BM Kıb­rıs Özel Tem­sil­ci­si Es­pen Barth Ei­de, KKTC’­de yak­la­şan Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi ön­ce­si Ada­ya gel­di­… Bir se­çim ön­ce­si mü­za­ke­re­le­ri yö­ne­te­cek bir tem­sil­ci­nin Kıb­rı­s’­a gel­me­si çok olum­suz ve dip­lo­ma­tik tea­mül­le­re ay­kı­rı­dır. Bu se­çim Rum ke­si­min­de ol­say­dı ke­sin­lik­le bu zi­ya­ret ger­çek­leş­mez­di; hem Rum ke­si­mi bu­na mü­sa­ade et­mez­di, hem de BM se­çim sü­re­ci spe­kü­las­yon­la­rı­na fır­sat ver­mez­di! Ha­tır­lar­sı­nız, ge­çen se­ne Ma­yıs ayı­nın son­la­rın­da 52 yıl ara­dan son­ra ada­ya ge­len AB­D’­nin baş­kan yar­dım­cı­sı Jo­e Bi­den ‘Do­ğu Ak­de­niz hâ­ki­mi­ye­ti­’ ve ‘Kıb­rıs mü­za­ke­re­le­ri­’ bağ­la­mın­da gö­rüş­me­ler­de bu­lun­mak KKTC’­ne gel­miş, ma­sa ba­şın­da da­ha ödün­süz bir po­li­ti­ka iz­le­me­siy­le ma­ruf KKTC Cum­hur­baş­ka­nı Dr. Der­viş Eroğ­lu­’nu ade­ta re­fü­ze et­miş­ti! İd­di­ala­ra gö­re “KKTC sem­bol­le­ri­ni­n” bu­lun­ma­dı­ğı KKTC Baş­kan­lık ma­ka­mı­na san­ki “i­çer­de bir ar­ka­da­şım var ba­kıp çı­ka­ca­ğı­m” eda­sıy­la gi­rip, ba­sı­na hiç­bir açık­la­ma ya­pa­ma­dan yan ya­na fo­toğ­raf ver­me­den ada­dan ay­rıl­mış­tı!

Eroğ­lu­’nun 19 Ni­sa­n’­da se­çi­mi ka­zan­ma­sı ve ar­dın­dan ya­pıl­ma­ya baş­la­na­cak mü­za­ke­re­ler Tür­ki­ye için çok önem­li. Çün­kü Kıb­rı­s’­ın da için­de bu­lun­du­ğu Do­ğu Ak­de­ni­z’­in öne­mi gi­de­rek art­mak­ta­dır. “ABD – AB” ile “Rus­ya – Çi­n” ek­se­nin­de cid­di bir ka­pış­ma­nın par­ça­sı bu böl­ge­… Bun­dan ötü­rü ABD yö­ne­ti­mi Gür­cis­tan, Uk­ray­na ve Su­ri­ye­’de kay­bet­tik­le­ri­ni Do­ğu Ak­de­niz böl­ge­sin­de, özel­lik­le de es­ki müt­te­fi­ki İn­gil­te­re­’nin üs­le­ri­nin bu­lun­du­ğu bu ada­da iş­le­ri sağ­la­ma al­ma ve ip­le­ri elin­de tut­mak is­te­mek­te­dir. ­Kıb­rıs Rum Yö­ne­ti­mi­’nin, Ak­de­ni­z’­de “söz­de mün­ha­sır eko­no­mik böl­ge­” ilan ede­rek İs­ra­il ile or­tak do­ğal­gaz ve pet­rol ara­ma ça­lış­ma­la­rı­nı baş­lat­ma­sı­nın o ka­dar ko­lay yü­rü­ye­cek bir pro­je ol­ma­dı­ğı za­man­la or­ta­ya çık­mış­tır. İs­ra­il ve Rum it­ti­fa­kı­nın bir sü­rü aç­ma­zı var. Do­ğal­ga­zı çı­kar­dı­nız di­ye­lim, ney­le ta­şı­yıp na­sıl sa­ta­cak­sı­nız? Do­ğal gaz öy­le kon­tey­ner­le­re dol­du­ru­lup ge­mi­ler­le gön­de­ri­le­bi­le­cek bir mal­ze­me de­ğil. Bir ke­re do­ğal gaz bo­ru hat­tı in­şa edil­me­li. Bu ko­nu­da mut­la­ka Tür­ki­ye­’ye ge­be ka­lı­na­ca­ğı or­ta­ya çık­tı! Ha­di bun­dan vaz­ge­çip “yok ar­ka­daş biz çı­ka­rı­lan do­ğal­ga­zı ikin­ci bir ta­şı­ma sis­te­mi olan ge­mi­ler­le ta­şı­ya­ca­ğı­z” der­ler­se, bu kez de ga­zın sı­vı ha­le dö­nüş­tü­rül­me­si ge­re­ki­yor. Bu sı­vı­laş­tır­ma iş­le­mi için de ara sı­vı­laş­tır­ma is­tas­yo­nu ge­re­ke­cek ki bu is­tas­yon da sa­de­ce Kıb­rı­s’­ta ya­pı­la­bi­lir. Ya­ni her ha­lü­kâr­da bu böl­ge­de­ki do­ğal ga­zı çı­ka­rıp sat­mak is­te­yen­ler mut­la­ka Tür­ki­ye ve KKTC an­laş­ma­sı ge­re­ke­cek. 

Kâr za­rar he­sa­bı ya­pıl­dı­ğın­da bu an­lam­da İs­ra­il’­in du­ru­mu da iç açı­cı de­ğil; 13 mil­yar eu­ro­luk ya­tı­rım yap­mak zo­run­da. Üs­tü­ne üst­lük İs­ra­il’­in ürk­tü­ğü en önem­li risk ise de­ni­zin or­ta­sın­da­ki (ulus­la­ra­ra­sı su­lar) do­ğal­gaz te­si­si­nin cid­di gü­ven­lik so­ru­nu ve muh­te­mel Tür­ki­ye teh­di­di..! 

Ha­ni eşe­ğe faz­la de­ğer ve­rir­sen ken­di­ni at zan­ne­der­miş ya, Gü­ney Kıb­rıs Rum Yö­ne­ti­mi ulus­la­ra­ra­sı açı­dan so­run ya­rat­ma­ya me­yil­li dev­let gö­rün­tü­sü­nü “gü­ç” sa­nı­yor! Şu an­da Tür­ki­ye sü­rek­li Ak­de­ni­z’­de ve KKTC’­de ki as­ke­ri tat­bi­kat­lar­la İs­ra­il-Rum Ant­laş­ma­sı­nı blo­ke edi­yor. Et­me­li­dir de­… Çün­kü ABD sü­re­ce gir­mek ve Ada­nın tü­mü adı­na İs­ra­il’­le ant­laş­ma ya­pıl­ma­sı­nı dik­te et­mek is­ti­yor. Tür­ki­ye bu­na di­re­ne­cek­tir. Tür­ki­ye eğer Do­ğu Ak­de­ni­z’­de­ki bu gü­ven­li­ği­ni sağ­la­ya­maz­sa Su­ri­ye­’nin de Ku­zey Ira­k’­ın hat­ta Rus­ya­’nın ken­di­si için cid­di risk ola­ca­ğı­nı çok iyi bi­li­yor. 

Hü­la­sa

Bi­zim açı­mız­dan Kıb­rıs So­ru­nu 1974’te kıs­men 1983’te ise bü­yük öl­çü­de çö­zül­müş­tür! ­Kıb­rıs, üze­rin­de bir tek Kıb­rıs­lı Türk ya­şa­ma­sa da Tür­ki­ye için ha­ya­ti bir ka­ra par­ça­sı­dır. Türk­ler ta­ra­fın­dan son 200 yıl­da ge­ri ka­za­nı­lan tek top­rak par­ça­sı olan Ku­zey Kıb­rıs Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti­’de Türk­le­rin psi­ko­lo­jik kı­rıl­ma nok­ta­sı­dır!  

Na­sıl ki Rum Yö­ne­ti­mi Baş­ka­nı Anas­ta­si­adis, “E­ge­men­li­ği­miz mü­za­ke­re ma­sa­sı­na ko­nu­la­ma­z” di­ye­rek Gü­ney Rum Yö­ne­ti­mi­nin ada­nın tek ve meş­ru dev­le­ti ol­du­ğu­nu ka­bul et­tir­me­ye ça­lı­şı­yor­sa; Türk ta­ra­fı da en gür sa­da ile ken­di mil­le­ti­ne ve dün­ya­ya, bu­ra­da­ki ege­men­lik hak­la­rı­nı ka­ti­yen pay­laş­tır­ma­ya­ca­ğı­nı ka­rar­lı bir şe­kil­de hay­kır­ma­lı­dır! “Gü­ney 

Rum Yö­ne­ti­mi­nin ada­nın tek ve meş­ru dev­le­ti ol­du­ğu­nu ka­bul et­mek de­mek­tir.