Kırgızistan’ın âlimlerinden ve Hanefi Fıkhı’nın büyük imamlarından İmam Serahsi Hz.lerinin türbesi, Bişkek’in Oş şehrine 60 km uzaklıktaki, Karahanlılar’ın ilk başkenti Özgen şehrinde bulunuyor.

İmam Serahsi Hz.leri, Karahanlılar devri âlimlerinden olup, 400/1009 yılında dünyaya gelmiş.

Karahanlılar’ın hâkimiyetinde yaşamış olan es-Serahsi’nin hayatı, oldukça hareketli geçmiş ve 81 yaşında vefat etmiş.
Uzun süre bakımsız kalan İmam Serahsi Hz.lerinin türbesi, Türkiye Diyanet Vakfı tarafından onarılarak, “İslam’a, âlime ve ilme” saygının ifadesi olarak yeniden açılmış.
Açılışa Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, kalabalık bir heyetle katılmış ve hakkında şunları söylemiş:

“Şemsü’l-eimme” olarak anılan büyük İslam âlimi İmam Serahsi gibi Müslümanların ve İslam dünyasının ilim ve hikmet hazinesine yeniden sahip çıkmalıyız.
Serahsi Hz.lerinin, bu coğrafyanın İslam kültür ve medeniyetinde çok özel bir yeri vardır ve İslam âlimleri bu coğrafyaya ‘Maveraünnehir’ adını vermişlerdir.
Maveraünnehir maverasını kaybettiğinde sahip olunan bütün değerler de kaybolmuş ve esaret başlamıştır.
Bugün İslam âleminin içinde bulunduğu durumdan kurtulabilmesi için Maveraünnehir’in tekrar tahtına çıkması gerekmektedir.
Bunun için tıpkı ilk günlerinde bu toprakları ziyaret eden Sevgili Peygamberimizin güzide ashabının getirdiği inci ve mercanlara, bu coğrafyanın sahip çıktığı gibi bugün de Müslümanların ve İslam dünyasının ilim ve hikmet hazinesine yeniden sahip çıkılması lazımdır.

İmam Serahsi Hz.leri, en zor şartlarda dahi ilmin tahsil edilebileceğini ve ciltler dolusu kitaplar yazılabileceğini bizlere göstermiştir.
Hapislerde, kuyularda talebeler ve âlimler yetiştirmiş, ilmi eserler vücuda getirmiştir. 30 ciltlik Mebsut’unu kuyularda hapis yattığı günlerde talebelerine ezberden yazdırmıştır.”

¥

Serahsi Hz.leri, “Şerhu’s-Siyeri’l-Kebir” isimli eserinin sonunda, kendisini şikâyet edenleri ve Hakan’ı kışkırtanları anlatmakta ve onları “sapıtmış kimseler” olarak belirtmekte, son derece düşük kişiler olarak tavsif ve işaret ederek şöyle demektedir.
-“Bütün beyinsiz zındıkların kışkırtması, kötü arzularının peşinden giden korkunç kimselerin ve fena tertiplerde bulunanların kışkırtmaları sonucu, vatanından ayrılmış ve sultan tarafından hapsedilmiş günahkâr, fakir kul... Allah onların hepsini kahretsin. Büyük, küçük herkese ibret yapsın.”
Serahsi Hzleri, en hacimli eseri olan el-Mebsut’da da kendisi için;
-“Nifaktan uzak kul, aydınlatıcı, doğruyu söyleyen, bâtıl olan adetleri ortadan kaldırmak istediği için sürülmüş ve hapsedilmiş birisidir” der.

¥

İnsanı hayrete düşüren kuvvetli bir hafızaya malik bulunan İmam Serahsi Hz.leri, hapisliği esnasında kütüphanesini kullanmaktan “men” edildiği için; hafızasını çok iyi kullanarak, eserlerini birbiri ardınca bu “kuyu hapsinde” talebelerine yazdırmıştır.
Ayrıca kaynakların belirttiğine göre İmam Serahsi Hz.leri, kuyu hapsinde gündüzleri oruç tutar, geceleri namaz kılar ve eserlerini oruçlu iken yazdırırmış.
Ruhu için el Fatiha.