Türkiye'de Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı (SPK) Vedat Akgiray şöyle bir demeç verse, ne olurdu: "Piyasa diktatörlüğüne karşı halk sonunda ayaklanacak!"
Herhalde halkı isyana teşebbüsten hakkında en azından soruşturma açılırdı.
Ama SPK'nın Fransa'daki karşılığı olan "l'Autorite des Marches Financiers" (AMF), yani "Sermaye Piyasaları Otoritesi" Başkanı Jean-Pierre Jouyet, bu demeci verdi. Hem de her sözcüğün üstüne basa basa.
O kadarla da yetinmedi; bakın daha neler dedi:
"Piyasalar siyasete de karışmaya başladılar. İtalya'da demokratik sisteme baskı yaptılar. Nicelik kriterlerine bir devletin borçlarıyla hiçbir ilgisi bulunmaması gereken nitelik ölçülerini de kattılar.Yani, Berlusconi'yi artık İtalya'yı çekip çeviremeyecek adam olarak gördüler. Piyasalar, İtalya'nın borç faizi oranını oy pusulası olarak kullandılar. Ama gün gelecek halk, piyasaların bu fiili diktatörlüğüne isyan edecek."
Fransız SPK'sının başkanı Jouyet, "Journal de Dimanche"ta yayınlanan bu demecinde, Yunanistan ve İtalya'da başbakanlığa iki bankacının getirilmesinin, "Demokrasi dışı çözüm" olduğunu ima etti. (Not: Yunanistan'ın yeni Başbakanı Lukas Papadimos, Yunan Merkez Bankası'nın Guvarnörlüğünü yaptı, daha sonra Avrupa Merkez Bankası'nın Başkan Yardımcılığı görevinde bulundu. İtalya'nın yeni Başbakanı Mario Monti ise AB Komisyonu'nda komiserlik yaptıktan sonra Goldman Sachs bankasına geçti.)
Jouyet, Berlusconi'nin halefi Monti'yi açık açık "Goldman Sachs'ın adamı" diye nitelemekten bile çekinmedi.
***
Papandreu ve Berlusconi, piyasalara kurban edilen siyasilerin sadece iki yeni halkasını oluşturuyor.
Onlardan önce İrlanda Başbakanı Brian Cowen ile Portekiz Başbakanı Jose Socrates de piyasaların baskısıyla aldıkları kemer sıkma önlemleriyle tepetaklak oldular.
Bu hafta sonunda listeye İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero eklenecek.
Tabloda tek teselli var: Cowen, Socrates ve Zapatero sandıkla uzaklaştırıldı, uzaklaştırılıyor. Hiç değilse, demokratik kurallarla.
Ama Papandreu ve Berlusconi'nin zorla istifaları Avrupa demokrasisinin utancı olarak hep hatırlanacak.
Daha doğrusu, "Demokrasinin piyasaların diktatörlüğüne teslim olması" diye geçecek tarihe...
***
Ah, Portekiz deyince aklıma geldi: Bu küçük ülkeye Atlantik'ten yine dev dalgalar yönelmeye başladı. Halk öfkesiyle yüklü dalgalar.
Geçen hafta sonunda başkent Lizbon'da hayat şartlarında bitmek bilmeyen kötüleşmeyi protesto için yüzbinler sokağa indi.
Ve bir gelişme daha oldu: Askerler de halkla birlikte gösterilere katıldı.
***
Ne diyor Fransız SPK'sı Başkanı Jean-Pierre Jouyet; "Sonunda halkın canına tak edecek, piyasa diktatörlüğüne karşı ayaklanacak..."