İstanbul’da yattıkları varsayılan sahabelerin listesini vereceğim, ancak dünkü yazımda da belirttiğim gibi, bunların çoğu “makam kabri”dir...
Yani kabirde yattığı varsayılan sahabe kabirde değildir. Milletin muhabbeti onu öylesine benimsemiştir ki, Peygamber’ine duyduğu sevgi öylesine coşkuludur ki, arkadaşlarını öncelikle yüreğine sonra da semtine gömmüştür.
Bu bağlamda bir sahabenin birçok yerde kabrine rastlanmaktadır. Bunlara “makam kabri”, “makam türbesi” demek daha doğrudur. Dua nereden edilirse edilsin Allah’a ulaştığına göre, zaten bir sorun da yoktur.
Şimdi sıralamaya geçiyorum...
1. Ebû Eyyub el-Ensâri (Hz. Hâlid bin Zeyd el Ensari):
“Mihmandar-ı Resûl” olarak bilinir. Hazrec’in Neccaroğulları Kabilesi’ndendir. Medine’ye göçmek zorunda kalan Âlişan Efendimiz’e evini açmış, evinde altı ay misafir etmiştir. Ayrıca Peygamber Efendimiz’den sonra Kur’an-ı Kerim’in bir araya getirilmesinde de hizmetleri geçmiştir.
Efendimiz’in İstanbul’un “bir gün mutlaka” feth edileceğine ilişkin müjdesinin arkasına takılıp Yezid kumandasındaki orduyla İstanbul’a gelmiş, bir salgın hastalık sonucu vefat etmiştir.
Bugün kendi adını taşıyan semtte, (Eyüp’de) adını taşıyan camiin (Eyüp Sultan Camii) yanındaki türbesindedir.
2. Hz. Ebu’d Derda: Şam’daki ilk Müslüman kadıdır. Asıl adı Uveymir bin Zeyd bin Kays’tır. Bedir Savaşı sırasında Müslüman olmuş ve Peygamber Efendimiz tarafından övülmüştür.
Ebu’d Derda Müslüman olduktan sonra, Hz. Peygamber’le daha çok vakit geçirebilmek için ticareti bırakmıştır. Kur’an-ı Kerim’i ezberleyen ilk dört hafızdan biridir.
O kadar sevilmiştir ki, Eyüp ve Üsküdar’da iki, Konya Ereğli’sinde ise bir makamı vardır.
3. Hz. Ka’b: Tam ismi bilinmemektedir. Türbesi, Eyüp Sultan sınırlarında, çevre yolu ile surların arasındadır.
4. Hz. Ebû Şeybe el-Hudri: Kâinatın Efendisi’nin İstanbul’un fethiyle ilgili hadisinin peşine takılıp ilerlemiş yaşında İstanbul’u fethe gelenler arasındadır. Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılan türbesi, Ayvansaray’da Toklu Dede Haziresi’nde bulunmaktadır.
5. Hz. Hamdullah el-Ensâri: Medinelidir. Ebû Şeybe el-Hudri ile aynı türbenin ayrı odalarında ebediyeti uyumaktadır.
6. Hz. Ahmed el-Ensâri: Bu da Medinelidir. Kabri, Ayvansaray’da Toklu Dede Haziresi’ndedir.
7. Hz. Muhammed el-Ensâri: Medinelidir. Ebû Eyyûb el-Ensâri hazretleri ile birlikte İstanbul kuşatmasına katılmıştır. Ayvansaray’da, Karabaş Mahallesi’nde bulunan türbesi, “Sultan Mahmud güneşi” olarak tanımlanan süslemelerle dikkat çekmektedir.
8. Hz. Câbir bin Abdullah el-Ensâri: Hazreçoğulları’nın Beniseleme kolundandır. Medine’de doğmuştur. Hz. Peygamber’i II. Akabe Beyatı esnasında henüz çocuk yaşta iken tanımış, beraberinde tam 19 savaşa katılmıştır.
1540 hadis rivayetiyle en çok hadis rivayet eden beş sahabeden biridir. Hz. Peygamber’in vefatından sonra dört halifeye danışmanlık yapmıştır. İstanbul kuşatmasında orduya sancaktarlık ettiği söylenmektedir.
Türbesi, Ayvansaray’da Atik Mustafa Paşa Camii içerisindedir.
9. Hz. Ebû Zer el-Gıfârî: Vaktiyle yağmacılık yapan, yol kesen ve putlara tapan Gıfar Kabilesi’ndendir.
Müslüman olduktan sonra, Medine-i Münevvere yakınlarındaki Gıfar’da İslamı tebliğe başlamıştır...
Bedir, Uhud ve Hendek savaşlarına ve Kıbrıs Fethi’ne katılmıştır. Hastalığında Efendimiz’in başucundan ayrılmamıştır.
Türbesi İstanbul/Ayvansaray’da Karabaş Mahallesi’ndeki Çınarlı Çeşme Mescidi’nin yanındadır. Diğer makam kabri ise Adıyaman’da bulunmaktadır.
10. Hz. Amir (Hz. Abdüssâdık Amir bin Ubâde bin Sâme): Hakkında fazla bilgi yoktur. Türbesi, Edirnekapı’dan, sur dibinden Eyüp’e inen yolun sağında kalan mezarlıktadır.
Türbenin ayakucunda Reîsülhattâtîn Eğrikapılı Râsim Efendi’nin kabri vardır. Bu mezarlıkta ayrıca birçok ünlü Osmanlı Devlet adamı da yatmaktadır.
11. Hz. Hafir: Ebû Eyyûb El-Ensâri hazretlerinin yeğenidir. Ebû Eyyûb El-Ensâri hazretleriyle katıldığı kuşatmada vefat ettiği sanılmaktadır.
Türbesi, Edirnekapı’dan sur dibine inerken, Eğrikapı girişinin hemen solundadır. Ayrıca Eyüp Sultan’da Abdülvedüd Mahallesi’nde bir mezarı daha vardır.
12. Hz. Abdullah el-Hudri: Türbesi Fatih İlçesi’nde, Kandilli Türbe Sokağı üzerinde, İvaz Efendi Camii yakınındadır.
13. Hz. Şu’be: Hakkında kesin bilgi olmamakla birlikte kuşatmada şehit olduğuna inanılmaktadır.
Kabri Fatih’de, Acıbey Mahallesi, Şişhane Caddesi’ndeki bir evin bahçesindedir.
14. Hz. Ebû Saîd el-Hudri: Asıl ismi Sa’d bin Malik bin Sinan El-Hudri’dir. Medineli Hazrec Kabilesi’ndendir. Çocukluğunda Mescid-i Nebevi’nin inşasına yardım etmiştir. Kabri, Fatih’te Kariye Camii bitişiğindedir.
Yarın devam ederiz inşallah!