Gayesi; “İlahi Kelimetullahı” bulunduğu noktadan ötelere taşımak olan insanların hayatlarında dünya malı asla yer etmezmiş.

Padişahından dervişine kadar bu böyleymiş. Osmanlı’daki vakıf geleneği de bunun bir göstergesiymiş.

İşte iki örnek. İkisi de Bosna sınırlarından.

Birisi İstanbul’un fethini gerçekleştiren Fatih Sultan Mehmed. İstanbul’u İslam beldesi eyleyip, sancağını diktikten sonra yürümüş Avrupa içlerine doğru.

Ama Avrupa’da padişahlardan önce “Derviş Sultanlar,” “Derviş Padişahlar” varmış.

¥

Bu derviş sultanlardan Sarı Saltuk, Cennet’ten bir parçanın fotoğrafı gibi yer yüzüne serilmiş Mostar şehrinin hemen dibindeki Blagay’a çoktan sermiş postunu.

Fetihlere yer açmış, öncülük etmiş, sultanlara buyur etmiş, Osmanlı sultanları da bu davete uyarak Avrupa’nın içlerine varmışlar.

Derviş padişahı, padişah dervişi kucaklamış. Amaç belli.

“Bir”in rızasında buluşmak, “Bir’e” hizmetçi olmak. “Bir” olan ve “yaratıcı olan” ve “yerin, göğün, ikisinin arasındaki her şeyin sahibi olan Allah’a” kulluk vazifelerini yapabilmek.

Emel bu olunca, hangi dünya ziyneti insanın gönlünde yer edebilir peki?

Bir dönem Bosna’ya başkentlik yapan Travnik şehrinin kurucusu Fatih Sultan Mehmed, istemiş ve bilmiş ki, Osmanlı’ya en çok vezir bu topraklardan yetişecek.

O sebeple Travnik şehrinin bir adı da “Vezirler şehridir.”

¥

Sarı Saltuk ve tekkesine gelince;

Dev bir dağın dibinden muhteşem bir su çıkmakta. Su dediysem öyle sıradan bir su değil. Çıktığı noktadan itibaren koca bir ırmak olmakta.

Bir nevi bizim Kızılırmak gibi. İşte bu koca dağın içinden çıkan ırmağın başında, “İlahi Kelimetullahın” yayıldığı ve sevdirildiği bir tekke var.

Osmanlı’ya Avrupa’nın fethini hazırlayan dervişlerin mekânı, Sarı Saltuk Tekkesi.

Mostar şehrine 21 km. uzaklıktaki bu tekke, yüzyıllardır Müslümanlar ve diğer inanç mensupları tarafından ziyaret edilmekte.

İslami rivayetlere göre Sarı Saltuk, Peygamberimiz (s.a.v.) ve Hacı Bektaş Veli’nin neslinden gelen Türkmen bir er olarak bilinmekte.

“Nakîb’ül Eşraflık” kayıtlarında geçtiğine göre Sarı Saltuk soyunun bir kolu da Tunceli’nin Hozat ilçesinde bulunmakta.

¥

Sarı Saltuk’un tekkesine yine Türkiye sahip çıkmış. 33 yıllığına Türklere ait Fidan Turizm’e devredilen tekkenin, 100 yıl önce yıkılan imarethanesi ile misafirhanesi, eski mimarisine uygun olarak yeniden inşa edilmiş.

Blagay Tekkesi ya da Sarı Saltuk Tekkesi, İslam mimarisinin, kültürünün ve ruhunun bir tapusu olarak gelene gidene huzur dağıtmakta.

Bu tekkenin, Balkanlar’da yaşayan tüm Müslümanların asırlardır manevi olarak hayatta kalmasına sebep olduğu ifade edilmekte.

Bu sefer gittiğimde rastlayamadım ama sadece Türkiye’den ya da Balkanlar’dan değil, dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen Müslümanlar tarafından ziyaret edildiği ve toplu zikirler çekildiği söylenmekte.