Resulullah (sav) buyurdular ki: 

“İki Müslüman birbiriyle karşılaşıp birisi diğerine selâm verdiğinde Allah'a en çok sevimli olanı arkadaşına daha çok güler yüz gösterendir. Birbiriyle müsafaha ettiklerinde ise Allah ilk elini uzatana doksan, diğerine de on rahmet olmak üzere yüz rahmet indirir.” (Suyutî, Camiussağir, 487.)

Selamda, musafahada, küslüğü kaldırmada ve benzeri işlerde önce davranan daha karlıdır. Bu hem kibir, gurur ve enaniyeti öldüren bir tevazu alametidir, hem de karşıdakini bu güzelliği işlemeye davet ve yardım eden, varsa olumsuz direncini kıran güzel bir harekettir.

Peygamber Efendimizin (sav) sünnetine uygun olarak yaşayan kişi bunları örf ve adet haline, görgü kurallarına dönüştürerek günlük hal ve hareketlerini ibadete ve sevaba çevirecektir. Ne mutlu hayatını ibadete Müslümana!

*  *  *

Musafaha, karşısındaki insanın avuç içiyle kendi avuç içini başparmaklar birbirini kavrayacak şekilde birleştirmek veya avuçları birbirine yapıştırmaktır. Tokalaşma ise ister tek elle isterse çift elle karşıdakinin eliyle birleştirmektir. Bu esnada sallama gerekmez. İslâm’da musafaha veya tokalaşma sünnettir. Rasûl-i Ekrem (s.a.)'in hem emir ve tavsiyesi, hem de bizzat uygulaması ile sünnet olduğu tesbit edilmiştir. Rasûlullah (s.a.) şöyle buyurmuştur:

"İki müslüman karşılaşıp tokalaştığı, Allah'a hamdedip yarlıgamasını diledikleri zaman her ikisi de yarlıganır (günahları bağışlanır)"

"Karşılaşıp tokalaşan hiç iki müslüman yoktur ki ayrılmadan önce bağışlanmış olmasınlar" buyurulmuştur.”( Ahmed, Ebû-Dâvûd, İbn Mâce.)

Tek elle mi, çift elle mi yapılacağına gelince, her ikisi hakkında da rivayet vardır. İki el ile yapılması, daha bir muhabbet, iltifat ve itina olarak değerlendirilmesi herhalde örfidir.  Sonuçta bu muamele çift el ile de tek el ile de yapılabilir. Bu sünnet iki insanın normal olarak karşılaşmaları halinde yapılır.

*  *  *

Namahrem, yani yabancı, yâni nikâhlanmaları câiz olan bir erkekle bir kadının tokalaşmaları, şehvete sebep olur endişesi ile câiz değildir. Ne var ki batılılaşmanın getirdiği ecnebi görgü kuralları ve hayat tarzı yüzünden bugün hem bu âdet yaygınlaşmıştır. Onların görgü kuralına göre, kadın elini uzatırsa, erkek o zaman tokalaşır. Bayana el uzatmak, onlara göre de ayıptır. Maalesef bunu bilen veya uygulayan da yok gibidir. İş çığırından çıkarsa, nerede duracağı belli olmaz. Ne varki bu işlem yaygınlaştıkça şehvet değeri de düşmüştür. Fakat şehvet olmasa da dinin hatırına bu yasağa uymak gerekir.

Bazen bu durum İslamî geleneği bilmeyenlerce yersiz kırılmalara, gücenmelere ve sataşmalara sebep olmaktadır. Bu sebeple uygun zamanda ve uygun bir üslup içinde, "Bizim geleneğimizde yok, Peygamberimiz yapmamış, fukahâ, ortada bir ihtiyaç ve zaruret bulunmadıkça caiz görmemiş, biz de yapmıyoruz" demeleri iyi olur. Zaruret dolayısıyla yapılmışsa inşallah içteki pişmanlık bu küçük günahın sorumluluğunu düşürür. Pişmanlık zaten bir tövbedir. Ama usul ve adabına uygun bir tövbe ve istiğfar edilmesi daha da uygun olur.

Bazı camilerde namazlardan sonra cemâatin toplu halde musâfaha etmeleri sünnet değil, bid'attir. Çünkü sünnet olan musafaha, karşılaşan iki müslümanın ilk karşılaştıklarında yaptıkları tokalaşmadır.  Namazdan sonra toplu musâfaha sünnette ve sahabe uygulamasında yoktur. O yüzden bid'attır dedik.

İnsanlar arasında kardeşlik ve sevgi bağlarını pekiştirecek bu muameleyi aşırılığa kaçmadan yapmak, bir Müslüman olarak vazifemizdir.