Kadife bakışlı, tatlı dilli ve şakada da eşsiz örnek insan olan Peygamberimiz Hz. Muhammed (asm), katıla katıla gülmezdi. Ama, daima mütebessimdi. Ona muhatap olanlar tarifsiz bir güven ve huzûr duyardı. Ulvî duyguları en yüce mertebede enerji yaydığından onunla bulunmaktan tarifsiz zevk ve lezzet alırlardı.

Lâtifeleri gayet yumuşak, gayet ufuk açıcıydı. Şakalarıyla kimseyi kırmazdı. Nükteleri ibret, ders doluydu bir ikazdı. Eğitim ve terbiye metodu da tatlıydı. Nâzik ve nâzenin nükteleriyle zihinleri hazırlar; bir meselenin iyice pekişmesini, akılda kalmasını sağlardı. Bir kısım gerçekleri, hakikatleri, lâtîf mizâh ile de ruhları nakış nakış işlerdi.

Ahlâk ve edebin zirvelerindeydi. Başkalarının edep ve haya anlayışını da zedelemeden gerçekleri ifâde ederlerdi. Nâzik ve tatlı, kucaklayıcı, müşfik bir üslûp kullanırdı. Çirkin ve kötü şeylerden nezâkete dâveti de nazikçeydi.

Şu misâl, onun en ciddî ve en hassas durumlar karşısında bile gösterdiği tatlı dil ve hoş muâmele ile, güzellikle anlatma cephesini göstermektedir:

Kureyş kabilesinden bir genç, Hz. Peygamber’in (asm) huzûruna gelerek, “Ya Resulellah, zina yapmama izin ver!” der.

İslâm ahlâkıyla bağdaşmayan bu davranış karşısında, Sahâbîler, “Sus, sus!” diye üzerine yürümek isterler.

Terbiye ve eğitim hususunda da en mükemmel rehber Hz. Peygamber (asm) gayet sâkindir. Genci yağına çağırır ve sohbet etmeye başlar:

“Söyle bakayım; bir başkasının senin annenle zinâ etmesini ister misin?”

“Yoluna fedâ olayım, hayır kat’iyyen istemem.”

“Zaten hiç kimse, annelerine böyle şey yapılmasını istemez” buyurdu.

“Bir başkasının senin kızınla zinâ etmesini ister misin?”

“Hayır, uğrunda öleyim, yâ Resulellah, râzı olmam.”

“Öyle ise hiç kimse kızıyla zinâ edilmesine râzı olmaz.” Sohbet, böyle soru ve cevaplarla, kız kardeş, hala, teyze ve sair yakın akrabalarına kadar devam eder.

Sonunda hatâsını anlayan gence de, şöyle duâ da bulunur:

“Allah’ım! Bunun günâhını affet; kalbini temizle ve uzuvlarını günâh işlemekten koru!” 1

Her noktada rehber ve önderimiz olan Resul-i Ekremin (asm), en hassas, en ciddî mevzu ve istekler karşısında bile nasıl bir tatlı dil ve tavır takındığını dikkate sunmak içindir.

Peygamberimizin (asm) hayatından şakaya dair bazı kesitler, siyer ve hadis kitaplarında nazara verilir.