“Mermerlerin nabzında hâlâ çarpar mı tekbir?/Bulur mu deli rüzgâr o sedayı: Allah bir!” Necip Fazıl.

¥

Fatih Sultan Mehmed’in zihninde; şarkın işlenme gününü bekleyen tefekkür zenginliği ile garbın maddecilik imkânları hazır beklemekteydi.

Bunları bir teknede yoğurup, dünya tefekkür ve medeniyetine bir istikamet çizmek, ancak onun çapında bir dehanın marifeti olabilirdi.

Evet, Fatih Sultan Mehmed, Şark’tan Garb’a kadar bu düşünceyle at sürmüş, fetihler gerçekleştirmişti.

Balkan coğrafyasının hemen her noktasında, Fatih’in bir eserine rastlamak mümkündür.

İşte onlardan biri Karadağ’ın başkenti Podgoritsa’ya bağlı Tuzi beldesindeki Fatih Camii şehitliği veya Nizam Camii şehitliğidir.

Bu şehitlik ve cami; Osmanlı’nın Balkanlar’dan çekilmesinden sonra bir hayli tahribata uğramış ve kaybolmaya yüz tutmuştu.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı TİKA, iki ülke arasındaki anlaşmalar neticesinde camiye ve şehitlerimize sahip çıkmış.

“Mermerlerin nabzında hâlâ çarpar mı tekbir/ Bulur mu deli rüzgâr o sedayı: Allah bir” diyen mezar taşlarını, sahiplerine devretmiş, camiyi de aslına uygun restore ettirerek ibadete açılmasını sağlamış.

¥

Yaklaşık 11000 m2 alan üzerine kurulu olan şehitliğin misafirleri arasında ağırlıklı olarak Fatih Sultan Mehmed’in cengâverleri var.

Ayrıca 1911 kolera salgınında şehit olan Mehmetçiklerimizle 1912 Balkan Savaşı’nda şehit olan Mehmetçiklerimiz yatmakta.

İçerisinde bir kışlanın da yer aldığı şehitlikteki son namaz, 1931 yılı Kadir Gecesi’ndeki Teravih Namazı olmuş. Cami ve kışla, II. Dünya Savaşı’nda iyice tahribata uğramış.

TİKA’nın Karadağ’da koordinatörlük açmasından hemen sonra çalışmalara başlanmış ve ele alınan ilk Osmanlı eseri burası olmuş.

Şehitliğin çevre düzenlemesi, caminin aslına uygun restorasyonu, titiz bir çalışmayla tamamlanarak, 5 Eylül 2010 günü yine bir Kadir Gecesi’nde ibadete açılmış.

Tuzi bölgesinde yaşayan nüfusun yüzde doksanbeşi Müslümanlardan oluşuyor. Cami özellikle Cuma namazlarında bayram yerine dönüyor ve dolup taşıyor.

¥

Tuzi bölgesinin önemli eksikliklerinden birisi de çok amaçlı bir külliye imiş. Karadağ Cumhurbaşkanı Filip Vuyanoviç’in Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’den yazılı talebi üzerine söz konusu külliye, TİKA tarafından tamamlanmış.

Külliye içerisinde, halen Baş Müftülük idari birimleri ve İmam Hatip Lisesi düzeyinde eğitim veren bir okul da bulunmakta.

Karadağ Milli eğitim müfredatını uygulayan okulda 8 derslik, anfi tiyatro, yatakhane, yemekhane, çamaşırhane, kapalı spor salonu ve açık spor sahaları var.

28 öğretmen ve 161 öğrencinin bulunduğu okulun üç sınıfında Boşnakça, birinde Arnavutça birinde de Türkçe dersler görülmekte.

Evet, ne diyor kendisi de bir Balkanlı olan rahmetli Prof. Dr. Sabahattin Zaim hocamız;

- “Halîkındır cümle işler, kul eliyle işlenir. Emri bari olmazsa, sanma bir çöp depreşir.”