Aslında bu konuyu bir daha yazmama kararı almıştım ancak medyadaki haberleri, açıklamaları gördükçe sağla solla “bu ne biçim iş?” konuşması yapmak yerine “otur yaz ne düşünüyorsan” dedim kendime.
Biliyorsunuz AB’ye uyum için yeni Tüketici Kanunu’nun çıkması gerekiyor. 2008 yılında başlayan süreç hala tamamlanamadı. Tasarının medyaya yansıyan yönü hep bankalarla ilgili olanı oldu.
Zafer Çağlayan döneminde tüketici derneklerine gönderilen tasarıda kart ücretlerinin bir defa alınacağı yer alırken, Bakan yaptığı açıklamalarda ücretin 3 yılda bir alınacağını söylemeye başlamıştı.
Aradan zaman geçti.Sorumluluk, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’ya devroldu.
Bakan Yazıcı, geçtiğimiz Ağustos ayında, iftarda, gazetecilerin karşısına yeni Tüketici Kanun Tasarısı ile çıktı.
Bakın neler demişti o toplantıda…

“Çeşitli bankaların faiz dışı işlemlerini derledim. 31 kalemden tüketiciden para alınıyor. Bunlar arasında kullanılmayan hesaplar için işletimsizlik ücreti bile var. Bunların ayıklanması gerekiyor. Tasarıda bunları kaldırmayı hedefliyoruz.”"Bankacılıkta faiz dışı işlemlerden alınan gelirlerin kaldırılması için masaya oturacağız."
Gazetecilerin, bankaların hesap işlem ücretiyle ilgili "Hem işlem yapınca ceza alıyor, yani para alıyor, hem işlem yapmayınca alıyor. Yani her halükarda Deli Dumrul gibi diyebilir miyiz?" sorusuna "Aşağı yukarı öyle”, kart ücretlerine ilişkin soruya da "Onu makul bir şeye çekeceğiz veya kaldıracağız ” cevabını veriyor Bakan.
Bakanın bu çıkışına karşılık gecikmedi. Bankalar Birliği “ne iş?” der gibi bir açıklamayla “müşteri ile arama girme” ikazı yaptı: "Müşterilerin ürün ve hizmet seçimlerini bilinçli olarak ve kendi tercihlerine göre yapmaları, ücret ve komisyonların da tarafların sözleşme hürriyeti içinde belirlenmesi daha doğru olacaktır."
Şimdi de geçtiğimiz hafta yapılan''Finans Sektöründe Tüketici Hukuku ve Uygulama Alanları Sempozyumu'' sonrasında gazetecilerin sorularınıcevaplayan Bakan Yazıcı’ya dikkat kesilelim :“…bankaların faiz dışı 31 kalem adı altında elde ettikleri gelirler var. Diyoruz ki bunlar açık ve şeffaf olsun. Tüketici ne ödediğini, ne kadar ödeyeceğini, karşılaşacağı riskin ne olduğunu bilecek durumda olsun. Bunları konuşuyoruz.Diyoruz ki ,tacir basiretli olacak, tüketici bilinçli olacak. Bankaları da bir tacir olarak nitelersek yaptıkları hizmetin karşılığını almaları haklarıdır. Hiç kimseye bedelsiz bir hizmet sunumu beklentisi içerisinde olamayız. Aksi takdirde angarya olur, angarya yasak. Ama aldığı ücret hakka, kurallara uygun olması, müşterinin bilmesi lazım.”
BDDK Başkanı, bankacıların ve Bakan’ın biraya geldiği toplantıyla ilgili habere de göz atalım. Habere göre, bankacılar faiz oranlarının açıkça belirtilmesine sıcak bakıyor, tasarıdan komisyon ve kart ücreti alınmaması yönündeki maddenin çıkarılmasını istiyorlar. Bankacılar ile BDDK ücret ve komisyonların serbest rekabet ortamında belirlenmesinde hemfikirlermiş.
*****
Göreve başladığında Ekonomi Muhabirleri Derneği üyeleriyle buluşan BDDK Başkanı Mukim Öztekin bir soru üzerine: “Bankalar sözleşmede belirtildiği sürece kart parası alabilirler" dedi. Aradan vakit geçti…Ekonomi Gazetecileri Derneği’nde de “Kredi katları aidatlarının haksız olduğu yönünde yargısal kararlar var. Düzenleme yapma yetkisi bizde değil” sözlerinin ardından "Bize şikayet ulaştığı an, inceleme yapıp, alan bankaya 10 katı, 20 katı ceza kesiyoruz" dedi.
Bankacılarla yapılan toplantıda hem “Öztekin, “Bankaların bazı uygulamaları tüketiciler tarafından şikayet konusu oluyor. BDDK’ya 2011 yılında iletilen şikayetlerin yüzde 24’ü bireysel kredilerle, yüzde 22’si de kredi kartlarıyla ilgili” diyor hem de “Bu sektörle ilgili olarak yapılacak düzenlemelerin bankaları ‘vurun abalıya’ konumuna düşürmemesi gerekiyor” açıklaması yapıyor.

*****
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kasım ayının sonlarında çıkan “ bankalar kazandı, vatandaş kazandı” şeklindeki haberler için açıklama yapıp “ 'Bankalar kazandı, kredi kartı ücreti kalıyor. 17 milyarlık pazarlıkta kazanan bankalar oldu. Vatandaşın büyük tepkisini çeken kredi kartı ücreti, hesap işletim ücreti gibi 31 kalemden alınan ücretler kaldırılmayacak. EFT, havale gibi para gönderme işlem ücretlerine bir üst sınır gelmeyecek.(…)Bakanlık 'ikna' oldu. Havale ücretlerine de EFT'ye de sınır yok. Anlaştılar, ortak sempozyum yapıyorlar.'vb. ifadelere yer verilmiştir. Bu ifadeler mesnetsizdir " diyorlar ama bir hafta sonra sempozyumda buluşup sonrasında toplantı yapıyorlar.
Açıklamalar ortada. Kim doğru söylüyor, kim dönüyor, her yol vatandaşa mı çıkıyor siz karar verin.
*****
Bir çift sözümde güzide!!! Türk Basını’na…
Her açıklamayı, her fısıltıyı “oldu” gibi gösterirseniz ,“tüketiciye bol müjdeli” haberler verir, “bankalar karşısında kral” yaparsanız; birileri, Bakan Yazıcı gibi, sizi yalanlar. Yazıcı’nın şu sözleri “31 kalemin tamamen kalkacağı yönünde bir beklenti, algı oluşuyor, bu yanlış ”sizi ilgilendirmiyor mu?
Artık tasarıyla ilgili“ müjdeli “ haber yapmayın. Hem “ögg” geldi hem de Bakan bürokratlara “konuşmayın” talimatı vermiş.