Müslüman'ın iki önemli sorumluluğu vardır: Biri tebliğ, diğeri de cihattır. Tebliğ, çağlar ve mekânlar üstü kutlu bir mesajın, müjdenin ve uyarının insanlara ulaştırılması görevini ifa etmektir. Cihat ise bu görevin yerine getirilmesinde önümüze çıkan engelleri aşmak, tuzakları kaldırmak, yoksunluğu ve ezilmişliği gidermek için her mücadeleyi vermekten kaçınmamaktadır.

Hazreti Peygamber bir gazve veya sefer esnasında Hazreti Ali'ye şöyle nasihatte bulunmuştur: "Ya Ali, senin elinle bir insanın hidayet bulması şu gördüğün uçsuz bucaksız arazi dolusu kızıl develere sahip olmandan daha hayırlıdır. "

Yine Tebük seferi dönüşünde insanlara: "Küçük cihattan, büyük cihada geri dönüyoruz." hadisi, en büyük cihadın kişinin kendisini bilme, tezkiye etme ve gerçekleştirmesi ile alakalı olduğunu göstermektedir.

Hazreti Peygamberin bu sözlerinden de anlıyoruz ki, insanların İslam nimetiyle buluşmasını sağlayacak vesilelere sahip olmak ve bunu paylaşmak kişinin hem kendine hem de karşısındakine yapabileceği en büyük iyiliktir. Varsayın ki, elinize birisi bir başkasına ulaştırılmak üzere hayati bir mesaj tutuşturdu. Biz ise onu elinizde gezdirip duruyor ve sahibine ulaştırmıyoruz. Sonradan da öğreniyorsunuz ki, bu kişi mesaj kendisine ulaşmadığından o büyük bir zarar görüyor. Aynı şekilde, tebliğ vazifesinin yerine getirilmemesi akıbet itibariyle telafisi olmayan bir vebalin altına sokacaktır bizi.

Cihat kavramının modern anlayış ve zamanlarda bazılarının tüylerini diken diken ettiğini biliyorum. Ancak hayatın her alanında cihat vardır. İster insanın iç çatışmaları, egoları, saplantıları ve eğilimleri ile ilgili olsun; isterse hayatın herhangi bir alanında var olma mücadelesi ile ilgili olsun, insanlığın kurtuluşunu, refah, saadet, erdem ve faziletlerini hâkim kılma hedefine kilitlenme halidir cihat. Ve aynı zamanda kişiyi ve toplumu bencillikten ve duyarsızlıktan, tembellikten korkaklıktan, lüks ve şatafat düşkünlüğünden, günlük hezeyanlardan ve endişelerden kurtaracak güçtedir. Bu yönüyle Cihat, insanın benmerkezciliğini tedavi edecek güçlerin açığa çıkmasını sağladığı gibi insanlığın ve medeniyetlerin hastalıklı ve işlevsiz hale gelmiş bilinç ve iradelerini sağaltıp, yeniden ikamesini de sağlar. İçimizde olup bitenlerden ötelerde olup bitenlere kadar bütün sorunlara ilgi ve duyarlılık geliştirmeyi sağlar. Yani, mücahit, nefsine muhalefet eden, insanların duçar olduğu hiçbir soruna duyarsız kalmayan, bundan bana ne demeyen insandır. Yere düşeni kaldırır, şahit olduğu olaylar karşısında haktan ve haklıdan yana tavır alır.

Bu insanım diyen her kişinin sorumluluğudur zaten. Eğer komşunuzda, akrabalarınız arasında, iş ortamında şahit olduğumuz bir haksızlık varsa "bundan bana ne" diyemeyiz.

İnsanlık ailesinin bir üyesiyiz öyleyse insanlığımızın gereklerinden ödün veremeyiz, vermemeliyiz.