangi şartlarda ve şekilde olursa olsun. Tıpkı başörtülü kadınların zencileştirilme tecrübesi gibi. Evet, onlar belki yoksul değildi –yoksul başörtülüleri göz ardı etmek ne derece doğru ise- engelli değildi, o değildi, bu değildi. Ama işte o, bu, şunun hiçbiri de açık açık, bu derece geniş bir insan skalasında tel örgülerin berisinde çömelip beklemeye, “çökmeye” mecbur edilmiyordu, evet gene, bu derece geniş bir insan skalasında ve evet açık açık.