Bu yıl bankalar için bono yılı olacak. Daha önce ülkemizde faaliyet gösteren sadece 13 adet kalkınma ve yatırım bankasının ihraç yetkisi olan banka bonoları Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 30 Eylül 2010 tarihindeki kararından sonra 31 adet mevduat bankası tarafından da ihraç edilebiliyor artık. Bono ihracı izni mevduat bankaları için oldukça önemli bir gelişme idi. Bankaların bilançolarındaki pasif tarafları gelişmiş ülkelerde epey geniş bir yelpazede olabiliyorken bizde pasif tarafta yabancı kaynak olarak mevduattan başka bir kalem yer almıyordu neredeyse. Yurt dışı sendikasyonlardan da sadece büyük bankalar ve stabil finansal ortamlar mevcut iken yararlanılıyordu.

Yurt dışında finansal istikrarsızlığın had safhada olduğu bir zamanda yabancı para cinsinden uygun maliyetlerle borçlanmakta zorlanılacak bir ortamdayız. İşte böyle zor bir zamanda bankaların likidite sıkıntısına girebileceği öngörülerek kalkınma ve yatırım bankalarının yanı sıra mevduat bankalarına da bono ihraç yetkisi verildi 2010 sonunda. Henüz iki ayını doldurduğumuz bu yılın ihraçlarına baktığımızda hemen hemen bono ihraç etmemiş belli bir aktif büyüklüğün üzerinde banka bulunmuyor. Bonolar böylesi bir zamanda bankalar için can suyu oldu.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun karar tarihindeki hesabına göre sektördeki bankaların ihraç edebileceği bono tutarı toplam 51 milyar TL. Henüz bu limitin çok altında bir bono ihracı gerçekleşti. Yani daha ihracını göreceğimiz çok bono olacak. Diğer yandan katılım bankaları da bilançolarının pasifindeki tek ağırlıklı kalemden kurtularak ellerini hafifletmek istiyorlar artık. Onlar da tahvil benzeri faizsiz ürün “Sukuk” ihracı ile bunu gerçekleştirecekler. Kuveyt Türk, Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilen Sukuk ihracı ile önce 100 milyon dolar sonra 350 milyon dolarlık kaynak temin etti. 200 milyon dolarlık ihraçla Albaraka ve 300 milyon dolarla Bank Asya da sukuk ihracı için uygun zamanlamayı bekliyorlar. Türkiye Finans da diğer katılım bankaları gibi sukuk ihracında gecikmeyecektir.

Sukuk ve bono ihraçları bankaların kaynak ihtiyaçlarının ilacı. Kısa vadeli mevduatlara nazaran uzun vadeli olmaları büyük avantaj. Genelde 6 ay en fazla da 1 yıl vadeli olabilen bonolarda yakın zamanda ihraç yapan bankaların ihraç tutarları ve oranları ise şöyle gerçekleşti:

Ekim 2011: Denizbank yıllık 11,11 oran ile 250 milyon TL.

Kasım 2011: Finansbank 10,45 oran ile 200 milyon TL.

Aralık 2011: Yapı Kredi 10,92 oran ile 1 milyar TL.

Ocak 2012: Vakıfbank 10,87 oran ile 1 milyar TL, İş Bankası 11,14 oran ile 1 milyar TL, Garanti 10,98 ile 1 milyar TL, Halkbank 11,31 oran ile 750 milyon TL, TEB 11,38 oran ile 350 milyon TL ve Akbank 11,24 oran ile 250 milyon TL.

Şubat 2012: Ziraat 10,02 oran ile 1 milyar TL ve ING 9,65 oran ile 1 milyar TL.

En çok ilgiyi 4 katı taleple Ziraat Bankası görürken Denizbank’ın 399 gün vadeli tahviline ise ilgi çok düşük kaldı, 50 milyon TL’lik Denizbank tahvillerine talep 30 milyon dahi olmadı.

Mevduat bankalarının bono ihracı Türk Bankacılık sektörü için bir ilk.. Her bankanın ihraç edebileceği maksimum tutarın ayrıntılı formüllerle belirlendiği sürecin sıkı takipçisi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. Bu ihraçların sektöre etkisini hem kredilerde hem mevduatta bu yıl göreceğiz…