Hu­mey­ni­’nin “mu­ha­lif­le­r” hak­kın­da söy­le­dik­le­ri­ni ak­tar­ma­ya de­vam edi­yo­ruz:

“(…) Bi­zim dı­şı­mız­da­ki­ler (İmâ­miy­ye mez­he­bi­ne men­sup ol­ma­yan­lar, E.S) “müs­lü­ma­n” ol­sa­lar bi­le bi­zim kar­deş­le­ri­miz de­ğil­dir. Do­la­yı­sıy­la (yu­ka­rı­da zik­ret­ti­ği­miz) 

o ri­va­yet­ler, di­ğer ri­va­yet­ler­de ge­çen “müs­lü­ma­n” ta­bi­ri­ni açık­la­mak­ta­dır. Bu­na gö­re gıy­be­tin ha­ram­lı­ğı, di­ğer­le­riy­le is­la­mî-ima­nî kar­deş­lik ba­ğı bu­lu­nan “müs­lü­ma­n”­a mah­sus­tu­r…

“(…) İl­gi­li ri­va­yet­le­re in­saf­la ba­kan kim­se­nin, on­la­rın gıy­be­ti­ni yap­ma­nın ha­ram­lı­ğı­na de­la­let et­me­dik­le­rin­den şüp­he et­me­si uy­gun de­ğil­dir. Hat­ta il­gi­li de­lil­le­rin ta­ma­mı­nın bir ara­da de­ğer­len­di­ril­me­si du­ru­mun­da, bu de­lil­le­rin za­hi­ri­nin, an­cak “hak imam­la­ra dost olan mü­’mi­n”­in gıy­be­ti­nin ha­ram ol­du­ğu­nu an­lat­tı­ğın­dan şüp­he et­me­si uy­gun de­ğil­dir. 

“(…) Hat­ta çe­şit­li bab­lar­da zik­re­dil­miş bu­lu­nan ri­va­yet­le­re ba­kan­lar, mu­ha­lif­le­rin giz­li ku­sur­la­rı­nı araş­tı­rıp or­ta­ya dök­me­nin ve on­la­rı çe­kiş­tir­me­nin ce­va­zın­dan şüp­he et­mez. Hat­ta ma­sum imam­lar, on­la­ra çok­ça ta­’n et­miş ve çok­ça la­net oku­muş­tur.

“E­bû Ham­za, Ebû Ca­’fe­r’­den şöy­le ri­va­yet et­miş­tir: “Ba­zı ar­ka­daş­la­rı­mız ken­di­le­ri­ne mu­ha­le­fet eden­le­re büh­tan edip na­mus­la­rı­na if­ti­ra atı­yo­r” de­dim. “Bu­nu yap­ma­mak da­ha gü­zel­di­r” di­ye mu­ka­be­le et­ti, son­ra da şöy­le de­di: “Ey Ebû Ham­za! Bi­zim şia­mız ha­riç in­san­la­rın ta­ma­mı ba­ği­le­rin ço­cuk­la­rı­dır.”

“Bu ri­va­ye­tin açık ifa­de­si, on­la­ra büh­tan et­me­nin ve na­mus­la­rı­na if­ti­ra at­ma­nın ca­iz ol­du­ğu­nu, an­cak bu­nu yap­ma­ma­nın da­ha gü­zel ol­du­ğu­nu gös­ter­mek­te­dir. An­cak -ba­zı du­rum­lar dı­şın­da-bu ri­va­yet müş­kil­dir. Bu­nun­la bir­lik­te si­ret de on­la­rın gıy­be­ti­ni yap­ma­nın ce­va­zı­nı gös­ter­mek­te­di­r…­”

Evet, ne­re­sin­den ba­kar­sak ba­ka­lım, bu ifa­de­le­ri, bi­ze pro­pa­gan­da edi­len “kar­deş­li­k” yak­la­şı­mıy­la, dil­ler­den dü­şü­rül­me­yen “Üm­me­t’­in vah­de­ti­” vur­gu­suy­la bağ­daş­tı­ra­bil­mek ke­sin­lik­le müm­kün de­ğil. 

Ön­ce­ki ya­zı­dan iti­ba­ren-an­la­mı ih­lal et­me­ye­cek şe­kil­de at­la­ya­rak-nak­let­tik­le­rim, Üm­me­t’­in, İma­miy­ye dı­şın­da ka­lan ka­hir ek­se­ri­ye­ti­nin “mü­’mi­n” de­ğil, “müs­lü­ma­n” ol­du­ğu inan­cı üze­ri­ne bi­na edil­miş hü­küm­ler­dir. Gıy­bet­le­ri ya­pı­la­bi­lir, na­mus­la­rı­na dil uza­tı­la­bi­lir, ken­di­le­ri­ne if­ti­ra atı­la­bi­lir. 

Bi­zim al­gı­mız­da mü’­min ol­ma­dan müs­lü­man olun­maz, müs­lü­man ol­mak da mü’­min ol­ma­nın gös­ter­ge­si­dir. An­cak İma­mi­ye Şia­sı sa­de­ce ken­di­le­ri­nin “mü­’mi­n” ol­du­ğu­nu, Üm­me­t’­in ge­ri ka­lan kıs­mı­nın­sa sa­de­ce “müs­lü­ma­n” ol­du­ğu­nu söy­ler. Bu­ra­da­ki “müs­lü­man­lı­k” ke­sin­lik­le bi­zim an­la­dı­ğı­mız­dan fark­lı­dır. İma­miy­ye nez­din­de “i­ma­me­t”­e inan­mak ima­nın şart­la­rın­dan ol­du­ğu için, bu inan­ca sa­hip ol­ma­yan­lar “mü­’mi­n” de­ğil, “müs­lü­ma­n”­dır. Pe­ki bu­nun an­la­mı ne­dir? 

Bu­nun an­la­mı­nı, İma­miy­ye­’ye gö­re “i­ma­n” ve “is­la­m” kav­ram­la­rı­nı, ara­la­rın­da­ki fark­la­rı ve bu sı­fat­la­rı ta­şı­yan­la­rın uh­re­vî akı­bet­le­ri­nin ne ol­du­ğu­nu iler­le­yen ya­zı­la­ra bı­rak­mak du­ru­mun­da­yım. Yi­ne önü­müz­de­ki gün­ler­de Hu­mey­ni­’nin ko­nuy­la il­gi­li ola­rak baş­ka eser­le­rin­de söy­le­dik­le­ri­ni de ak­ta­ra­ca­ğım.