Dünyanın en politik ülkelerinden biri olan Bosna-Hersek’te, bu haftasonu seçim sandıkları kurulacak. Bosna-Hersekliler, 7 Ekim Pazar günü, yeni yerel temsilcilerini belirleyecek. Ancak Mostar’daki seçimler, Anayasa Mahkemesi’nin Haziran ayında aldığı karar doğrultusunda, ertelendi. Her seçim bölgesinden eşit sayıda temsilci seçilmesini anayasaya aykırı bulan Mahkeme, gerekli değişikliğin altı ay içinde yapılmasını şart koştu.


Gelelim partilerin durumuna...

Rahmetli Aliya İzetbegoviç’in kurduğu Demokratik Eylem Partisi-SDA, seçimlere “Bosna-Hersek’in Gücü” sloganıyla giriyor. Ancak Aliya’nın ardından SDA’da çok şey değişti. Parti logosundaki hilalin yerini milliyetçi bir sembol olan zambak aldı. Bu şekilsel değişimin fikirsel yansımaları da gecikmedi. SDA, daha milliyetçi bir söyleme büründü.

Yolsuzluklarla anılan, statükocu bir parti haline gelen SDA, yirmi yıl sonra ilk kez muhalefete düştü. Buna rağmen Boşnaklar SDA’yı, alternatifsizlikten ve inadına destekliyorlar. Ancak sabır ve inad, elbette bir yerde tükenecektir.

Son seçimlerden zaferle çıkarak hükümetin büyük ortağı olan Sosyal Demokrat Parti-SDP, bu seçimlere “İleri gidiyoruz” sloganıyla giriyor. Ülkenin sevilen politikacılarından Bosna-Hersek Üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi Üyesi Zelyko Komşiç’in istifası, SDP’nin oylarında düşüşe sebep olabilir.

“Hepimiz için Birlik” ve “Birlikte, hırsızlara, yolsuzluk ve yoksulluğa karşı” sloganlarıyla seçime giren Sosyal Demokrat Birliği-SDU BiH, yıpranmış, eski tüfek solculara ev sahipliği yapan bir parti. Herşeye rağmen önemli bir alternatif olması hasebiyle, SDP’nin oylarını bölebilir.

“Kalkınma ve Adalet” sloganıyla seçimlere giren Daha İyi Bir Gelecek İçin İttifak-SBB BiH, tam bir lider partisi. Aslen Sancaklı bir Boşnak olan SBB BiH Genel Başkanı Fahrudin Radoncic, ülkenin en çok satan gazetesi olan Dnevni Avaz’ın patronu.

“Bosna-Hersek’in Tayyip Erdoğan’ı olacağım” iddiasındaki Radoncic, SDA’nın hükümet ortaklığından ayrılmasıyla, iktidarın yeni ortaklığı oldu. Sahibi olduğu gazeteyi silah olarak kullanmaktan çekinmeyen Radoncic, daha çok Genç Parti eski Genel Başkanı Cem Uzan’ı anımsatıyor.

Afişlerindeki, enerji içeceği kutuları, parti ciddiyetini kundaklayan Demokratik Etkinlik Partisi- ASDA, bu seçimlere “Bosna-Hersek’in Yeni Enerjisi” sloganıyla giriyor. Tabiri caizse “çakma SDA” görüntüsü veren ASDA, “Birlikte Herşey Mümkün” sloganıyla, seçmene bu partide birleşmeyi tavsiye ediyor.

1992-95 Bosna-Hersek Savaşı’nın ilk Genelkumay Başkanı Sefer Halilovic’in Bosna-Hersek Yurtsever Partisi-BPS Sefer Haliloviç, mütevazı Boşnak partilerinden. Adından da anlaşılacağı üzere lider odaklı bir parti.

Bosna-Hersek İçin Partisi-ZaBiH, kurucu Genel Başkanı ve eski Cumhurbaşkanı Dr. Haris Silayciç’in son seçim mağlubiyetlerinin ardından, Amer Jerlagic ile yoluna devam ediyor. Halktan aldığı büyük desteği iyi kullanamayan ZaBiH’in, bu seçimlerde çok önemli bir başarı göstermesi beklenmiyor.

Seçime katılan diğer partiler arasında, Avrupa Çevreciler Partisi-ES, Bosnalı Partisi-BOSS ve Bizim Partimiz-NS de yer alıyor. Ayrıca Sıprların, Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı-SNSD, Sırp Demokratik Partisi-SDS ve Demokratik İlerleme Partisi-PDP ile Hırvatların, Hırvat Demokrat Birliği-HDZ BiH, Hırvat Demokrat Birliği 1990-HDZ 1990 ve Hırvat Haklar Partisi Bosna-Hersek-HSP BiH partileri de var.

Bosna-Hersek’teki yerel seçimlerin odak noktasında Srebrenitsa gibi Doğu Bosna şehirleri yer alıyor. Srebrenitsa Belediyesi Vatandaşlık Denetleme Komisyonu, bin 721 Sırbistanlı Sırp’ın vatandaşlığını iptal etti. Bununla brilikte, Srebrenitsa Soykırımı sonrasında bu şehirden ayrılmak zorunda kalanlara yerel seçimlerde oy kullanma hakkı verilmemesi, Boşnakları kenetledi.

Boşnak STK’ların başlattığı “Srebrenitsa için oy vereceğim” kampanyası sayesinde, yaklaşık 4 bin 500 Boşnak seçmen kaydını bu şehre aldırdı. Toplamda 7 bin civarında Boşnak seçmen oluşturularak, soykırımı inkar edenlerin seçimi kazanmasına izin verilmeyeceği bir kez daha gösterilmiş oldu.

Srebrenitsa Belediye Başkanlığı için dört Boşnak partisinin üzerinde uzlaştığı bağımsız aday Çamil Durakoviç’in seçilme şansı oldukça yüksek.

Kişisel görüşüm, SDP’nin ipi önde göğüsleyeceğini ve bu partiyi, SDA ve SBB BiH’in takip edeceğini gösteriyor. Ancak SDU, SDP’yi yeteri kadar bölebilirse, işler tamamen değişir.

Keşke Boşnak siyasetçiler, Srebrenitsa örneğinde olduğu gibi, kişisel çıkarları bir kenara bırakıp, Bosna-Hersek etrafında birleşebilseler. Ancak görünen o ki, bu çok parçalı siyasal yapı ile Boşnaklar daha çok kaybedecekler.