Olup biteni anlamak için köşeli bir model

Olup biteni anlamak için köşeli bir model

Nasıl oluyor da Türkiye'de Sol, Kemalizm'in oyuncağı oluyor? Aralarında bazı uzlaşmaz çelişkiler olan bu iki ideoloji, hangi noktada ittifak kurabiliyor?
Tabii yukarıdaki ilk cümleyi de açmak gerekir: Neden oyuncak olan Sol da, tersi değil? Niye Sol, Kemalizm'i maşası haline getiremiyor?
Burada kastedilen Sol, elbette CHP'nin "gibi yapan" solu değil. CHP zaten Kemalizm'in partisi... Sol deyince sosyalizm eğilimli solu kastediyoruz.
Önce şuna cevap verelim: Sol ile Kemalizm arasındaki uzlaşmaz nokta nedir?
***

Bu sorunun cevabı zor değil: Sol'un temel derdi Kapitalizm iledir. Kapitalist ekonomi yerine, sosyalist bir ekonomi kurmak ister.
Kemalizm ise kapitalizme karşı değildir. Tam tersine, gerek İttihatçılar, gerek Kemalistler, Türkiye'de girişimci bir sınıf yetiştirmek için epey çaba harcamıştır.
Kemalizm'in kapitalizm karşısındaki korkusu, gelişen girişimci sınıfın, kendi elindeki devlet iktidarına talip olmasıdır.
Kemalizm'in tipik siması generaldir. Yani askeri bürokrat... Kapitalizmin tipik siması ise sermayedardır.
Bürokrat, sermayedarın devlete hâkim olmasını istemez: "Para kazan, yatırım yap, keyfince yaşa, hatta ekonomiyi yönet, ülkeyi kalkındır ama benim iktidarıma dokunma" der.
Sermayedar da kendisine para kazandırdığı sürece ülkenin son kertede Bürokrat tarafından yönetilmesine sesini çıkarmaz.
***

Bu denklemde Sol nerede?
Solun amacı, devlet iktidarını ele geçirerek, sosyalizmi yukarıdan aşağıya inşa etmektir. Teorisi budur.
Yani Sol da, Kemalizm gibi devletçidir.
İşte tam bu noktada Kemalist ile Sosyalistin aynı kafada olduğunu görürüz.
Ancak Bürokrat için devlet iktidarı nihai amaçtır. Sol ise o iktidarı önceleri bir araç olarak kullanacaktır.
"Önceleri" diyorum çünkü pratikte Sol, devlet iktidarını ele geçirdikten sonra bürokratlaşır.
Böylece nihai amaç olan sosyalizm ve komünizm unutulur, devletçilik ile yetinilir.
Tarihsel olarak zaten devlete hâkim olan Kemalist, koltuğunu elinden almaya kalkışan "Yeni Burjuva"ya karşı, Sosyalisti kullanır.
"Yeni Burjuva" diyorum, çünkü Kemalist, kendi eliyle büyüttüğü "Eski Burjuva" ya hâkimdir.
Hem devlet olanaklarını ona akıttığı, hem de "Yeni Burjuva"ya karşı ortaklaşa mücadele ettikleri için ittifak halindedirler...
***

Bu model, "Eğitim parasız olmalı" diyen Sosyalist öğrenciyi anlatır...
Bürokrasinin siyasetteki uzantısı olan CHP'nin niye o öğrenciyi desteklediğini de anlatır...
Ayrıca, "parasız eğitim" sloganı karşısında tüylerinin diken diken olması gerekirken, "Eski Burjuva"nın (yani Rahmi Koçların, Ümit Boynerlerin, Aydın Doğanların), tam tersi bir davranışla, Sosyaliste niye arka çıktığını da anlatır...
Sol içinde elbette Sosyalistlik mesleğini hakkıyla yapmaya çalışanlar vardır...
Onlar modeli kavramış olup, siyaseten bunun dışına çıkmak isteyenlerdir aynı zamanda...
Ancak Sol içinde azınlığı oluştururlar.
Çünkü ekonomiyi dönüştürmek için devlet iktidarına ihtiyaç duyan Sol, "kimlik" bahsinde de ister istemez Kemalist ile ittifak kuracaktır.
Çünkü Kemalist'in, kendi iktidarını korurken kullandığı en önemli araçlardan biri laikçiliktir.
Laikçilik, Türkiye'nin toplumsal yapısı gereği, Sünni olmayanları yanına davet eder.
Böylece kimlik çekişmesinde, Alevilerin desteklediği Sol, Kemalizm ile ittifak kurar.
***

Bu model, siyasetteki hepsini değilse de, birçok önemli olayı anlatır.
Örneğin sahibi bir kapitalist ağa olmasına rağmen, Aydın Doğan medyasının, Sosyalist öğrenciyi, niye sempatik ve yerden göğe kadar haklı gösterdiğini açıklar.
Aynı şekilde, bazı Sosyalistlerin, niye "Yeni Burjuva"nın medyasında değil de, AD medyasında yazmaya ve konuşmaya böylesine teşne olduklarını da açıklar.
Peki, sizin bir modeliniz var mı?

Önceki ve Sonraki Yazılar
Arşivi