25 Kasım 1925'de, TBMM'de kabul edilen Şapka Kanunu'nun 89. yıldönümünü, hiçbir hükmü kalmadığı için bir kez daha idrak edemedik. Var ama yok bir kanun...

Kanunun çıkmasından evvel, Ağustos ayında, Mustafa Kemal, Kastamonu'yu ziyaret eder. Elinde tutduğu nesneyi halka gösterir ve  "Bu serpuşun adına şapka derler." diyerek  medeniyetin simgesi  şapkayı  tanıtır.

Üç ay sonra, Halide Edib'in bile "beyhude ve saçma" diye ifade etdiği Şapka Kanunu kabul edildiğinde Karaköy rıhtımında bir gemi dolusu şapka satılmak üzere beklemektedir. Şapkaların sahibi İtalyan Borsalino kardeşler, bu satışdan çok kar ederler.

Şapka inkılabı, Borsalino ve diğer şapka üreticilerine,1929 krizinin gelişinin hissedildiği yıllarda çok iyi bir pazar açar. Avrupa'daki her çeşit şapka Türkiye'ye gelir. İkinci el olanlar bile. Fahiş fiyata satılanlar da olur.  Şapkaya karşı olanlar olduğu gibi şapka giymeye hazır bir kitle de vardır. Üstelik memurlara mecburidir ve devlet şapka almaları için kredi verir. Şapka kutlamaları karnaval halini alır.

Anadolu'da ise şapkaya yapılan itirazlar, idamlar ile susturulur. Rize topa tutulur. Erzurum'da Şalcı Bacı isminde bir kadın, bir alakası olmadığı halde, halka gözdağı vermek için asılır. İskilibli Atıf Hoca idam edilirken hakaret edilerek başına şapka geçirilir. Mekanları cennet olsun.

Avrupa'dan gelen şapkaların fahiş fiyatına halkın geliri yetişemeyince, yerli üretim teşvik edilir. Vakko'nun ilk hali olan Şen Şapka, Vitali Hakko tarafından kurulur. Gerek heveslileri yüzünden gerekse icbar sebebiyle talebin bolluğu, Şen Şapka'yı zengin eder.

Biz, Karaköy rıhtımındaki Borsalino şapkalarına dönelim. 1857'de İtalya'da kurulan ve adını ailenin soyadından alan Borsalino şapkaları gangster filmlerinin vazgeçilmezi olur zamanla. Beyaz perde macerasına 1927'deki Underworld filmi ile başlar. Hem Amerika'nın hem de dünyanın en ünlü gangsterlerinden olan Al Capone'un en mühim kıyafet aksesuarı olan  Borsalino şapka, Brian De Palma'nın Dokunulmazlar (1987) ve Ford Coppola'nın Baba (1972) filmlerinde, başrollerin baş aksesuarıdır. Jacques Deray'ın 1970 tarihli filminin ise adıdır. 

Ne tuhafdır ki günlük hayatda ve sinemada insan canına kıyanların sembolü olan Borsalino şapka, bizde, daha 1925'de, bir çeşit gangsterlik gösterisine sebeb olur. Şapkayı takanlar, "Takmam" diyenleri idam eder; şehirlerini topa tutarlar. 

Gangsterlerin aksesuarı olmasının tesiri var mıdır bilemem ama, zamanla, medeniyet serpuşu şapkanın kullanımı azalır. Kanun kalkmasa da şapka takmaya icbar edilen olmaz.

Bugün, İskilibli Atıf Hoca'nın, şapka yüzünden idam edildiği gerçeğini sulandırmak isteyen ulusalcılar, O'nun Yunan işbirlikçisi olduğu yalanına sığınıyorlar. Yazıklar olsun! Bunlar da hakikati  idam ediyorlar. Bilginin katilleri!

Peki, Şalcı Bacı kimin işbirlikçisi idi?

Bir serzeniş de hemcinslerime...Tesettür maksadıyla eşarp satın alan hanımların, Şalcı Bacı'yı ve Şen Şapka'yı bilmeleri ve idrak etmeleri lazım.