Bu hafta iki eserimiz var. İkisi de Erzurum’dan. Her ikisi de Erzurum’u anlatıyor.
Biri “İpek Yolu Erzurum”, diğeri “Erzurum Türbeleri ve Ziyaret Yerleri” adını taşıyor.
Erzurum’un şehir yazarı ve tarihçisi Muzaffer Taşyürek, Erzurum ile özdeşleşmiş bir isimdir. Tüm bilgi birikimini ve enerjisini coğrafyasına harcayan bir Erzurum sevdalısıdır.
Erzurum topraklarının üzerinde ve altında pek çok manevi dinamiklerimiz vardır. Bunları tanıyabilenler bahtiyar insanlardır. Tanımak yetmez, anlamak da gerekir tabii.
Muzaffer Taşyürek, “Erzurum Türbeleri ve Ziyaret Yerleri” üzerine uzun zamandır çalışıyordu. Palandöken Belediye Başkanı Orhan Bulutlar, bu çalışmanın hakkını vermiş ve kitaplaştırmış.
Yeri gelmişken şunu da ilave etmeliyim. Kanuni Sultan Süleyman’ın sınırlarını çizdiği büyük Osmanlı Devleti’nin topraklarındaki tüm manevi dinamiklerimizi tanımalıyız.
Onlar; gönül erleriydi. Onların kalp gözünü Allah sadece bir zümre veya bir kesim için değil, bütün inananlar için açmıştı.
İnsanların ihtiyaçlarının karşılanması için adeta ihtisaslaşmış, her biri bir veya birkaç alanda görev almıştı.
Bir kısmı tamamen iz bırakmadan erenler ordusuna karışırken bir kısmı kabirleri, makamları ve menkıbeleri ile hâlâ aramızda yaşamaya devam etmektedirler.
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün bülteninde Anadolu’nun İslamlaştırma hareketine katılan Allah dostlarından, Erzurum ve yöresinde 210 ziyaret yeri tespit edilmiştir.
Dumlu Baba, Yağan Baba, Umudum Baba, Öksürük Baba, Habib Baba, Timurtaş Baba, Kandil Baba, Toparlak Baba (Merdiven Köyü’nde Mehmet Şeyh Türbesi), Pırtın Köyü’nde Akbaba, Evreni Köyü’nde Evren Baba, Tevricik’te Ahi Mehmet ve Mahmut Şemi türbeleri, Ortadüzü Köyü’nde Ortizi Baba, Koşapınar’da Arslan Baba, Gegan tepelerinde Çeçen Baba, bunlardan sadece birkaçıdır.
Onlar bu toprakları bizim için vatanlaştıran insanlarımızdı. Mezarlarına bile sahip olamadık, oysa Erzurum’un her köyünde bir türbe bulunuyordu. Köyler onların isimleriyle anılıyordu.
Köylerden koptuk, şehirlere varoşlar oluşturduk. Modern kentler kuracağız diye tarihimizle, köklerimizle bağımızın izlerini taşıyan mezarlarımızı, türbelerimizi, definecilik adına talancıların eline bırakıp, yok ettik.
Bugün kaybolan otuzdan fazla mezarlık hakkında kaç kişinin haberi var? Erzurum’un Murat Paşa Mezarlığı, Kars Kapısı Mezarlığı, Mahalle başındaki Tepe Mezarlık, Üç Kümbetler Mezarlığı, Mahmut Paşa Mezarlığı, İbrahim Paşa Mezarlığı’nın ve diğerlerinin yerini bilen kaç kişi kalmıştır aramızda?
“Cami avlularında ve bahçelerinde tek tük kabirleri kalmış insanlar kimlerdir?” İşte bu sorunun cevabı Muzaffer Taşyürek’in Erzurum Türbeleri kitabında.
Evliya Çelebi Erzurum için “Şüheda yatağıdır” der. Ayrıca “şehr-i mübarek” olarak da anılır.
Böyle bir şehirde, Palandökenlerin bağrındaki Abdurrahman-ı Gazi Hazretlerinden başlayarak Erzurum’un içindeki ve dışındaki tüm Anadolu evliyaları bu kitapta toplanmış.
Eserler hakkında bilgi için; Muzaffer Taşyürek 0505 475 88 68