Necati Özfatura

Necati Özfatura

Kaf­kas­lar’da­ki ka­rı­şık­lık­lar

Kaf­kas­lar’da­ki ka­rı­şık­lık­lar

Ana­do­lu, Kaf­kas­ya ve Bal­kan­lar son de­re­ce stra­te­jik böl­ge­ler­dir. Bu böl­ge­le­ri el­le­rin­de bu­lun­du­ran im­pa­ra­tor­luk­lar ga­yet uzun ömür­lü ol­muş­lar­dır. Ro­ma, Bi­zans ve Os­man­lı İm­pa­ra­tor­luk­la­rı bun­lar­dan bir­ka­çı ve en uzun ömür­lü olan­la­rı­dır. Em­per­ya­list güç­le­rin baş­ta ge­len dev­let po­li­ti­ka­la­rı, bu böl­ge­yi çok sa­yı­da kü­çük ül­ke­le­re böl­mek ve son­ra çe­şit­li fit­ne to­hum­la­rı eke­rek bir­bi­riy­le bo­ğuş­tur­mak. Ve bun­la­rın ce­set­le­ri ve ha­ra­be­le­ri üze­rin­de ken­di ha­ki­mi­yet­le­ri­ni te­sis et­mek­tir.
Ya­zı­mın ko­nu­su Kaf­kas­ya olup, böl­ge­de­ki halk­lar ve dev­let­ler ara­sın­da­ki ça­tış­ma­la­rın çe­şit­li se­bep­le­ri var­dır. Kaf­kas­ya 70 yı­lı aş­kın Sov­yet­ler Bir­li­ği dev­rin­de fark­lı halk­la­rın mey­da­na ge­tir­di­ği ya­pay dev­let­ler­le ku­rul­du. Sov­yet­ler Bir­li­ği­nin da­ğıl­ma­sın­dan son­ra bu sa­nal dev­let­ler­de kop­ma is­tek­le­ri gün­de­me gel­di. Kaf­kas­lar­da ba­ğım­sız­lık rüz­gar­la­rı es­me­ye baş­la­dı. Bir­çok halk ken­di dev­le­ti­ni kur­ma is­te­ği­ni açı­ğa çı­kar­dı. Ay­rı dev­let­le­re bö­lün­müş halk­lar bir­leş­me ar­zu­la­rı­nı ale­ni­li­ğe dök­tü­ler. Bun­lar­da sı­nır ih­ti­laf­la­rı çı­kın­ca kriz­ler sa­va­şa dö­nüş­tü.
Gür­cü asıl­lı Sta­lin, Kaf­kas halk­la­rı­nın ba­zı­la­rı­nı ce­za­lan­dır­mak için va­tan­la­rın­dan sür­gü­ne gön­der­di. Sü­rü­len halk­la­rın bir kıs­mı Sta­lin son­ra­sı yurt­la­rı­na dö­nün­ce top­rak­la­rın­da, ev­le­rin­de baş­ka­la­rı­nı bul­du­lar. Sta­lin ta­ra­fın­dan sü­rü­len Ka­ra­çay­lar ilk ham­le­yi yap­tı. 1989 yı­lın­da ken­di dev­le­ti­ni kur­mak is­te­di. Ka­ra­çay­la­rı Bal­kar­lar ta­kip et­ti. 1992 yı­lın­da Ka­bar­dey­ler ile Bal­kar­lar ara­sın­da cid­di ger­gin­lik­ler ya­şan­dı. 1944’te Da­ğıs­tan’dan sü­rü­len Çe­çen Akınt­ski gru­bu ise Lak­lar ve Avar­lar­la ih­ti­laf ha­lin­de­dir.
Ahıs­ka (Mes­ket) Türk­le­ri Öz­be­kis­tan’da ve şim­di Kras­no­dar’da Ko­ban Ka­zak­la­rı ile ih­ti­laf­lı­dır. Ahıs­ka Türk­le­ri Gür­cis­tan’da es­ki sta­tü­le­re ka­vu­şa­ma­mış­tır. Kaf­kas­ya’da ih­ti­laf­lar yu­ma­ğı sa­de­ce bun­lar de­ğil­dir. 1944 yı­lın­da Çe­çen­ler ve İn­guş­lar Ka­za­kis­tan’a sü­rü­lün­ce Çe­çen-İn­guş top­rak­la­rı Ku­zey Oset­ya, Da­ğıs­tan ve Gür­cis­tan ara­sın­da pay­la­şıl­dı. Ku­zey Oset­ya’ya ve­ri­len top­rak­lar 1967 yı­lın­dan son­ra İn­guş­la­ra ve­ril­me­di. İn­guş­lar 1992’de Çe­çe­nis­tan’dan ay­rıl­dık­tan son­ra Oset-İn­guş an­laş­maz­lı­ğı art­tı. Pri­go­rod­ni’de yo­ğun İn­guş nü­fu­su var­dır. 1992’de si­lah­lı ça­tış­ma ol­du. 60 bin İn­guş böl­ge­yi terk et­ti...

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Necati Özfatura Arşivi