İki sene önce eşimden ayrıldım. O zamanlar kızım beş yaşındaydı ve babaya çok düşkün bir çocuktu. Babadan ayrıldıktan sonra geceleri uyku sorunu yaşamaya başladı. O günlerde kızım bütün günü ağlayarak geçiriyordu. Birkaç kere babayla görüştürdüm ama baba, artık onu istemediğini söylüyordu. Çünkü kızım her görüşmede ağlayarak boğazına yapışıyor ve onu bırakmak istemiyordu. Eşim de "böyle yapacaksan bir daha seni görmeye gelmeyeceğim" deyip gitti. İki yıldan beri babayla görüşmüyor. Artık ilk zamanlar olduğu gibi babayı sormuyor, onu aramıyor. Kız kardeşimin eşini çok seviyor ve ona baba diyor. Eşimden ayrıldıktan sonra annemin evine taşındık şimdi annem kızım ve ben aynı evde yaşıyoruz. Bu yıl ilkokula başladı ve ilk aydan itibaren sıra arkadaşının çantasından bir şeyler alıp getiriyor. Acaba çocuğum hırsız mı oluyor? diye korkuyorum. Ona arkadaşının eşyasını niçin izinsiz aldığını sordum. Bana "öğretmen, onu daha çok seviyor, "siz de onun gibi çalışın" diyor ben onu kızdırmak için aldım..." dedi... Kızımın bu davranışını terk etmesi için neler yapabilirim? S. Ç.

Öğretmenle işbirliği yapın

Selvinaz Hanım, uzmanlar bu türden alma davranışlarını altı yedi yaşına kadar hırsızlık olarak görmüyorlar. Fakat, bunun onarılması gereken bir durum olduğunu ifade ediyorlar. Çünkü, okulöncesi çocuğunda, özel mülkiyet kavramı henüz tam olarak gelişmiş değildir. Bu dönem aile, çocuğun özel mülkiyet kavramının gelişmesi için ellerinden geleni yapmalıdırlar.

Kızınız, şu an, gelişiminin sonucu olarak özel mülkiyet kavramını kavrayacak ve anlayacak durumda. Fakat, yaşadığınız ayrılık ve babanın arayıp sormaması, çocukta ona karşı muhtemel bir öfkenin oluşmasına sebebiyet vermiş olabilir. Ayrıca bu dönem çocuklarda görülen çalma davranışının bazı nedenleri vardır. Bunlar, ailenin sert ve otoriter tutumları, çocuğu sürekli eleştirmeleri, kardeşleriyle ya da akranlarından biriyle mukayese etmeleri, maddi ihtiyaçların karşılanmamış olması, ailenin para konusunda cimri ve kuralcı davranması, çocuğa yeterince sevgi ve ilgi göstermemeleri... gibi nedenlerdir. İfadelerinizden anladığım kadarıyla, çocuğun çalma davranışında, babaya karşı geliştirilen öfkenin de etkisi olabilir. Fakat, sınıfta öğretmenin beğendiği ve diğer çocuklarla kıyasladığı arkadaşının eşyalarını tercih etmesi ve onu kızdırmak istemesi bir rekabet ve öc alma duygusunu akla getiriyor. Burada öğretmenle işbirliği yaparak, bu kıyaslama tutumlarının giderilmesine çalışınız. Ayrıca, kızınızın eşyalarını alırken, odasına girerken izin alarak doğru davranışı kendi tavırlarınızla gösteriniz. Seçtiğiniz öykü kitaplarında, hikayelerde ve oyunlarda bu davranışını iyileştirici konular seçiniz. Ona yeterince ilgi ve sevgi gösterin, izinsiz almayla hırsızlık arasındaki farkı anlatın. Gerekirse arkadaşının ailesiyle görüşerek, onunla sağlıklı ilişkiler kurmasını sağlayın ve rekabet duygusunun giderilmesi için çaba sarfedin. Çocuğunuzu hırsızlıkla suçlamayın onu cezalandırmayın... Korkmayın gerekli tedbirleri alıp onun gelişimine uygun doğru metotlarla yaklaştığınız sürece bir süre sonra sorununuz ortadan kalkacaktır.

Arkadaşına özeniyor

İki çocuk annesi bir bayanım. Küçük kızım beş yaşında, bu yıl anasınıfına başladı. Arkadaşlarıyla ve çevresiyle son derece uyumlu bir çocuktur. İnsanlara yardım etmeyi, arkadaşlarıyla oyunlar kurup oynamayı seviyor. Öğretmeni de sosyal bir çocuk olduğunu söylüyor. Okulda bir arkadaşının kedisi varmış ve sürekli ona anlatıyormuş. Kızım arkadaşının kedisine özeniyor ve eve bir hayvan almamızı istiyor. Öyle ki, her sabah okula giderken "anne bir kedi alın ve eve geldiğimde bana sürpriz yapın" diyor. Kedi alamam, çünkü eşim, evde kedi istemez. Başka bir hayvan alsam faydalı olur mu bilmiyorum. Bu konuda bana neler önerirsiniz?

S. Y.

Kuş alabilirsiniz

Sema Hanım, ifadenizden anladığıma göre, çocuğunuz, çevresiyle ve arkadaşlarıyla rahat iletişim kurabilen, sosyal gelişim sürecini normal sınırlar içinde geçiren bir çocuk. Çocuklar bu dönem arkadaşlarını taklit edebilir ve onların eşyalarına, kullandıkları araçlara ilgi duyabilirler. Arkadaşının, sürekli kedisinden söz etmesi ve bu durumun grup tarafından ilgi uyandırmış olması kızınızın böyle bir hevese kapılmasına sebebiyet vermiş olabilir. Ama babanın kediyi pek istemediğini söylüyorsunuz, bu durumda kuş ya da balık alabilirsiniz. Aldığınız hayvanın bakımının bir kısmını ona vererek sorumluluk duygusunun pekişmesine yardımcı olabilirsiniz. Çocuk kuşun bakımını yaparken, hayatın bütüncül bir yapı olduğunu kavrayacak, Allah'ın yarattığı canlılara karşı şefkat beslemeyi öğrenecektir.