Ortak ATM’ler
Çok yaygın ATM ağı bulunan bir iki büyük bankanın ağırdan almasına rağmen Ortak ATM Sistemi, 10 bankanın ortağı olduğu ve yaygın şube ağı bulunan diğer tüm bankaların da üye olduğu, kartlı ödeme sistemlerinde standartları belirleyen Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) koordinatörlüğünde oluşturuldu ve kullanıma sunuldu. Bankalar 1 Ekim 2009 tarihinden itibaren Ortak ATM uygulamasına geçtiler. Bu tarihe kadar her bankanın müşterisi sadece kendi banka kartıyla (ATM kartıyla) kendi ATM’sinden işlem yapabiliyordu.
Sistemin BKM tarafından kullanım ücretlerine değinilmeden ilan edilmesi, alınan ücretlere ilk etapta tepkinin büyük olmasına yol açtıysa da müşterilerin artık ortak ATM kullanım ücretlerini öğrenmesiyle tepkiler yerini kabullenmeye bıraktı. Ücretlendirme konusunda sistem basit aslında: elinizde hangi bankanın ATM kartı varsa, hangi bankanın ATM kartıyla işlem yapacaksanız o bankanın belirlediği ücreti ödersiniz. Para çekeceğiniz yahut bakiye sorgulayacağınız ATM’nin hangi bankaya ait olduğunun bir önemi yok.
Sorulan ilk soru “neden bankalar para çekme ve bakiye sorgulama işlemleri için müşterilerinden para alıyorlar?” Sistemin düzenleyicisi BKM’nin düzenlemesi gereği, ATM’si kullanılan bankaya belli bir oran ve tutarda komisyon ödeniliyor. Yani A bankasının müşterisi A bankasının kartıyla B bankasının ATM’sinden işlem yaptığında (işlemden kasıt sadece para çekme ve/veya bakiye sorgulamadır) A bankası kendi müşterisi onun ATM’sini kullandığı için B bankasına minimum bir komisyon öder. Bu minimum komisyon, yapılan işlemin masrafıdır.
İkinci soru “işlem ücretleri bankadan bankaya neden farklılık arz ediyor?” Bunun cevabı basit: bazı bankalar, müşterilerinden sadece bankaya mal olan masrafı alırken (aşağıdaki tabloda en dipteki 5 banka) bazı bankalar da işlemlerden kaynaklanan masrafın yanı sıra müşterilerinden fazladan komisyon alıyorlar (aşağıdaki tabloda en dipteki 5 banka haricindeki bankalar) Fazladan komisyon alan bankaların iki temel amacı var. İlki sistemden ekstradan gelir elde etmek. İkincisi, müşterilerinin başka bankalarla tanışmalarına vesile olma ihtimali bulunması dolayısıyla, ATM’sinden para çekmek için dahi olsa, onun başka bankalara gitmesine mani olmak.
Haziran sonu itibarıyla yaklaşık 67 milyon ATM kartı ve 25,300 adet ATM ile büyük bir pazar söz konusu. Aşağıdaki tabloda bankaların internet sitelerinden derlenen güncel ortak ATM kullanım ücretleri-oranları yer alıyor. Bu tablodaki bankaların müşterileri hangi bankanın ATM’sinden işlem yaparlarsa yapsınlar aşağıdaki komisyonları ödüyorlar. (100 TL nakit çekim için müşterilerinden en çok komisyon alan bankadan en az alan bankaya göre sıralama)
Banka nakit çekim ücreti bakiye sorma 100 TL nakit çekim için aldığı ücret
Vakıfbank 4,50 TL 1 TL 4,50 TL
Akbank 4 TL 1 TL 4 TL
Fortis %1,25+1 TL 0,50 TL 4 TL
Garanti 4 TL 0,50 TL 4 TL
HSBC 4 TL 0,50 TL 4 TL
TEB 4 TL 0,50 TL 4 TL
Yapıkredi 4 TL 0,75 TL 4 TL
Bank Asya %1+2,5TL 0,50 TL 3,50 TL
ING 3,50 TL 0,50 TL 3,50 TL
Finansbank %1+2 TL 0,50 TL 3 TL
İş Bankası 1%+1,70 TL 0,25 TL 2,70 TL
Halk Bank %1,25+1,25 TL 0,25 TL 2,50 TL
Denizbank %1+1 TL 0 2 TL
Kuveyt Türk %1+0,76 TL 0,20 TL 1,76 TL
Şekerbank %1+0,76 TL 0,20 TL 1,76 TL
Albaraka %1+0,75 TL 0,20 TL 1,75 TL
Türkiye Finans %1+0,75 TL 0,20 TL 1,75 TL
Ziraat Bankası %1+0,75 TL 0,20 TL 1,75 TL
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.