Kitapta dikkat çekilen bir konu da şudur: “Çok ilginçtir ki, Avrupa, dünyanın gelişme çizgisini sürekli olarak bu barbarlık çizgisine çekerek engellemeye çalışmış, kendisi ortaya bir şey koyamadığı gibi, başkalarının koyduğu uygarlık değerlerini de kabul etmeye yanaşmamış ve hele hele onları alma yeteneğini asla göstermemiştir.

Bu bakımdan Avrupa'da, ortak insani değerlerin de özümsendiği evrensel kabule dayalı bir gelişme ortaya çıkmamıştır. Avrupa uygarlığın özünü, kendi barbar kimliğini zor kullanarak dayatması olarak tanımlayabiliriz.”(s. vııı-ıx)

AB’ye girip girmeme konusuna da ışık tutacak başka bir tespit de şudur: “Bu uygarlığa girmek mümkün değildir; hem daha üstün uygarlıkların sahipleri açısından, hem de Batı’nın kendi dışındakileri buna sokmak istememleri açısından.”(s. ıx)

Batı bu yüzdendir ki tam ve eşit ortaklık yerine AB için “imtiyazlı ortaklık” teklif edilmektedir bizlere.(s. 7)

Yazar bunları kitap boyunca Batılı yazarların eserlerinden alıntılarla desteklemiştir. Mücerret bir iddia değildir yani.

Burada anahtar kavram “Oryantalizm”dir.

Öyleyse soralım; nedir Oryantalizm?

Batıya göre Oryantalizm, “Avrupalı olmayan toplumları inceleyen batılı uzmanların ve bilginlerin çalışmalarının toplamıdır.”

Oysa bugün açığa çıkmıştır ki Oryantalizm Doğu’nun ekonomik ve kültürel anlamda sömürülebilmesi için planlanmış bir projedir. Cemil Meriç’in “emperyalizmin keşif kolu” dediği bu kavramın artık ayıbı ortaya çıktığı için Avrupa bu kavramı kullanmamaya başlamıştır. Onun yerine “uygar”, “modern”, global” kelimeleri iş görmektedir artık. Yani Batı bunlardır şimdi. Bunların mefhum-u muhalifi ise “Doğu”.

Kitap çok çeşitli açılardan Oryantalizm’i inceler. Sömürü ve emperyalizm açısından irdeler onu. Oryantalizm’e göre “Doğu ve Batı, coğrafyadan bağımsız iki kutuplu bir dünyadır. Uygarlığın ve barbarlığın dünyası." Ama gerçekler gerçekten de böyle midir? Bu iki dünya nasıl karşılaşmışlardır? Sonra muhayyel bir doğu zihinlerde nasıl inşa edilmiştir? Gücün sırrı nedir?

Bunlar uzar gider kitap boyunca. Sabırlı, düşüncesi tetikte, zihnini eleştiriye açık tutan bir okuyucu için değerli bir kitaptır “Batı’nın Doğu’su”.

Tebrikler Sevgili Yüksel kanar, teşekkürler “Kitabevi”.

www.cemalnar.com