SORU : 27 yıldır esnaflıktan dolayı Bağ-Kur’luyum. Birkaç gün önce bulunduğum ilçenin belediye başkanı belediye meclis üyesi olmamdan dolayı beni belediyede başkan yardımcısı olarak görevlendirdi. Ben bu tarihten itibaren sosyal güvenliğimi memur olarak sürdürmek istiyorum. Bunun imkânı var mı? Ne yapabilirim?

CEVAP: Belediye başkanları 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi gereği sizin gibi meclis üyelerine belirli esaslar dahilinde belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda belediye başkan yardımcılarının sosyal güvenliğine ilişkin net hüküm ve açıklama bulunmamaktadır. Bu nedenle, 03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı kanunun 49 uncu maddesi halen yürürlükte olduğu ve bu kanun maddesinde belediye başkan yardımcılarının sosyal güvenlik durumları hüküm altına alındığı için bu kanun hükümlerine göre sigortalılığınızın belirlenmesi gerekmektedir.

Bahse konu madde metni hükümlerine göre, belediye meclis üyeleri arasından belediye başkan yardımcılığına atanan (görevlendirilen) kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na yazılı olarak talepte bulunmaları ve SSK veya Bağ-Kur sigortalılıklarını sona erdirmeleri kaydıyla memur statüsünde sosyal güvenlikleri sağlanabilir.

Bu itibarla, siz de Bağ-Kur’lu (şimdiki adıyla 4/b sigortalısı) olmanızı gerektiren faaliyetinizi sona erdirin ve SGK’ya 5510 sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamındaki sigortalılık (memur statüsündeki sigortalılık) ile ilgilendirilmek istediğinize dair bir yazı yazın, bundan böyle, memuriyet sigortalılığı kapsamındaki emeklilik şartlarına tabi olmuş olursunuz. Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan emekli aylığı almakta iken belediye başkan yardımcılığına seçilenler ise, memuriyet sigortalılığı kapsamındaki emeklilik şartlarına tabi olamazlar.

İmece Usulüyle Çalışanların Sigortası Olmaz

SORU : Ben 25 yaşında omurilik felçlisi olarak yaşamımı sürdürmeye çalışan birisiyim. 18.10.2003 tarihinde köyümüzde imece usulü ile yapılan cami açılışında gelen misafirlere masa, sandalye eksiklerini gidermek için traktörle taşıma yaparken traktörden düşme sonucu hayatımı yukarda bahsettiğim gibi sürdürmekteyim. Bolu SGK İl Müdürlüğü 7 aydır kullanmakta olduğum sondalarımın ödemesini yapamayacağını tarafıma bildirdi. Dayanak ise 2918 sayılı Trafik Kanununun 98. maddesini ve bu maddeye bağlı olarak Sağlık Bakanlığının 2009/3 sayılı ve 14.11.2008 tarihli genelgesini, yine 2918 sayılı kanunun 8. maddesinin b bendi gereği dediler. Yapmış olduğum tüm araştırmalar sonunda benim rahatsızlığımın getireceği ömür boyu bakma yetkisinin kime ait olduğu doğrultusunda bir bilgiye ulaşamadım. Bu konuda yardımlarınızı bekliyorum?

CEVAP : Sizin cami inşaatında çalışmanız 1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanunu’na göre imece suretiyle çalışma olarak kabul edilmektedir. İmece suretiyle çalışmada bir hizmet akdi söz konusu olmadığından, imece usulüyle çalışanların bu anlamda hizmet akdi sigortalılığı (5510 sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının a) bendi kapsamındaki sigortalılık) mümkün değildir. Eğer imece usulüyle çalışmak bir zorunlu 4/a sigortalılığı olarak kabul edilseydi, siz iş kazası geçirmiş kabul edilirdiniz ve tarafınıza SGK’dan hem ömür boyu gelir bağlanır hem de sağlık giderleriniz karşılanırdı. Ancak sizin bu anlamda bir sigortalılığınız olmadığı için SGK tarafından sağlık giderleriniz karşılanmaz.

SGK’nın tedavi giderlerinizin 2918 sayılı Trafik Kanunu hükümleri çerçevesinde karşılanması gerektiğine ilişkin cevabı ise, ancak düştüğünüz traktörün zorunlu mali trafik sigortası varsa ve bu sigorta limitleri çerçevesinde olabilir. Bunun için siz, önce sizin felç olmanıza sebebiyet veren traktörün zorunlu mali trafik sigortası kapsamında olup olmadığını araştırın. Eğer bu kapsamdaysa tedavi giderlerinizi, ilgili sigorta şirketi aleyhine dava açarak limitler dahilinde alabilirsiniz. Ancak sizin için hemen çözüm gerekirse, bir an önce 5510 sayılı kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı ya da kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanların sigortası olan tarım sigortalısı olun, bir ay prim ödeyin ondan sonra primlerinizi düzenli ödediğiniz sürece sağlık giderleriniz SGK tarafından karşılanır.

NOT: İş dünyası, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve çalışma hayatıyla ilgili sorularınızı ve merak ettiklerinizi; [email protected] e-mail adresine yazın, sizin için cevaplayalım. Her hafta perşembe günleri farklı konu ve soru cevaplarıyla http://www.habervaktim.com adresinde, İş Dünyası ve Çalışanın Köşesi’nde buluşalım.