Hayatımızı huzur ve mutluluk içinde geçirebilmek için, akıllıca çalışarak helâl kazanç elde etmek ve bu kazancımızı en uygun şekilde kullanmak zorundayız. Çalışmayan asalaklar,  haramla beslenenler ve kazancını çarçur eden dengesizler huzur ve mutluluk bulamazlar. Bir şekilde yaşarlar ama süflî bir hayat sürerler.

Helal rızık temin etmek için çalışmak, sadece kişinin kendisi için değil, sosyal sorumlulukları için de gereklidir. Sadece dünyası için değil, ebedî hayatı için de gereklidir. Bu sebeple çalışıp kazanç elde etmek farzdır ve ibadet hükmündedir.

Aşırı hırsa kapılmadan, geniş mâlî imkânlara sahip olmak, dünya nimetlerinden istifade etmek ve paylaşarak şımarmadan zenginleşmek takdir edilecek bir husustur. Bu sebeple kültürümüzde veren el, alan elden üstün görülmüştür.

Hangi yoldan kazanırsa kazansın malıyla mağrur kibirli, ya da mevkiiyle şımarmış haramzâde kişiler târifimizin dışındadır. Onlar zaten mutlu ve huzurlu bir hayat süremeyen bedbahtlardır.

Zaman içinde farklılık gösterse de yüzlerce, hatta binlerce çeşit kazanç yolları vardır. Bunları sıralamak gerekirse; a)-Ticaret ve finans, b)-Sanat ve meslek, c)-Tarım ve madencilik, d)-Bilim ve teknoloji, e)-Hizmet ve benzeri sektörleri sayabiliriz. Bunların en kârlı ve bol kazançlı olanı ticarettir. Dünyada ticaret en verimli ve yüksek kazançlı alandır.

Hz.Peygamberimiz (s.a.v.) 14 asır önce büyük bir mu’cize ve ileri görüşlülükle bu gerçeği şöyle beyan etmiştir: “Size ticareti ve onda cesareti tavsiye ederim. Şüphesiz rızkın onda dokuzu ticarettedir.” Başka bir Hadis-i şerif’te de şöyle buyurmuştur: “Dürüst tüccar, Peygamberler, sıddıklar ve şehitlerle birlikte diriltilir.”

 Nitekim başta Peygamberimiz olmak üzere, pek çok peygamber ticaretle iştigal etmiş, ayrıca sanat ve meslek sahibi olmuşlardır. Geçmişten günümüze dünyadaki zenginlere baktığımızda, ezici çoğunluğun ticaret erbabı olduğu görülmektedir.

Tarım Hz.Adem’in mesleği olarak çok önemli ve değerli bir kazanç yoludur. İnsanların beslenme ve gıda ihtiyacını temin hem şerefli hem de bereketli bir iştir. Hayvancılık da böyledir; yavrusundan, etinden, sütünden, derisinden tutun, gübresine ve tavuğun yumurtasına varıncaya kadar hepsi çok önemli ve iyi bir geçim yoludur. Ancak insanlarımızın tembelliğine kötü tarım politikaları da eklenince maalesef bu sektör ülkemizde sıkıntılıdır. Hükümetimizin yönlendirici ve destekleyici tarım politikalarını daha da artırması gerektiğini düşünüyorum.

“Rızkınızı yerin altında gizli bulunan şeylerde arayınız.” Emrine uygun olarak madencilik sektörü kömür, altın, petrol ve diğer madenlerle düşündüğümüzde çok önemlidir. Mermer, taş vs. dahi hayatımızda ne kadar gereklidir hepimiz biliriz.

Altın bilezik mahiyetindeki sanat ve meslek dalları da çok önemli kazanç yoludur. Sanat fakirlikten güvencedir. Her kes mutlaka becerebileceği bir meslek öğrenmelidir. Sanayimizin ve küçük esnafımızın meslek sahibi vasıflı ara elemana çok ihtiyacı var. Ama diğer tarafta da vasıfsız işsizler ordusu bir kangren halindedir.

Hülâsa olarak: İnsanın rızkını temin edebileceği çok çeşitli kazanç yolları mevcuttur. Akıllı, azimli ve eğitimli kimseler alın teriyle çalışarak, helalinden kazanıp şerefiyle yaşayabilir. Aklı-selim sahipleri çok mecbur kalmadıkça borçlanma yoluna gitmemelidir. Tüccar, esnaf ve sanatkârlar da sermayesi kadar iş yapmalı, zorunlu olmadıkça borca girmemelidir.

Son yıllarda banka kredisi ile ev ve taşıt alımı artmıştır. Faiz oranı düşük de olsa bu gidişat çok hatalı ve tehlikelidir. Fâiz almak da vermek de dinen haramdır. Dünyanın bin bir çeşit hali vardır. Yarın ne olacağımızı ve nasıl bir durumla karşılaşacağımızı kestiremeyiz. Dolayısıyla uykumuzu kaçıracak borca girmemek gerekir.

Ülkemizde son yıllarda artan borçlanma ve kredi kullanma seviyesi, tehlikeli noktalara ulaşmıştır. Bu çılgınlığın sonunda sosyal ve ekonomik patlamalar kaçınılmazdır. Tabii ki ruhî bunalım ve ailevî yıkımlar da mukadderdir. Borçla tüketim çılgınlığına kapılmadan, aza kanaat edip, helal kazanç yolunu seçmelidir.