Türkiye’de kamuoyu araştırma şirketlerinin büyük çoğunluğu seçim tahminlerinde feci şekilde yanılırlar. Bu yanılgıların bir kısmı, peşin hükümlerle birleşen teknik hatâlardan kaynaklanır. Aslında, bütün dünyada seçim sonuçlarında en fazla artı-eksi 2 puanlık bir yanılgı normal kabul edilirken, bizde bu hatâ paylarının sonuçları değiştirecek kadar farklı olması, kamuoyu araştırma şirketlerinin bir kısmının kendisine çıkar sağlayarak yönlendirme yapmasıyla ilgilidir.
Bu nevi sahte ve saptırılmış kamuoyu araştırmaları gelişmiş demokratik ülkelerde suç sayılır ve sıkı şekilde takip edilir. Lâkin, ne yazık ki Türkiye’de bu konudaki yönlendirmeler ve istismar hâlâ devam etmektedir. Ben en ziyade önceki seçimler hakkında tahminleri hiç çıkmayan bu zenaat erbabının pişkinliğine hayret ediyorum.
***
Benim kamuoyu araştırma şirketim yok ama gözlemlerim ve siyasî tecrübem var. Her hafta Anadolu’nun birkaç yerinde konferanslar veriyor ve binlerce kişiyle sohbet etme imkânı buluyorum. Bu arada, serde 1950’den bu yana bu topraklardaki siyaseti koklayabilmiş olmanın avantajı da var.
29 Mart Mahallî Seçimleri üzerindeki şu müşahedelerimi sizinle paylaşmak istiyorum;
Bir defa, halkımızın büyük çoğunluğu Erdoğan’ı seviyor ve karizmatik buluyor. AK Parti oylarının önemli bir kısmı Erdoğan’ın liderliğine ve şahsına ait bulunuyor. Diğer siyasî partilerin bu avantajı yok.
AK Parti, 2004 Mahallî Seçimlerine göre, merkeze daha sağlam yerleşmiş durumda. 2004’te DYP’nin yüzde 10’luk, ANAP’ın ise yüzde 3’lük oylarının büyük çoğunluğunun AK Parti’ye geçmiş olduğu söylenebilir. Diğer taraftan, mahallî seçimlerin tabiatı itibariyle, SP’nin yeni başkanının estirdiği rüzgârın sınırlı kalacağı ve yüzde 5’i geçmeyeceği görülmektedir.
Küresel ekonomik kriz, geçim sıkıntısı ve işsizlik, bu seçimlerin, üzerinde en çok tartışılan meselesi olmuştur. Bir kısım iş âlemini ve medyayı da arkasına alan muhalefet partileri, AK Parti’yi özellikle bu konuda sıkıştırmaya çalışmaktadırlar. Buna karşılık ekonomik krizin, ABD’den pompalandığı ve iktidarla ilgisinin olmadığı; bilâkis 2007’de Cumhurbaşkanı seçimi krizi, 27 Nisan Muhtırası ve AK Parti’nin kapatılma dâvasıyla yoğunlaştığı ve iktidarın ekonomik ve sosyal tedbirler aldığı söylenmektedir. Gene de küresel ekonomik kriz ve işsizliğin AK Parti’nin oylarında olumsuz tesir icra ettiği söylenebilir.
Başbakan Erdoğan’ın Davos’taki dik duruşu ve Türkiye’nin şahsiyetli ve aktif bir dış politika takibe başlaması, milletin tasvip ettiği ve alkışladığı bir tutum olmuştur. Hele yeni ABD Başkanı Obama’nın ilk olarak Türkiye’yi ziyarete karar vermesi, bu tutumu perçinlemiştir. Halk, karşısında başı dik bir başbakan görmekten memnundur.
Ergenekon Soruşturması’ndaki ikinci iddianamenin darbe teşebbüsleriyle açıkça ilişki kurması, milletin yıllardır kendi iradesine dayatma yapan darbeci mahfillere karşı, iktidarı desteklemesi bakımından çok etkili bir unsur olmaktadır.
Bütün bu faktörlerden çok daha önemlisi, milletimizin gelişmiş, müreffeh, demokratik bir toplum olma yolundaki ısrarlı talebidir. Bu talep ve geleceğe yöneliş 1950’den bu yana devam etmektedir. Bunu farkeden DP, AP, ANAP çizgisindeki, ‘durmadan yola devam eden’ AK Parti dinamizmi, gerçekleştirdiği ve plânladığı birçok projelerle ortaya çıkarak puanını yükseltebilmektedir.
***
AK Parti’nin oylarının bu gözlemlerimizin ışığında genel bir değerlendirmeyle yüzde 50 civarında olacağını tahmin ediyorum. Eğer önümüzdeki iki haftalık sürede, ekonomik kriz konusunda muhalefetin yürüttüğü kampanya tesirli olabilirse, bu oran birkaç puan aşağıya inebilir.
CHP’nin, özellikle belediye başkanlıkları için alacağı oyun, AK Parti ile kutuplaşmanın avantajıyla yüzde 23’e kadar yükselebileceğini; MHP’nin ise 2004’e göre oylarını bir miktar arttırabileceğini, ancak 2007 seviyesine ulaşamayacağını tahmin ediyorum.
***
29 Mart Seçimleri, rejimin istikrarı ve küresel ekonomik krizin atlatılması bakımından önemlidir.
Bu arada, TC kimlik numarası istenmesi saçmalığından vazgeçilmemesi hâlinde, millet iradesinin sandıklara yansıtılmasında sorunlar çıkacağını da hatırlatmak istiyorum.