İsrail, Amerika’nın isteğiyle Mısır ve Ürdün’le barış yapmıştı. Bu iki Arap devleti, Körfez monarşileri 6 Arap devleti gibi, Washington’a en girift ilişkilerle bağlıdır. Binaenaleyh İsrail’i resmen düşman ilân eden İran ile Suriye dışında bir devlet yok. İsrail, Doğu Kudüs’ü ilhak ve Filistin devletini tanımamak gibi belâları başına sarmadıkça, başka bir Arap ülkesiyle savaş ihtimali ortadan kalkar.
Amerika, Suriye’yi de İsrail’le barıştırmaya çalışıyor. Sessiz ve derinden gidiyor. Ama Batı medyasına sızdı. Bu mümkün mü? Zira Suriye, Golan tepelerini geri istiyor. İsrail de gûyâ buna razı ama su kaynaklarını kesip çırılçıplak iki tepeyi vererek işi çözümlemek peşinde. Bunun anlamı, sulh ihtimali yok demek.
Amerika ısrarcıdır. İşin peşini bırakmaz. Üstelik Türkiye, İsrail’le barışır da arabuluculuğa girişir, Orta Doğu’da sulh benden sorulur! derse, Ankara’nın nüfuzu artar endişesi mevcuttur. Haziran 2011 seçimlerinden sonra İsrail’in Ankara’ya tekliflerde bulunması epey muhtemeldir.
Suriye ile barış, Golan konusunu aşar. Hem de fersah fersah. Zira İsrail, Hamas’ı “İsrail’in PKK’sı” diye tanımlamıştır. Mısır ve Ürdün’ün yaptığı gibi Suriye’nin de Hamas’la ilişkisini kesmesini isteyecektir. İran rabıtası olmasa Suriye’nin bu isteği yerine getirmesi zor değildir ama, böyle güçlü bir rabıta bahis konusudur.
Hamas, İran’ın Doğu Akdeniz üzerindeki silâhlı örgütlerinden biridir. Gazze’yi de yöneten güçlü bir örgüt. Tahran’ın, Hamas ve benzeri örgütlerden silâhlarını ve Yahudiler’le cihâdı bırakmalarını istemesi, İran’ın emperyal durumunu sarsar. Yani imkânsızdır. Hiç değilse bugün için böyledir.
Suriye-İsrail barışı, İran savaşı ihtimalini de azaltır. Ama ortadan kaldırmaz. İran atom bombasından vazgeçmedikçe savaş en umulmadık anda patlayıverir. Bununla beraber, tarihçilerin iyi bildiği gibi, hiç tahmin edilemeyen gelişmeler, bütün gelişmeleri aşarak gerçekleşebilir. Meselâ ister misiniz İran, ABD’nin stratejik müttefiki ve Asya’da ortağı olsun? Şakası bile soğuk kaçıyor, farkındayım.