Anayasa değişikliği kapsamında konuşulanlara bakıyorum.
Olası bir referandum sonuçları için şimdiden ahkam kesen siyasiler var.
Muhalefet sözcüleri evvel emirde anayasa mahkemesine bel bağlamış gözüküyor.
Muhtemelen referandum olursa da “halkın oyu”nun büyük çoğunlukla “hayır” olacağı görüşündeler.
İktidar sözcüleri ise, referandumun neredeyse kesin olduğunu ileri sürerek halkın büyük çoğunluğunun oyunun “evet” olacağına hükmediyorlar.
Hatta, sayın Bülent Arınç’a göre oy oranı %60’tan aşağıya düşmeyecek!
***
Elbette ki bunlar birer tahmin.
Ama konuşmalardaki ifadeler o kadar net ve kararlı telaffuz ediliyor ki, şaşmamak elde değil!
Bu, aynı zamanda tehlikeli bir oyun!
Bir nevi kehanet!
Halkın oyunu çantada keklik görme!
Onların oyuna ipotek koyma!
Adına ne derseniz deyin, sonuçta halkın onuruna dokunacak telaffuzlardır bunlar!
Bu yaklaşımı hiç doğru bulmuyorum.
***
Ders ve ibret anlamında bugüne kadar pek çok örnekleri görüldü bunun.
Halk, kendi tercihini başkalarının yapmasından hoşlanmaz.
Kendi “oy”unun rengini başkalarının tayin etmesine bozulur.
Hele hele “oy”unu çantada keklik gibi görenleri, fena halde cezalandırır.
Bu konuda siyasilerin son derece ölçülü ve azami saygılı olmaları gerekir.
Tevazu içinde hareket edenler, kazançlı çıkarlar.
***
Peki, bu ölçü, saygı ve tevazu nasıl sağlanacak?
Siyasiler kendi düşüncelerini, karar ve gerekçelerini açıklarlar.
Bunları halka, halkın diliyle sunarlar.
Ne hukuk dili, ne usûl, ne esas, ne de kanun tekniği, halk bunların hiç biriyle ilgili değildir.
Açıklamaları bu yönde yapanlar maksatlarına ulaşamaz, kaybederler.
Çünkü halk, pratik faydaya bakar.
Bu değişiklikler kendine ne gibi kazanımlar sağlayacak, onu arar.
Maddi manevi hayatına nasıl etki yapacak, onu gözetir.
Bu konuda ayrıntıya girmeden ana hatlarıyla halkı aydınlatmalı, çok basit misallerle bilgilendirmelidir.
***
Bunları yapmadan, “halk bu değişikliğe ‘hayır’ diyecektir” veya “halk bu değişikliğe ‘evet’ diyecektir” şeklinde açıklama yapıp bir nevi ahkam kesmek, halka karşı büyük saygısızlıktır.
Hele hele %60 veya daha fazla “evet” veya “hayır” çıkacak gibi halk adına rakam vermek son derece yanlıştır.
Halk bu tavrı cezalandırır, geçmişte de cezalandırdığı gibi...
Bu yüzden, siyasilerin halk adına yapacakları konuşmalara çok dikkat etmeleri gerekir.
Şunu unutmayalım:
Halk, şımarık olanları, haklı da olsalar alçaltır.
Mütevazı olanları ise, haksız da olsalar yükseltir.

[email protected]