“İçki reklâmı yapılamaz” diyen çıkmayacak mı?
Yıllardan beri devam eden bir yanlışın kısmen de olsa düzelme ihtimali belirdi. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Alkollü İçki Reklâmlarında Uyulacak İlkeler Hakkında Tebliğ’de değişiklik yaptı. Hemen ifade edelim ki bu değişikliğin ‘kalıcı çare’ olmayacağı ortada. Ama yine de ‘faydalı bir adım’ atıldığını söylemek mümkün.
20 Haziran 2009 tarihli “Resmî Gazete”de yayımlanan ve 1 ay sonra yürürlüğe girecek olan yeni düzenlemeyle, alkollü içki reklâmlarında cinselliğin istismarı ile pornografi içeren ifade ve görüntülerin kullanılması yasaklanıyor. (AA, 20 Haziran 2009)
Çelişkilerin iç içe yer aldığı bir ülkede yaşıyoruz. ‘Daha az zararlı’ olan sigaraya karşı ‘ulusal savaş’ ilân edilirken, ‘daha çok zararlı’ olan alkollü içkilere karşı ise aynı hassasiyet gösterilmiyor. Bir yanda kapalı mekânlarda içilmesi yasaklanarak engellenen sigara, öte yanda ise gazetelerde reklâmları yapılarak teşvik edilen alkollü içkiler... Bu çelişkiyi anlayabilen ve izah edebilen var mı? Sigarayı savunacak halimiz yok, fakat ‘daha zararlı olduğu’ ilmen ve tıbben ispat edilen ve inkâr da edilmeyen ‘alkollü içkiler’e tanınan serbestliği görünce bu yanlışa imza atanlara da kızmaktan kendimizi alamıyoruz.
Sigara reklâmlarının gazeteler vasıtasıyla yapılamadığı bir ülkede, ‘alkollü içkilerin reklâmı’ nasıl ve niçin yapılabilir? İmkân ve fırsat buldukça bu probleme dikkat çekmeye çalışıyoruz, ama bakıyoruz ki ‘dünyayı kurtarmaya çalışanlar’ bu yanlışı görmüyor, duymuyor ve çare de aramıyor. Gerek Sağlık Bakanlığı’na ve gerekse TBMM’de faaliyet gösteren “Sağlık Komisyonu”na zaman zaman çağrılar yapıp, bu yanlışın görülmesini talep ettik, ama çağrılarımıza ses veren olmadı. Yakın zaman önce Tüketiciler Birliği bu konuda bir iki açıklama yaptı, ama bu çağrıları dinleyip adım atan da olmadı.
Hazırlanan ve bir ay sonra yürürlüğe girecek olan ‘tebliğ’de yer alan maddelerden bir kısmı şöyle:
nAlkollü içki reklâmlarında; hedef kitle olarak gençler ve çocuklar seçilmemeli.
nAlkollü içki reklâmları cinselliğin istismarı ile pornografi içeren ifade ya da görüntüler içermemeli.
nAlkollü içkilerin tanıtımına münhasır neşriyat hariç olmak üzere, gazete, dergi, broşür, katalog, ilân ile diğer yazılı medya ve elektronik iletişim araçları vasıtasıyla reklâm yapılması halinde, çocuklara ve gençlere yönelik hazırlanan sayfa, ek, program, bölümler ile spor sayfalarında alkollü içki reklâmları yer almamalı.
Bu ve benzeri ‘ucu açık’ maddelerle alkollü içkilerle mücadele edilebilir mi? Gazetelerde yer alan bir ‘alkollü içki reklâmı’nın spor sayfasında değil de normal sayfada yer alması neyi değiştirir ki?
Türkiye’yi idare edenlerden talebimiz şudur: İlmen ve tıbben ‘zararlı’ olduğu konusunda şüphe olmayan alkollü içkilerin reklâmları gazetelerde yer alması kesin olarak engellenmelidir. Tartışmalı ve uygulanması zor maddelerle bu belâ ile mücadele edilemez. Nasıl ki sigara reklâmları gazetelerde yer alamıyor, benzer şekilde alkollü içkilerin reklâmları da gazetelerde yer almamalı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.