Napolyon(!) Kirazı
Şehir üstüme üstüme gelince Anadolu'ya, bağa bahçeye kaçarım. Bu sefer Amasya'yı ziyaret ettim. Daha doğrusu, kiraz vakti gelince oradaki dostlarım davet ediyor. Ben de seve seve icabet ediyorum.
Doğum tarihim belli değil. Kiraz ayında doğmuşum. Ondan mıdır bilmem bu meyveye muhabbetim çok fazla. Kız çocuğu ismidir aynı zamanda.
"Beni yiyeni sapıma çeviririm. Arkamdan dut gelmese" dermiş kiraz. Zayıflatır. Kanı sulandırır. Varsın yapsın. Canı sağolsun.
Amasya'da kiraz zamanı ile ilgili çok ilginç hatıralarım var. Yazılmayı bekliyor. Kiraz toplamayı bırakarak kız görmeye gitmişliğim bile var. Dış kapının mandalı olarak…
Amasya Taşova arasında, bir bağ evine davet edildik bu sefer. Semaver çayını, başı dumanlı dağları seyrederek içtik. Yağmur bardaktan boşanırcasına yağıyor bu arada. Biraz dinince kiraz ağaçlarına daldık.
Bir ara "Napolyon Kirazı" adı geçti. "Niye bu isim?" diye sordum. "Bilmiyoruz." dediler. Soruyu daha da genişlettim. "Kiraz benim, toprak benim; niye Napolyon? Mesela niye Sultan Murad değil?"
"Sahi niye değil?" diye esef ettiler. Oradan Vaşington Portakal'a geçtim. Papaz eriği, ancelik eriği vs. vs. Kim koyuyor bizim meyvelerimize bu isimleri?
Kirazın anavatanı Türkiye. Önündeki isim bir Fransız.
Nihad Sami Banarlı'nın bir yazısından aklımda kalanları sıraladım. Salatalığa badem, balığa derya kuzusu dediğimizi; Itri'nin yetiştirdiği Mustabey Armudu'nu anlattım.
İsim deyip geçmeyin. Bir süre sonra Napolyon kirazı sadece Napolyon olarak anılıyor. Eh kirazla ilgili atasözü ve deyimler de unutulmaya başlıyor. Düşünsenize "Al kiraz üstüne kar yağmış" deyiminin unutulduğunu. "Armudun önü, kirazın sonu" ifadesini nasıl söyleyeceğiz Napolyon ile?
Ya şu güzelim maniler nasıl söylenecek?
Kiraz dolu bahçalar
Ben söylerim yar çalar
Yarim küsmüş gidiyor
Elinde de bohça var
***
Kirazımız dalbastı
Dalları kiraz bastı
Delikanlı söz etti
Kızlar yüzünü astı
***
Bu kiraz budak budak
Olur mu kiraz dudak
Yarımcanın güzeli
Canımdır sana adak
***
Yaza yaza yaz geldi
Çarşıya kiraz geldi
Daha yazacağım ama
Mürekkebe zam geldi
Napolyon Kirazı isminin aslını, dönünce öğrendim. Bursa tarafına aitmiş. Apolyon muymuş neymiş?
Güzel Türkçemiz her taraftan kuşatılmış vaziyette. Meyve sebze ismi deyip geçmeyin.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.