Tavuk yumurtadan mı, yumurta tavuktan mı?

Enflasyon düşerse mi düşer faiz; yoksa faiz düşerse mi enflasyon düşer. İktidar ve Merkez Bankası arasında bu konuda ciddi bir ihtilaf var.. Nedense üniversiteler bu tartışmadan uzak duruyorlar..

Sanırım hem referans hem de ufuk noktasında temel, yapısal bir sorun var..

Merkez Bankası ilginç, garip bir kurum. Belki Anayasa değişikliğinin hemen ardından da  Merkez Bankası’nı yeniden yapılandırmak gerek..

Faiz ekonomisi, faiz lobisi bankanın gündeminde değil gibi sanki. IMF, Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası konusunda, Bankacılık sistemi, finansal enstrümanlar konusunda, değerli madenler, taşlar ya da serbest finans bölgesi gibi konularda ya da mesela LIBOR skandalları ile ilgili pek bir görüşü yok gibi.

İşin teorisi, felsefesi, inançla ilgili boyutu üzerinde de, entellektüel bir ilgi alanına sahip değil.. Panama Merkez Bankası sanırım bit coin’e geçti. Kaydi para konusunda bizim nasıl bir çalışmamız var..

Bir yandan “dünya 5’den büyüktür” diyoruz, sonra da kapitalist sisteminin çarkını yağlamaya devam ediyoruz. Merkez Bankası özerk yapısı ve olağanüstü büyük yetkisine rağmen, kararlarının ekonomi üzerindeki etkileri konusunda sorumluluk taşımıyor.

Merkez Bankası niye Türkiye’nin büyüme alanlarında şubeler açmaz. Kasalarındaki teminat olarak tuttuğu dövizler daha efektif, kârlı alanlara kaydırılamaz mı mesela.

Merkez Bankası’nın batının çizdiği çerçeve içinde, o normlara bağlı, o kavram ve kurumların normları içinde hareket etmeye gösterdiği özenin kaçta kaçını kendi hükümetinden gelen taleplere karşı gösteriyor aceba.

Değişen yeni Türkiye’de yeni bir Merkez Bankası’na ihtiyaç var.. Bir yandan bölge ekonomisi, öte yandan global ekonomiyi, bir yandan piyasayı, öte yandan hükümetin kalkınma politikalarını, mali politikalarını gözetleyerek karar vermesi gerekir.. Geleceğin ekonomisini yönetebilmek, dost ülkeler için ciddi bir model oluşturabilmek için üniversitelerle ortak çalışmalar yapmak gerek.

Türkiye faiz baskısı altında yatırım, istihdam, ihracaat konusunda yapabileceğinin daha azını yapmak zorunda kalıyor. Merkez Bankası’nın bu anlamda engel değil, itici bir güç olması gerek.

Faiz/riba konusu dini hükümler çerçevesinde bizim için zaten ayrı bir meşruiyet krizine yol açıyor. Bu durum da herkesi psikolojik açıdan baskı altına alıyor.

Halkın gördüğü manzara şu: Merkez Bankası bu hali ile eski Türkiye’de kaldı. Yeni Türkiye’yi taşıyacak gücü de yok. Onun için yapının yenilenerek daha da güçlenmesi gerek.. Belki Merkez Bankası’nı kapatıp, yeniden açmak gerek..

Selâm ve dua ile..