5510 sayılı sosyal güvenlik reform kanununun geçici 4 üncü maddesi 4 üncü ve 5 inci fıkraları gereği, 1 Ekim 2008’den önce kamu görevlisi olan kişilerin askerlik borçlanmaları 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı kanunundaki hükümlere göre yapılmaktadır. 1 Ekim 2008’den sonra ilk defa kamu görevlisi olanların askerlik borçlanması ise 5510 sayılı kanunun 41 nci maddesindeki hükümlere göre yapılmaktadır.



1 Ekim 2008’den sonra ilk defa memur olanlar kendilerince belirlenecek günlük kazancın yüzde 32’si üzerinden hesaplanacak prim borcunu tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödedikleri takdirde borçlandıkları askerlik süreleri hizmet süresi olarak sayılmaktadır.



1 Ekim 2008’den önce bir gün bile kamu görevliliği olanların askerlik borçlanması işlemleri ise, 5434 sayılı kanunun ek madde 8’deki hükümlere göre yapılmaktadır. Askerlik borçlanması yapmak isteğe bağlıdır. 5434 sayılı kanuna göre yapılacak askerlik borçlanması, borçlanma yapmak isteyen kişinin SGK sigortalı tescil ve hizmet daire başkanlığına yazılı müracaatı ile yapılmalıdır.



5434 sayılı kanuna göre yapılacak askerlik borçlanmalarında şu hususlara dikkat edilmesi gerekir.



a) İstekleri üzerine emekliye ayrılacaklar istek tarihinden en az 6 ay önce,

b) Kurumlarınca re’sen, malulen veya yaş haddi sebebiyle emekliye ayrılanlar, görevleriyle ilgilerinin kesildiği tarihlerden itibaren 6 ay içinde,

c) Memur iken ölenlerin ölüm tarihinden itibaren 6 ay içinde dul ve yetimlerin, askerlik borçlanması yapılması gerekmektedir.
5434 sayılı kanuna göre yapılacak askerlik borçlanmalarında aşağıdaki belgeler istenilmektedir.

1) Borçlanma talep dilekçesi,

2) Terhis belgesinin onaylı bir örneği veya askerlik şubesinden temin edilecek askerlik sürelerini gösterir Askerlik Kayıt Belgesinin aslı,

3) Askerlik hizmeti için görevden ayrıldığı tarihi gösterir şekilde düzenlenmiş onaylı bir Hizmet Belgesi,

4) Askerlik hizmetini Yedek Subay olarak yapanlar için, Yedek Subay Terhis Belgesi veya Yedek Subay sınıf, dönem ve sicil numarasının bildirilmesi,

5) Kuvvet Komutanlıklarından temin edilecek Yedek Subay Safahat Belgesi.


5434 sayılı kanunun ek 27 nci maddesine göre, askerlik borçlanmasını talep edip te kendisine tebliğ edilen borç miktarını ödemek istemese, yani borçlanma isteğinden vazgeçerse bu durumu en geç bir ay içinde SGK’ya bildirmek zorundadır. Aksi halde borçlanma isteği kesinleşir. Askerlik borçlanmasını 5434 sayılı kanuna göre yapanların borçlanma bedelleri 5434 sayılı kanunun ek 31 inci maddesi hükümlerine göre yapılmaktadır. Özetle, ek 31 inci maddesi hükümlerine göre askerlik borçlanması bedelleri, memurun derece, kademe, ek gösterge ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamı dikkate alınarak, emekli keseneğinin yüzde 16’sı tutarındaki bir rakam borçlanma talebinde bulunan kişinin aylığından her ay taksitle kesilir. Günümüz itibariyle en az aylık askerlik borçlanması bedeli bir memur için 350 TL’ye tekabül etmektedir. Askerlik yapılan süre 18 ay ise borçlanma bedeli 18X350=6300 TL olarak belirlenmektedir. Üstte de belirttiğimiz gibi söz konusu bu aylık 350 TL’lik tutar memurun emekli keseneğinin yüzde 16’sının değeri esas alınarak taksitle memurdan her ay maaşından kesilmek suretiyle tahsil edilmektedir. Taksitle ödenen bu askerlik borçlanması tutarları vergi matrahından indirilir. Ancak faiz uygulanmaz. Peşin ödenmesi halinde bile aynı miktarlar geçerli olacak olup herhangi bir indirime gidilmemektedir.

NOT: İş dünyası, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve çalışma hayatıyla ilgili sorularınızı ve merak ettiklerinizi; [email protected] e-mail adresine yazın, cevaplayalım. Her hafta perşembe günleri farklı konu ve soru cevaplarıyla http://www.habervaktim.com adresinde, İş Dünyası ve Çalışanın Köşesi’nde buluşalım.