Dürüstlük, karşılaştığımız insanlarda öncelikli olarak aradığımız bir özelliktir. Görüştüğümüz kimselerin dürüstlüğüne inanıyorsak güvenimiz de tamdır. Bu kimselere inanır güvenir ve onlardan bize bir zarar gelmeyeceğinden emin oluruz.

Dürüstlüğümüzün ölçüsü Allah’a verdiğimiz söze ne kadar sadık kaldığımızla ölçülür ve değerlendirilir. Çünkü yaratıcısına ihanet eden kişinin, yaratılmışlara ihaneti kaçınılmazdır. O yüzden bizler, Allaha sadakatla bağlı kalan müminlere daha çok güvenir ve itibar ederiz. Çünkü onların dürüstlüğünden kuşku duymayız.

Bazı insanlar da vardır ki onlar, karşılarındaki kişiyi rencide edecek söz ve eylemleri ile ortaya çıkar ve “ben dürüst olduğum için bunu söylüyorum” diye bu tavırlarını savunurlar. Buna dürüstlükten ziyade patavatsızlık demek daha doğru olur. Aklına eseni fütursuzca söyleyen ve bu konuda hiçbir sınır tanımayan kimseler, patavatsızlıklarını genellikle “dürüstüm” söylemi ile örtmeye çalışırlar. Oysa büyüklerimiz “ her doğru her yerde söylenmez” diyerek sözün bir ölçü ve intizam dahilinde sarf edilebileceğini vurgulamışlardır.

Dürüstlük karşımızdaki kimseleri incitmek, sözden kurşunlar yaparak fırlatmak, aklımıza geleni söylemek değildir. İnandığımız her şeyi uluorta ifade etmek de değildir. Dürüstlük, doğruları yerinde ve zamanında karşımızdaki kimseyi incitmeden ifade edebilmektir. Bu yönüyle dürüst olmak patavatsızlıktan ayrılmaktadır. Kendisini dürüst zannederek, kibirlenen ve duyguların da bir kalbi olabileceğini hesaba katmayan insanların, Efendimizin insanlarla ilişkilerini tanımaya ve anlamaya ihtiyaçları vardır. İnsanların en güzeli, en ahlaklısı, en dürüstü Hazreti Peygamber, cami duvarına bevleden kişinin dahi bu hatasının yüzüne vurulmasını istememiş, “adamı rahatsız etmeyin, duvara su dökün” demiştir.

Söylediğimiz sözün doğruluğu ve zamanlaması ilişkilerimizdeki başarımızı etkiler. Doğru söz doğru yerde söylendiğinde karşı tarafa daha büyük tesir bırakır. Bu nedenle, doğrudan yana olmamız fakat doğruyu da şanına yaraşır şekilde ifade etmemiz gerekir.