Fatma Tuncer

Fatma Tuncer

Korunmaya Muhtaç Çocukların Himaye Edilmesi

Korunmaya Muhtaç Çocukların Himaye Edilmesi

Hz. Peygamber bir bayram sabahı, sırtını duvara yaslamış ağlar vaziyette duran bir çocukla karşılaşır ve ona neden ağladığını sorar. Çocuk babasının Bedir’de şehit edildiğini annesinin ise ikinci bir evlilik yapıp kendisini terk ettiğini söyler. Resulullah çocuğa döner ve “benim sana baban, Ayşe’nin annen, Ali’nin amcan Fatıma’nın ablan Hasan ve Hüseyin’in kardeş olması ister misin?” Der. Çocuk sevinir ve tabiî ki isterim der. Resulullah çocuğu evine götürür onu yıkar, doyurur ve başını okşar.

İslam toplumlarında yetim çocukların korunmasına titizlik gösterilmiş bu çocukların miras hakları için hukuki düzenlemeler yapılmıştır. Eğer çocukların ebeveynlerinden biri hayatta ise çocuğun velayet hakkı ona verilmiş, yoksa onu koruyacak himaye edecek kişiler tercih edilmiştir.

Osmanlı’da korunmaya muhtaç çocukların yetiştirilmesi ve terbiye edilmesi önemli bir sorumluluk olarak görülür bu sorumluluğu üstlenen kişiler hadin bu işleme ise hidane denirdi. Resulullah ile başlayan hidane uygulaması Osmanlı döneminde sistemli şekilde uygulanmış ve bu vesile ile yetim çocuklar topluma kazandırılmıştır.

Osmanlı’da çocukların eğitim ve terbiye işleri ile ilgili diğer bir uygulama da icari sağırdı. İcari sağır yöntemi ile yoksul ailelerin çocukları zengin ailelere hizmet karşılığında bakılmak üzere manevi evlatlık olarak verilirdi. Burada yoksul çocuklar hem sıcak bir aile ortamına kavuşmakta hem de ayaklarının üzerinde durma imkânı bulmaktaydılar.

İslam hukukunda yetimlerin haklarının korunmasına ayrı bir önem verilmiştir. Bu sorunun ortadan kalkması için vasi kurumu oluşturulmuş ve korunmaya muhtaç çocuklara kucak açılmıştır.

Fatih Sultan Mehmet’in kurduğu Dar-ul Talim okulu yetim çocukların eğitimini üstlenen bir kurumdu. Bu amaçla kurulan Dar-ul Eytam ise yetim çocuklarının barınma ihtiyacını karşılamaktaydı. Osmanlı’da yetim çocukların mallarının korunması ve ihtiyaçlarının karşılanması için eytam sandıkları adı verilen özgün kurumlar da vardı. Bu kurumlar çocukların haklarını koruma altına almakta ve vakti geldiğinde teslim etmekteydiler.

Günümüzde Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından himaye edilen yetim çocuklar koruyucu aile sistemi ile sıcak bir ortamla tanışıyor. Kurum bakımında kalan çocuklar koruyucu ailelerin yanına yerleştiriliyor ve burada barınmaları sağlanıyor. Devlet koruyucu aileye bu görevi için bir miktar ücret de ödüyor. Koruyucu aile sisteminin yaygınlaşması ve yetimhanedeki çocukların aile ortamına taşınması çocukların daha güvenli ortamda büyümelerine vesile olacaktır. Bu nedenle desteklenmelidir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Fatma Tuncer Arşivi