Bir yıl önce eşim emekli oldu. Emekliliğinden sonra huyları değişti. Her şeyi komleks yapıyor, alınıyor, evde karışmadığı şey yok. Başımdan ayrılmıyor, akşama kadar dır dır ediyor. Ben kendim psikolojiyle ilgili çok kitap okurum. Onu anlamaya çalışıyorum, git sosyal faaliyetlere katıl, kitap oku filan diyorum. "Bana akıl mı veriyorsun artık çalışmıyorum ya, adam yerine koymuyorsunuz" diyor beni şaşırtıyor. Eşime nasıl yardımcı olabilirim? Bu dırdırlar bir gün biter mi? E. E.

Mahrum kaldığını hissedebilir

l Kişi mesleğini icra ederken, bundan kaynaklanan bir değer ve işe yarama duygusu yaşar. Emeklilikle birlikte mesleki imkanlarla elde edilen bu değer duygusundan koptuğunu ve mahrum kaldığını hisseden kişi, bir anlam boşluğuna düşebilir. Yani, "daha önce çalışıyordum, bana değer veriyorlardı, şimdi artık işe yaramıyorum türünden düşüncelere kapılabilir..." Bu durumda, emekli olmuş bey, eşinin hakimiyetinde olan evde bu saygınlığını sürdürebilmek için söz sahibi olmak isteyebilir ve buna bağlı olarak her şeye karışabilir. Hanımların dırdır olarak tanımladıkları şey aslında erkeğin emeklilikten sonra düştüğü boşluk duygusuyla ilgili olabilir. Eşinizle bu konuyu konuşuyor olmanız güzel bir şey. Ancak burada onun davranışlarından duyduğunuz rahatsızlığı da ifade edebilir ve kendisini anladığınızı, yardımcı olmak istediğinizi belirtebilirsiniz. Eşinizi sosyal aktivitelere yönlendirmenizin ona katkısı olabilir ancak burada kullandığınız tarz önemli. Ona, "sanırım evde biraz sıkılıyorsun, şuralara da katılsan yeni bir çevren olur mu diye düşünüyorum.." tarzında bir yaklaşımda bulunabilirsiniz. Aksi takdirde eşiniz, kendisini başınızdan atmak istediğinizi düşünebilir ve sizinle çatışabilir. Bu nedenle düşüncelerinizi söylerken tenkit şeklinde bir tarz kullanmayın, paylaşmak ve yardımcı olmak istediğinizi hissettirin.

Çözümü benden bekliyor

6 yaşında bir oğlum var, bu yıl anaokuluna başladı. Okula isteyerek gidiyor ama okulda arkadaşlarından biriyle sürekli kavga ediyor. Oğlum neden kavga ediyorsunuz diyorum, arkadaşını suçluyor "anne okula gel de arkadaşıma kız" diyor. Geçen gün okula gittim, arkadaşını kibarca uyardım. Ama aradan birkaç gün geçti oğlum aynı şekilde okula gelip arkadaşına kızmamı istemeye başladı. Gitmek istemediğimi görünce de benimle ilgilenmiyorsun deyip beni suçluyor. N. K.

Öğrenmesine fırsat verin

l Biz ebeveynler, çocuklarımız adına karar verir ve bu şekilde onu koruduğumuzu düşünür çocuklarımızın sorunlarını çözme becerileri geliştirmelerine fırsat vermeyiz. Oysa bunun sakıncaları ileriki yıllarda çocuğun hayatını etkileyecek ve onun çeşitli sorunlar yaşamasına sebebiyet verecektir. Böyle bir sorunla karşılaşmamak için, ebeveynler çocuğun hayatı tanıması ve olayları yaşayarak problemlerini çözme becerisi kazanması için teşvik edici olmalıdırlar. Bağımsızlaşma süreci sosyalleşme aksiyonuyla başlar ve ergenlik döneminde tam olarak şekil alır. Bu konuda, aileler, çocuklarına küçük yaştan itibaren kendi işlerini yapmaları ve karşılaştıkları sorunları çözebilmeleri için yönlendirici olmalıdırlar.

İfadenizden anladığıma göre, çocuk arkadaşıyla kavga ediyor ve problemi sizin çözmenizi istiyor. Bu durumda ona arkadaşıyla yaşadığı sorunların nedenini sorabilir ve bu problemleri kendisinin çözebileceğini vurgulayarak onu teşvik edebilirsiniz. Çocuğun arkadaşıyla arasında geçen anlaşmazlığa siz müdahale etmeyin, problemi kendisinin çözmesi için destekleyin. Ayrıca ev içinde de çocuğunuzun kendi işlerini yapması ve karşılaştığı problemleri çözmesi için fırsat tanıyın. Siz çocuğun zorlandığı durumlarda ona yardımcı olun ve böyle durumlarda onun yanında olduğunuzu hissettirin.