Dün akşam üzeri gelen sonuçlar net değildi. AK Parti ilk gelen sonuçlara göre hızla oy kaybederken, CHP ve MHP saatler ilerledikçe oyunu artırmaya devam etti. Şimdi önümüzdeki rakamlar daha net ve durum çok da iç açıcı değil.. Sonuçlar ortada.. AK Parti %39, CHP %23.2, MHP %16.1, DTP %5.4, SP %5.1, DP %3.7, DSP 2.7, BBP %2.2. 8 Parti %1’in üzerinde oy almış.. 11 Parti ise sıfırın altında. Sonuncu parti ise Yaşar Nuri Öztürk'ün Partisi HYP. İP’in oyu ise %0.2. AK Parti 1. Parti.. Hatta kendinden sonra gelen 2. ve 3. Partinin toplamına eşit.. Ama tek gerçek bu değil kuşkusuz.. 2007 seçimine göre AK Parti %7.5 oy kaybetmiş. Buna karşılık CHP 2.5, MHP 1.8, SP 2.8 oy artırmış.. 2004 seçimine göre ise AK Parti'nin kaybı %2.6, CHP ve MHP %5 seviyesinde, SP ise %1.1 seviyesinde oyunu artırmış.. AK Parti'nin oy kaybına uğradığı çok açık. Özellikle bana göre %40 AK Parti için bir kritik eşikti, o eşiğin altına düşmüş durumda.. Bu durumda AK Parti erken seçime zorlanacak.. Ergenekoncular, AK Parti'nin %40’ın altına düşmesi halinde, Eylül ayından başlayarak yeni bir toplumsal muhalefet dalgası örgütleme planı yapıyorlardı.. Muhtemel bir erken seçimde, eğer AK Parti hazırlıksız yakalanırsa sonu ANAP gibi olur.
Unutmamak gerekir ki enselerinde %5'lik bir SP var. Öyle sanıyorum ki SP ve BBP seçim ittifakına gidecek.. Bu durumda şu anki oyları %7.3 ediyor.. Oylarını yakmamak için SP'den AK Parti'ye giden oylarla, BBP'den MHP'ye giden oyları da hesaplarsanız, SP+BBP ittifakı barajı kolayca aşabilir.. Hatta AK Parti'nin aday göstermeyeceği bazı isimler, seçimden önce SP'ye geçebilir ve SP 2010'da Meclis'te grub da kurabilir.. AK Parti eğer gayri memnunları partide kalmaya ikna edemezse, SP güçlü bir şekilde Meclis'e girebilir.. AK Parti'nin başarısızlığının sebebini başka yerlerde değil, kendi içinde araması gerek.. Eğer tek başına yatırım yapmak yeterli olsaydı, herhalde Antalya'yı kaybetmemesi gerekirdi.. İçinden çıktıkları kitleye bu kadar yabancılaşmamaları gerekirdi.. Partiler devlet dairesine döndü yahu.. Gönüllü partililerin hizmet verdiği makamlar değil, ücretli çalışanların hizmet verdiği, bir kısım rantçılar ve bürokratik kariyer arayışındaki insanların adresi haline geldi..
AK Parti hâlâ şanslı aslında.. Mesela, CHP 13, MHP 10 İlde, DTP 8, DSP 2, BBP ve Bağımsızlar birer ilde belediye başkanlığını kazanmalarına rağmen, MHP'nin kazandığı 10 ilden 8'inde, CHP'nin kazandığı 13 ilden 7'sinde, DSP'nin kazandığı iki ilden birisinde il Genel Meclisinde AK Parti kazanmış.. Öte yandan da DTP'nin kazandığı illerde İl Genel Meclisinde de oylar yine DTP'ye gitmiş.. Benim için AK Parti'nin %40'ın altına düşmesi, MHP'deki oy artışı, DP'nin aldığı oy, Antalya'nın kaybedilmesi sürpriz oldu. SP'nin %5'in altına düşmemesi başarı için önemli idi.. CHP'deki oy artışının arkasında İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya'daki oy artışı var..
CHP Merkezdeki tüm sol oyları vakumlamış.. Dolayısı ile bu CHP için maksimum seviyedir.. CHP'nin kazandığı bölgelerdeki adayların aldıkları oy, CHP'nin Türkiye ortalamasının çok üzerindedir.. Mesela İstanbul'da CHP %36 oy alırken, Türkiye ortalaması %23 seviyesindedir ki, arada %14 fark vardır.. CHP İzmir'de %53, Antalya'da %40, Ankara'da ve Mersin'de %31 oy almıştır.. Yoksa CHP'nin %1 seviyesinde oy aldığı yerler de vardır. Oysa AK Parti'nin oyları Türkiye genelinde dengeli bir dağılıma sahiptir..
CHP son derece dengesiz bir oy dağılımına sahip.. CHP'nin ana kentleri kazandığı illeri çıkarın, geriye kalan birçok yerde oy kaybına uğradığı görülür. Dolayısı ile CHP'nin başarısı konjonktüreldir ve süreklilik göstermez ve bu dengesizlik parti içinde gelecekte sorunlara yol açar.. MHP için de durum benzer özellik göstermektedir. Şunu da gözardı etmemek gerekir ki, MHP'nin milli meselelerden taviz verildiği yaklaşımı, SP'den çok MHP'nin işine yaramıştır. Yine Sol, Kemalist, Ulusalcı kanadın “Ulusalcı söylem”lerinin sağdaki yansıması sonucu MHP'nin oylarında ciddi artışlar olmuştur. Ancak bu oylara da aldanmamak gerekir. Bu oylar konjonktüreldir. Mesela Adana'dan alınan oylar tümü ile MHP'ye değil, önemli ölçüde Aytaç Durak’a aittir.. Ankara'da da MHP %10-14 seviyesinde oyunu artırmıştır ki, bu sonuç tamamen adayla ilgilidir..
Türkiye genelindeki oy dağılımı açısından en dengesiz parti DTP'dir.. Ülkenin bir yerinde %1'in altına düşerken, bir başka yerinde % 60 seviyesine yükselebilmektedir.. DTP'yi MHP ve CHP izlemektedir.. Ne var ki, dengesiz oy dağılımı, sandık sonuçları itibarı ile sandalye kazanımında oy dengesizliği yüksek olan partilerin işine gelmektedir. Mesela Ülke genelinde %25 oy alan bir parti hiç belediye başkanı çıkaramayabilir, ama Ülke genelinde %10 oy alan bir parti 30 belediye kazanabilir.. AK Parti'nin kadrolarını, söylemini ve eylemini gözden geçirmesi gerekir..
Evet kimlik üzerinden siyaset oy getirse de (Kaldı ki, bu herkes için geçerli olmadığı gibi geri de tepebilir), kimliksizleşmiş bir hareketin de siyasi başarı şansı yoktur.. İhale açmak, temel atmak ve kurdele kesmekten ibaret bir belediyecilik olamaz.. Bana kalırsa Erdoğan'ın şuraları kazanacağız diye teşkilatına hedef göstermesi de geri tepmiş gözüküyor. Bu hedefin içi doldurulamamış ve karşı tarafı harekete geçirmiş.. Kürt açılımı ya da Tunceli politikası da geri tepmiş gözüküyor.. Bir yasama yılı geride bırakıldı, 2. Dönemin neredeyse yarısına gelindi, İnanç ve fikir hürriyeti, Anayasa ve Demokratikleşme konusunda verilen sözler de tam olarak yerine getirilmedi..
AK Parti pırıltısını kaybetmeye başlamış gibi. Bu sonuç onu gösteriyor.. Toplumun korkularını ve talebini, umudunu ve hayallerini doğru okumakta zorlanıyor.. Toplumu sadece miting meydanlarına toplamak değil, sürekli olarak mobilize etmekte zorlanıyor.. Partinin insan yüzü tekil.. Parti giderek “Erdoğan'ın Partisi” haline geliyor. Kesinlikle bu yüzün zenginleştirilmesi gerek.. Teşkilat, grub, belediye başkanları silikleşiyor. Hani derler ya “Çınarın altında ot bitmez” diye..
Parti kimlik sorunu yaşıyor.. İletişim bozukluğu var, toplumla / yabanı ile sağlıklı ve düzenli bir iletişimi kuramıyor.. Media ve STK'lar, toplumsal aktörlerle ilişkiler kopuk.. Temiz toplum konusunda yetersiz kalındığı anlaşılıyor.. Kadroları yetersiz. Bazı gerçeklerin anlaşılması için bu sonuç önemli.. Eğer bu sonuçlar doğru okunmaz ve doğru sonuçlar çıkarılmayacak olursa, gelecek seçimler, bu seçimleri aratabilir..
Muhsin Yazıcıoğlu'nun vefatı, sandığa da yansıdı. BBP Sıvas'ı aldı. Oyunda ciddi artışlar oldu.. Bu arada seçim tartışmaları da noktalandığı için, AK Parti'deki erimenin de engellendiği söylenebilir. Öyle anlaşılıyor ki, CHP son 3 günde var gücü ile AK Parti'ye karşı yıpratma kampanyasına hazırlanıyordu. Ama o da yarım kaldı.. Benim için Antalya'da AK Parti'nin kaybetmesi kadar, CHP’nin, CHP'den de Ergenekonculara yakınlığı ile bilinen bir ismin kazanması sürpriz oldu..
Davos’un bu seçimlere nasıl yansıdığını da konuşmak gerek aslında.. Bu oylar nereye gitti, niçin gitti. Ya da AK Parti oyunun bileşenleri nelerdi.. Çok yönlü bir analize tabi tutmak gerek.. Sanırım bu sonuçlar daha bir süre tartışılmaya devam edecek. Adana'da durum kritik.. Birçok yerde bıçak sırtı sonuçlar var. İtirazlar olacak. Kesin sonuçlar herhalde bir iki gün içinde gelir. O zaman tekrar bakarız, tabi gündeme başka konular gelmezse. Sonuç şimdilik şu: AK Parti'nin 7 yıllık yükselişi durmuş gözüküyor.. Herkesin bu gerçeği görmesi gerekiyor. Halkla inatlaşılmaz. “Ben yaptım oldu” olmaz. Bu arada AK Parti yönetiminin Urfa'daki seçim sonuçları üzerinde de düşünmesi gerek.. Sandıktan sürekli büyük farkla önde çıkan AK Parti ilk defa oy kaybına uğruyor. Her ne kadar bu sonuçlar bir felaket değilse de, görmemezlikten gelinemeyecek bir durum.. Gerçek şu ki, 81 ilden 20 il artık AK Parti'nin değil. Bu kadar ilde de durum kritik eşikte.. Evet, AK Parti hâlâ, her şeye rağmen 1. Parti. CHP ve MHP oylarını artırdı, onlar da kendilerini bu seçimin galibi ilan edecek. DTP kalelerini korudu. Onlar da galib.. SP ve BBP de galip.. DSP 2.'lik bekliyordu. Seçmen şaka yaptı. DP de beklenenin üzerinde oy aldı. Hatta ANAP ve DYP ile birlikte DP sağın yeni birleşme adresi bile olabilir bu durumda.. Yani bu seçimde herkes kazandı, kaybeden yok!. Ha bu durum AK Partililere ders olsun! Selâm ve dua ile..