Tren kazası sabotaj mı?

Başkent Ankara dün tren faciasına uyandı. Sabah 06.30 Konya seferini yapan yüksek hızlı tren, kalkıştan 6 dakika sonra Yenimahalle ilçesine bağlı Marşandiz İstasyonu’nda kılavuz lokomotif treniyle çarpıştı. Burnu havaya kalkan hızlı tren  ardından üst geçide çarptı. 3’ü makinist 9 kişi hayatını kaybederken 7’si ağır 92 kişi de yaralandı. Kazayla ilgili detaylara Türkiye gazetesi ulaştı. Olayın altından yine ihmaller zinciri çıktı.

Edinilen bilgilere göre, yüksek hızlı trenler sabah sefere başlamadan önce, her gün ‘kılavuz makine’ diye adlandırılan bir elektrikli lokomotif rayları kontrol ediyor. Trenin seferinden birkaç saat önce yola çıkan kılavuz makine, denetimini yaptıktan sonra yuvasına dönüyor. Ardından hızlı tren hareket ediyor. Kar yağışı gibi olumsuz hava şartlarında raylar tekrar kontrolden geçiriliyor.

POLATLI’DAN DÖNDÜRDÜLER

Dün sabah saatlerinde de Konya hattını kontrol eden kılavuz lokomotif Ankara’dan yola çıktı. Ancak Polatlı’ya ulaşan iki makiniste sebepsiz şekilde ‘dön’ çağrısı yapıldı. Lokomotif, 100 kilometre gittikten sonra Ankara’ya geri döndü ve kazanın yaşandığı Marşandiz İstasyonu’na yaklaştı. İddiaya göre, makasçı Marşandiz İstasyonunda makası yanlış yola yaptı. Ve kontrol lokomotifi ile yüksek hızlı tren kafa kafaya çarpıştı.

SİNYALİZASYON SİSTEMİ YOKTU

Yüksek hızlı tren hattının trafiği uzaktan kumandalı. Sinyalizasyon sistemleri ve makas değişimleri merkezden yapılıyor. Zaman zaman yazılım, enerji ve program kaynaklı sinyalizasyon hatası yaşanabiliyor. ‘İmba’ diye tabir edilen bu durumlarda hat devre dışı kalıyor. Eğer raylarda olağan dışı bir durum varsa, güvenlik sistemi devreye giriyor ve hızlı tren kendi kendine duruyor. Tabii fren, merkezden idaresi sisteminin (TSİ) geçerli olduğu durumlarda çalışıyor. Ancak dün bu sistem çalışmadı. Çünkü, Ankara-Sincan arasında trafik, merkezi idareden sisteminden değil merkezden telefonla idaresi (TMİ) sistemiyle yönlendiriliyordu.

MÜHENDİSLER UYARDI

Hattın yaklaşık 15 kilometrelik başlangıç kısmında sinyalizasyon sistemi kurulmamıştı. Yani, trafik eski usullerle yapılıyordu. Milyonlarca liraya mal olan hızlı tren hattının eski sistemle çalışması, makasçının ihmali ve makinistlerin şüphelenip ‘Kılavuz lokomotif niye burada’ diye soru sormaması faciayı beraberinde getirdi. Ankara’dan Konya’ya 06.30 seferini yapmak için kalkan hızlı tren, 9 kişiye mezar oldu.

Kazada kusuru bulunduğu tespit edilen trafik kontrolör E.E.E, tren teşkil memuru (makasçı) O.Y. ve tren hareket memuru S.Y. sorgulanmak üzere gözaltına alındı. Bu arada mühendislerin, sinyalizasyon sisteminin yapılmamasının riskli olduğu konusunda Demir Yolları idarecilerini uyardığı ancak gerekli adımın atılmadığı öğrenildi.
Kılavuz lokomotif Polatlı’dan niye çağrıldı? Masakçı yolu niye değiştirdi? Sinyalizasyon sistem niye kurulmadı? Sabotaj gibi ihmaller zinciri tesadüf müydü? Bu sorular, trenin kara kutusunun ve kamera kayıtlarının incelenmesinin ardından cevabını bulacak.

YAKINLARI PERİŞAN OLDU

Tren kazasında can verenlerin isimleri belli oldu. Makinistler, Kadir Ünal, Adem Yaşar ve Hulusi Beler ile yolcular Yusuf Yetim, Tahsin Ertaş, Arif Kahan Ertik, Berahitdin Albayrak, Kübra Yılmaz ve Ebru Erdem Ersan’ın cenazeleri Adli Tıp Kurumuna nakledildi. Ölenlerin yakınları kurum önünde gözyaşları içinde bekledi.

Hızı en fazla 90 km idi

Yüksek hızlı trenin Ankara Garı’ndan hareket etmesinin ardından 10 kilometre sonra Marşandiz Tren İstasyonu’na geldiğinde kaza yapması, aracın hızının ne olduğu sorusunu akıllara getirdi. Uzmanlar, durağa yaklaşık 9 kilometre mesafede olduğu için trenin saatlik 250 kilometre hıza ulaşmasının mümkün olmadığını, kazayı da 90-100 kilometre hıza ulaştığında yapmış olabileceğini belirtiyor. 

ÖLENLERDEN BİRİ ASTROFİZİK PROFESÖRÜ

Tren kazasında hayatını kaybedenlerden biri de, astrofizik alanında çalışmalar yapan Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berahitdin Albayrak oldu.

Doçentlik ve profesörlük zamanlarında astrofizik alanına yoğunlaşan Albayrak'ın ilgilendiği diğer alanlar şunlardı:

Türkiye