Resul Tosun

Resul Tosun

Demokrasi esas olmalıdır

Demokrasi esas olmalıdır

CHP'nin kurduğunu iddia ettiği ve bugün elden gidiyor yaygarasını kopardığı cumhuriyeti bu millet sevmemiştir/sevememiştir. Çünkü cumhuriyet sadece bir kılıf olmuş, cumhurun talep ve şikayetlerine kimse kulak vermemiş, kendi arzu ve isteklerini 'millet böyle istiyor' diyerek millete dayatmışlar bu yüzden de millet her bulduğu fırsatta bu sözde cumhuriyetçilere çok anlamlı cevaplar vermişlerdir.

Tek partinin baskıcı dönemini ideal cumhuriyet olarak algılayanlar da ne zaman cumhurun karşısına geçmişlerse okkalı bir sille yemişlerdir.

1950 yılına kadar geçirilen sürede devletin yönetim şekli ismen cumhuriyet olmuştur. Çünkü halk yöneticisini seçmemiştir, parti bile kuramamıştır, kurulan parti yönetim tarafından kapatılmıştır.

O dönemin yönetim biçimi otokrasi (hükümdarın tüm siyasal erki elinde bulundurduğu yönetim biçimi) ile oligarşi(siyasal erkin, birkaç kişilik bir kümenin elinde bulunduğu yönetim biçimi) arası bir şeydi. Halka soran halkın görüşünü alan, halkın istek ve şikayetlerini dinleyen bir yönetim biçimi yoktu.

İşte Neyzen Tevfik o yüzden baskıcı saltanat ile cumhuriyet yıllarını mukayese ederken:

"Türkü yine o türkü, sazlarda tel değişti,

Yumruk yine o yumruk, bir varsa el değişti" demiştir.

Cumhuriyet, yönetimin bir ailenin elinde olmadığı, yöneticinin doğrudan ya da dolaylı olarak halkın seçtiği yönetim biçimidir.

Cumhuriyet bir biçimdir, bir ideoloji değildir.

Sovyetler de yönetimini cumhuriyet olarak tanımlıyordu, bugünkü İran da. Hüsnü Mübarek te yönetim biçimini cumhuriyet olarak tanımlıyor Kaddafi de. Unutmayalım Saddam'ınki de bir cumhuriyetti.

Öte yandan çağdaş ve modern olduğundan kuşku duyulmayan İngiltere'de, Belçika'da, İspanya'da, Danimarka'da, Kanada'da cumhuriyet yok. Krallık var.

Şimdi İngiltere krallığı ile Mısır cumhuriyetini, Danimarka krallığı ile Libya Cumhuriyetlerini, İspanya krallığı ile Cezayir cumhuriyetini kıyaslayalım bakalım, hangisi daha müreccahtır(tercih edilir).

Bizdeki sözde cumhuriyetçilere sorsak İngiltere krallığında mı yaşamak istersin yoksa Mısır cumhuriyetinde mi?

Danimarka krallığında mı yoksa Cezayir cumhuriyetinde mi?

Bu sorulara verilecek cevapların hepsi krallıktan yana olacaktır.

Oysa İngiltere'de ve öteki monarşilerde cumhuriyet yoktur, dolayısıyla faziletten yoksunlar demiyor kimse. Çünkü İngiltere'de halk yönetimini kendisi seçebiliyor, İngiltere yönetimi halkı adam etmeye çalışmıyor, halkın istediği adam olmaya çalışıyor.

Yani oralarda özgürlük var, insan haklarına saygı var. Kısacası demokrasi var.

Bir ülkede demokrasi ne kadar yerleşikse, o ülke o kadar müreffeh ve o ülke insanları o kadar mutludurlar.

Bizdeki cumhuriyet ise halkın isteklerine kulak vermek yerine, halkı kendi isteklerine boyun eğdirmeyi ilke edinmiş bir yönetim biçimi olarak yer etti beyinlerde.

Cumhuriyet gerekçe gösterilerek halkını iç düşman telakki eden bir anlayış hakim oldu yönetime yıllarca. Üstüne üstlük atılan her adım nesillere cumhuriyeti sevdirecek yerde kötü anılarla hatırlanır hale getirdi.

Cumhuriyeti törenlerle yaşatacaklarını zannettiler. Şehirlerin en işlek caddelerini trafiğe kapatarak, dondurucu soğuklarda körpecik çocukları saatlerce meydanlarda bekleterek cumhuriyeti sevdireceklerini zannettiler/zannediyorlar.

Bunları yazıyorum diye sakın monarşi yanlısı ya da cumhuriyet karşıtı olduğum düşünülmesin. Benim cumhuriyetle hiçbir problemim yok. İtirazım cumhuriyeti kendisine kalkan edinerek millete baskı dayatan yönetim biçimine.

Demokrasiyi işletmeyen bir yönetim biçimi, cumhuriyet değildir. Demokrasisiz cumhuriyetin Saddam cumhuriyetinden farkı olmaz.

Öte yandan demokrasiyle taçlanmış bir cumhuriyet benim de başımın tacıdır.

Son sekiz yılda yapılan demokratikleşme çabaları ve özellikle son referandum ile gerçekleştirilen değişiklikler gerçek cumhuriyete doğru atılan fevkalade ciddi adımlardır.

Cumhuriyet bahanesiyle cumhura baskı rejimini dayatanlar, sistemin demokratikleşmesine sürekli karşı çıktılar. Bugünkü resepsiyon tartışmalarının temelinde de bu karşı çıkış yatıyor.

Cumhuriyetimizin ve bütün kurumlarımızın demokrasiyi tam anlamıyla içselleştirdiği gün gerçek bir cumhuriyete sahip olacağız. On yıl öncesine göre daha demokratik bir ortamdayız, on yıl sonra daha da iyi olacağımızı umud ediyorum.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Resul Tosun Arşivi