15 yaşında bir yeğenim var. Baba çocuklara karşı çok ilgisiz anne de aşırı sert bir kadın. Yeğenimin kusurlarıyla meşgul oluyor, onu çok hırpalıyor, Dövmüyor ama dövmekten beter ediyor. Çocuk iki yıldır saç kıllarını koparıyor sinirlendikçe elini başına atıyor. Birkaç kere konuştum bana "hala bu beni rahatlatıyor yoksa anneme katlanamıyorum" diyor. Yengeme hatalarını söylüyorum ama benimle tartışmaya kalkıyor. İşin ucunda yeğenimin sağlığı var o yüzden bu konuyu sizinle paylaşmak istedim. Acaba yeğenimi bir psikiyatriste götürmemiz gerekir mi? N. M.

İnkar etmeye çalışıyor

Uzmanlar, Trikotilomani, (saç ve vücut kıllarını yolma) sorununun, küçük yaşta aileden ayrılan, yakınlarından birini kaybeden ya da şiddet eğilimli ebeveynlere sahip çocuklarda daha sıklıkla görüldüğünü söylüyorlar. Yaşadığı acıyı doğal bir şekilde ifade edemeyen çocuklar, dürtüsel olarak saçını ya da vücudunun çeşitli yerlerindeki kılları koparıyor ve yaşanan acıyı bu şekilde inkar etmeye çalışıyor. Bu durum ergenlikte yaşanan sürece uyum sağlamadaki zorluklarla birlikte katlanarak devam edebilir... Çocuk saç tellerini koparmadan önce yoğun bir gerginlik yaşar ve bu davranışını sürdürerek geçici bir rahatlama yaşayabileceğini umar. Bu durum hem çocuk hem de yakınları açısından sıkıntılı bir durumdur. Dolayısıyla çocuğun yardım alması ve sorunun ortadan kaldırılması gerekir. İfadenizden anladığıma göre, yeğeninizin sorunu babanın ilgisizliğiyle ve annenin baskılarıyla yakından ilgili bir durum. Sürekli eleştiren ve cezalandıran bir anne ve olaya ilgisiz kalan bir baba var. Bu durum çocuğun yaşadığı sorunu daha bariz hale getiriyor. Hiç vakit kaybetmeden bir ergen psikiyatristine gidin ve yeğeninize yardımcı olun. Sizin ifade ettiğiniz şeyler ailenin ilgisini çekmeyebilir. Ancak, uzman çocuğa yardımcı olmaya çalışırken aileyi bir bütün olarak ele alacak ve yardımcı olacaktır.
Çok kompleksli biri

29 yaşında bir ablam var. Şu an işi yok evde dikiş filan dikiyor. Ama aşırı kompleksli biri. Biz kendi aramızda konuştuğumuzda bile kompleks yapıyor. Annem mükemmeliyetçi bir kadındır bizi başkalarıyla kıyaslamaya bayılır. Ablam bundan da çok etkileniyor, annemin gözüne girmek için yalan bile söylüyor. Kendini hep başkalarıyla mukayese ediyor. İki kere nişanlandı bu huyları yüzünden ayrıldı. Kompleksinden kendisinde olmayan şeyleri varmış gibi göstermeyi pek seviyor... Etrafındaki insanların kendini beğenmediği eleştirdiğini düşünüyor, bundan sonra evlenemeyeceğine inanıyor. Ablamın huyları bizi çok rahatsız ediyor. Bu nereye kadar gidecek bilmiyorum. A. K.

Eleştiriye karşı hassastırlar

Kompleksli kimseler eleştiriye karşı aşırı hassastırlar. Bunu kişisel bir saldırı olarak algılarlar ve tepkisel davranırlar. Bu nedenle onun bu yanlarını ortaya koyarak sağlıklı ilişkiler kuramayabilirsiniz... Kompleks sıradan ilişkilerimizde sıkça kullandığımız bir kavramdır. Genel olarak, kompleksli olmayı, kişinin çevresindeki kişilerden daha üstün ya da düşük seviyede olduğu düşüncesiyle eşleriz. Oysa sağlıklı, olumlu ve olumsuz yönleriyle birlikte kişinin kendini olduğu gibi kabul etmesidir.

Kompleks duygusunun temeli küçük yaşlarda atılır ve bu daha ziyade kişinin yetiştirilme tarzıyla alakalı bir durumdur. Aile içinde sürekli başkalarıyla kıyaslanan, değer ölçüsü başarı ya da maddi imkanlar bazında ele alınan, değer verilmeyen, yerilen, hataları yüzüne vurulan çocuklar ileriki yaşlarda bu tür duygulara sahip olabilirler. Kompleksli kişi, arkaplanda, nefret ve kıskançlık duyuları barındırır ve insanlarla ilişkilerinde önyargılıdır. Karşısındaki kişiye karşı üstünlük sağlayabilmek için de zaman zaman yalan konuşabilirler. Anladığıma göre bahsettiğiniz sorunun aile içindeki ilişkinin rengiyle yakından ilgisi var. O nedenle ablanızın hatalarını yüzüne vurarak onu karşınıza almak yerine anlamaya çalışın ve kendine inanması noktasında destekleyin. İyi şeyler gördüğünüzde takdir edin, ilişkilerinizde pozitif olun ve onunla konuşmalarınızda "herkesin kendine özgü olduğunu ve kendisinin de bir çok olumlu taraflarının olduğunu ifade edin..." Ayrıca sosyal aktivitelere yönlendirin, arkadaş edinmesine ve duygularını paylaşmasına yardımcı olun. İki kere nişandan ayrılmış olması onda bir düş kırıklığı ve güven kırılmasına sebebiyet vermiş olabilir. O nedenle bir psikoterapiste yönlendirerek yardım almasını sağlayabilirsiniz.