Müslüman kadına verilen bir haktır mehir. Kur’ân-ı Kerim’de bizzat emredilmiştir. Bir başka deyişle İslâm hukukuna göre, evlenme anlaşması sebebiyle, kadının erkekten almaya hak kazandığı para veya maldır.
Nisa Sûresi 4. âyette şöyle buyrulur:
“Kadınlara mehirlerini gönül rızası ile cömertçe verin; eğer gönül hoşluğu ile o mehrin bir kısmını size bağışlarlarsa onu da afiyetle yeyin.”
İmza atıldığı anda, ister şart koşulsun, ister koşulmasın, isterse de “vermemek şartı” koşulsun, ister koşulmasın, kadın mehire hak kazanır. Bu, nikâhın zarurî bir neticesidir.
Yalnız eğer kadın hakkından feragat eder, kocasına hediye edebilir yahut almayabilir. Kadın özgür bir irade ile istediği gibi davranabilir.
Peki, mehrin miktarı nedir?
Bu mevzuda hadis-i şerifler bize yol göstermektedir. İşte bazı hadisler:
“Mehrin en hayırlısı en ehven olanı, yâni ödemesi erkeğe en kolay olanıdır.” (İbn-i Hacer, Bülüğul-Meram terc., III. 234.)
“Tez evlenmek, tez doğurmak ve nikâh parası, mehri az almak kadının bereketindendir.” (Ahmed bin Hanbel, İhya terc., II. 106.)
“Nikâhın en hayırlısı, kolay olanıdır.” (İbn-i Mâce, Nikâh 41; Ebû Dâvûd, Nikâh, 31.)
Mehrin üst tabanı noktasında bir sınır yoktur. Kadın dilediği kadar istekte bulunabilir. O zamanın şartlarına göre en az sınır üç dirhemdir. Peygamberimiz (asm) hanımları için 500 dirhemden fazla ödeme yapmamıştır. (1 dirhem = 4 dünük = 3,2 gr gümüş paradır).
“Mehir vermek şart mıdır?”
Mehir aslında bir sigorta ve garanti gibidir. Kadının hakkıdır ve kadın kimseyle paylaşmak zorunda da değildir. Mehrin üç önemli fonksiyonu vardır:
İlki; boşanma yetkisini kötüye kullanan kocaya karşı, kadına verilmiş bir garanti belgesi.
İkincisi; boşanma yahut kocanın ölümü durumunda kadının geleceğini maddî yönden garantiye almasıdır.
Üçüncüsü de evlilik akdinin mehir ile tescil edilmesidir.
Dolayısıyla, koca, “Boş ol!” diyerek hanımını boşayamaz.
Mehir kimi zaman bir araba, kimi zaman bir ev değerinde takdir edilebilir. O durumda koca, boşarken düşünecektir.