Alkollü içki reklâmları, gazetelerimizin sayfalarını ‘süslemeye’ devam ediyor.

Merak edenler, ‘büyük gazete’lerin Pazar günkü nüshalarına bakabilir. Peki, insanları sarhoş eden, ‘deli’ye çeviren, aklı iptal eden bu alışkanlığın teşvik edilmesi, reklâmının yapılması yanlış değil mi?

Hangi dünya görüşüne sahip olursa olsun, ‘tıp’ uzmanları bu alışkanlığın insanlara zarar verdiği hususunda hemfikir. Hatta, kendileri alkollü içki kullananlar dahi ‘sarhoş’ olmaya karşı çıkarlar. Alkollü içki kullanmanın zararlarını görmek için, sadece sebep olduğu trafik kazalarını hatırlamak bile yeter. Yıktığı aile yuvaları, yol açtığı yaralanma ve ölümler de sıralanabilir. Bunca zararına rağmen, hâlâ alkollü içkiyi gazete reklâmlarıyla teşvik etmeyi anlamak mümkün değil.

Keşke hiç kimse alkollü içki içip aklını devre dışı bırakmasa. Hadi, insanların kalpleri kazanılıp ‘ikna’ edilemediği için nefislerine zulmedenler çıkıyor. Hiç değilse gazetelerdeki reklâmlara engel olunsun.

Tabiî ki biz ‘alkollü içki reklâmları engellensin’ derken, ‘alkollü içki muhipleri’ de tam aksine kampanyalar başlatıyorlar. Devlet Bakanlığı bünyesinde “Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı” tarafından hazırlanıp, ilgili birim ve sektörlerin görüşüne açıldığı ifade edilen “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Yönetmelik” taslağı, alkollü içki satışına ‘çok keskin’ sınırlamalar getiriyormuş. “Yönetmelik bu haliyle çıkarsa, sporla alkollü içki üreticileri arasına tam anlamıyla set çekilecek”miş! (Hürriyet, 19 Ekim 2008)

Adı geçen yönetmeliği inceleme imkânı bulamadık. Yalnız, haberlere yansıdığı kadarıyla, ilgili taslak kabul edilir ve hayata geçebilirse spor kulüpleri ele alkollü içki üreten firmalar asana bir set çekilecek gibi görünüyor. Alkollü içki üreten firmalar ‘spora destek’ adı altında ürünlerinin reklâmını yapamayacak.

Fakat aynı taslakta, alkollü içkilerin gazetelerde reklâmını engelleyecek bir düzenlemeye gidilmediği görülüyor. Taslağa göre, her çeşit alkollü içkinin televizyon, kablolu yayın, radyo ve kamu yayın araçlarıyla reklâmının yapılması yasak. Bu mecralar dışında yapılacak reklâmlarda ise ‘teşvik edici ve özendirici olmaması şartı’ aranacakmış. Görüldüğü gibi, yeni taslakta da alkollü içkilerin gazetelerde reklâmının yapılmasını önleyen, engelleyen bir düzenlemeye yer verilmemiş! Güya “teşvik edici ve özendirici olmama” şartı konulmuş, ama bu şart tamamen subjektif bir kural. “Teşvik edici ve özendirici” olup olmadığına kim karar verecek?

Son yıllarda artarak devam eden alkollü içki reklâmları mutlak surette engellenmelidir. Gerek sinemalarda ve gerekse gazetelerdeki bu reklâmlar alkollü içkilerin içilmesini teşvik ediyor. Madem yolun başındayız, yeni bir yönetmelik hazırlanıyor; o halde bu yönetmelik alkollü içkilerin gazetelerdeki reklâmlarına engel olabilsin.

Hazırlandığı ifade edilen taslakla ilgili gerek Yeşilay ve gerekse tüketiciyi koruma dernekleri ve birliklerinin söyleyecek sözleri yok mu?

Madem konu gündeme taşındı, o halde taslağa ‘alkollü içkilerin reklâmı gazetelerde de yapılamaz’ maddesi yer almalı. “Herkes”in sarhoş olmasından “hiç kimse”nin menfaati yoktur!