Zaman Gazetesi'nin İzmir bürosu muhabirlerinden Ali Rıza Karasu ve Mustafa Yüksel'i kutlayarak söze başlamak istiyorum: 12 Mayıs tarihinde yayınlanan "Tapulu dairelere Deli Dumrul vergisi" başlıklı haber, çok güzel bir habercilik çalışmasıydı.
Haberi hatırlayanlar, "bunun neresi güzel?" diye homurdanacaklardır; çünkü haberin ayrıntıları, kanunlara saygılı vatandaşları gülmekle ağlamak arasında muhayyer bırakan, âdeta çileden çıkarıcı bir muhteva taşıyor.

Henüz haberi olmayanlar için sevimsiz ayrıntıları sıralamaya başlayabiliriz: Eğer bir mülkünüz (bina) varsa, hemen sandıktan tapusunu çıkarıp bakmalısınız: Üzerinde "kat mülkiyeti" yazıyorsa, başka bir köşe yazarını okumaya geçebilirsiniz ama tapuda "kat irtifakı" yazılıysa derin bir nefes almanız ve sâkin olmanız gerekiyor.

Hükümet, büyük ihtimalle 2009 yılı bütçesinin öngörülebilir ve öngörülemez açıklarını kapamak üzere görünüşte gayet makul fakat aslında kat maliklerine saç baş yolduracak yeni bir kanun teklifini Meclis'ten geçirerek, bu yılın 30 Kasım tarihine kadar yapı kullanım belgesine (iskân) sahip vatandaşlara, 300 TL'lik bir masraf kapısı açmış bulunuyor.

Mesele, "Tamam, veririz 300 lirayı çıkarız; kanunun kestiği parmak acımaz"la bitmiyor; Amerikan filmlerinde rastladığımız o meşhur söyleyişle bu daha "iyi haber": Yapı kullanma belgeniz yoksa... Sıkı durunuz şimdi; en iyisi bir bardak ılık suya yeterince limonsuyu damlatıp ağır ağır içerken odayı havalandırmanızı, tansiyon, kalp gibi rahatsızlığınız varsa tedbirli bulunmanızı ve etrafınızda kırılacak şeyleri uzakta tutmanızı şahsen tavsiye ederim.

Evet, yapı kullanma belgeniz yoksa, 30 Kasım'a kadar şu belgeleri tedarik etmelisiniz, buyrunuz: SSK'dan alınacak binayı yapan müteahhidin SSK ilişik kesme belgesi, vergi dairesinden müteahhidin vergi ilişik kesme belgesi, ilgili şehrin su ve kanalizasyon idaresinden kanal vizesi, temel vizesi, ısı yalıtım vizesi, toprak vizesi, demir vize kartı, iskân harçları, yapı denetim uygunluk belgesi, asansör vizesi, binanın cephe fotoğrafları (fazla aranmıyormuş, yaşadık!), uygunluk belgesi (bu belgenin "neye uygunluk" belgesi olduğu anlaşılmıyor; herhalde, "bir yerden bulup alsın keratalar, sonra belgenin uygun olup olmadığına bakarız" diye düşünmüş olmalılar), Telekom'dan uygunluk belgesi, Sivil Savunma Müdürlüğü'nden sığınak uygunluk belgesi, belediye fen işlerinden numarataj uygunluk belgesi, ilgili belediyenin itfaiye daire başkanlığından yangın güvenlik raporu...

Haberci arkadaşlar, bu kadar Deli Dumrul evrakının ne kadar zamanda tedarik edilebileceğini, kaç iş gününe mal olacağını belirtmemişler ama malî boyutu aşağı yukarı belli: 15 bin lira!

Hemen belirtmeliyiz ki kat mâlikinin bunca zahmet ve para karşılığı katlanacağı eziyeti, daha evvelce binayı yapan müteahhidin yerine getirmiş olması gerekiyordu; şimdi siz, müteahhidin ihmâl ettiği halde parasını sizden tahsil ettiği bir hizmete erişmek için Deli Dumrul çilesi çekmek zorundasınız.

Ha, bir kötü haber daha: Çıkan kanunda kaçak binalar için herhangi bir müeyyide öngörülmemiş. Bütün hoşgörünüze sığınarak bu durumda, bütün vergilerini, primlerini, harçlarını ve rüsûmatını yatırarak başını sokacak bir yuva tedarik eden vatandaşların, ekstradan bir de "enayilik rüsûmu" ödemek zorunda kalacağı anlaşılıyor.

Kestirmeden söyleyelim: Bu kanunu hazırlayanlar, doğru bir şey yapıyorum zannıyla "yanlış bir şey" yapmışlardır. Müteahhitlerin vaktiyle eksik bıraktığı işleri ve ödemekten kaçındığı paraları bugün kat sahibine ödetmeye kalkışan kanun işlemez; boynuz uman kulaktan olur. Yolunacak bir kaza bu kadar ezâ edilmez.

Yol yakınken tashih ediniz ey ricâl-i hükümet; söyledim gitti.