Adam yolda yürürken yerdeki çaydanlığa tekme atmış. İçinden çıkan cin kızgın bir eda ile:

“Seninle uğraşacak çok vaktim yok, basit bir şey iste, hemen yapayım, işim var...”

Adam düşünmüş:

“Ömrüm boyunca Hawai’yi görmek isterdim, ama uçağa binmeye korktuğum için hiç gidip göremedim, bana öyle bir yol yap ki, gidebileyim…”

“Ooo zor iş daha basit bir şey iste!” deyince adam, sosyal tarafının eksik olduğunu, insan ilişkilerinde zorlandığını düşünmüş:

“Ey Cin, bana öyle bir formül ver ki, herhangi bir insanla karşılaşıp konuştuğumda ne istediğini, ne düşündüğünü anlayayım ve onun iç dünyasını anlayayım!” Cin:

“Hawai’ye yapılacak yol üç şerit mi olsun, dört şerit mi?”

***

En zor iş insanları anlamaktır. Zira, her biri farklı bir dünyadır, farklı duygu, düşünce, arzu, emellere sahiptir. Üstelik bu duygu ve düşünceleri de sabit değildir.

Ve insan, aslında çok değişkendir. Devamlı teceddüt ve yenilenme veya tedenniye müsaittir. Ancak, onların temel karakterlerini, huy ve mizaçlarını, ahlâkî yapılarını anlayabilirsiniz…

Seçeceğiniz eşin size denk ve uygun olup olmadığını anlamak için nasıl bir metot takip etmelisiniz?

En iyi yollardan birisi onu imtihan etmektir!

Evet, yanlış anlamadınız, imtihan edin… Okullar, üniversiteler, devlet daireleri, şirketler istihdam edecekleri insanları imtihandan geçiriyorlar. Üstelik onları daima yanlarında tutacaklar diye bir kaide de yoktur.

Siz, ömürboyu birlikte olacağınız insanları, alelacele, üstünkörü seçemezsiniz!

Bundan ötürü gayet ince bir elekten geçirmelisiniz.

Gayet tabiî ki, kalem, kâğıt ve sorular demetini eline tutuşturup imtihan etmeyeceksiniz…

Evlenilecek adayda aranması gereken bazı kıstasları, hasletleri daha önce sıraladık.

Nişanlılık süresince onu gözlemleyin ve sözlü imtihandan geçirin.

Düşünceleriniz, beklentileriniz, hayallerinizle ilgili sorular sorunuz.

Bazı olaylar anlatın ve yaklaşım tarzını tesbit etmeye çalışın.

Onları sadakat imtihanından geçiriniz.

Bilgi seviyeleri ne durumda, marifet ve becerileri nelerdir?

Bu imtihanı mutlaka şuurlu bir şekilde yapmalısınız. Zira, günümüz müthiş bir duygu sapması anaforunda.

Kim ne kadar dürüst, doğru, sadık, mütevazi, gerçekten lâyıkıyla, lâyık olanları seven, şefkat sahibi, minnet altında bırakmadan iyilik ve yardım eden, olumlu bakabilen vs.

***

Sadece sadakat, dindarlık değil, aynı zamanda meslek ve beceri yönünden de imtihan etmelisiniz.

Meselâ, bayanların yemek yapmasından dikiş nakışa, çocuk bakımından ev idaresi, ekonomisinden iktisada kadar…

Beyler, meslekî yönden imtihan edilmeli. Bir mesleği var mı? Çoluk-çocuk, ev idare edecek, ailesine bakabilecek maharete sahip mi?

Eğer, bu noktalarda bir eksiklik görürseniz, nişanlılık devresini bir veya iki sene olarak tayin edin. Bu zaman zarfında kurslara gitsinler, evlilik ve aile ile ilgili meselelerde kendilerini yetiştirsinler, sertifikalar alsınlar!

İşi ciddî tutmalısınız. Hayat, aile müessesesi, “Ne olacak, evleniriz, anlaşamazsak boşanırız!” diyecek kadar ucuz ve basit değildir. Zira, boşanmışlığın getirdiği büyük riskler vardır, onları göze almamalısınız.