Yılmaz Öztuna

Yılmaz Öztuna

İran Akdeniz’de

İran Akdeniz’de

İran, bu Şubat’ta 2 küçük savaş gemisini Süveyş Kanalı’ndan geçirerek Akdeniz’e sokmuştu. Böyle bir gelişmenin önemini ve arkasının geleceğini bu sütunda belirtmiştim. Öyle oldu: 2 İran denizaltısı evvelsi gün Hürmüz Boğazı’ndan çıkarak Basra Körfezi’nden Hind Okyanusu’nun Umman Denizi’ne açıldı.
Sonra batıya rota kırıp Arabistan yarımadasının güneyini geçti. Mendeb Boğazı’ndan (Bâbülmendeb), Kızıldeniz’e girivermesin mi? Kızıldeniz, Basra Körfezi gibi, fakat Asya ile Afrika arasında, Hind Okyanusu’nun bir körfezidir. Kızıldeniz’in Afrika tarafında -güneyden kuzeye- Cibuti, Eritre, Sudan, Mısır’ın, Asya tarafında -kuzeyden güneye- gene Mısır, birer limanla İsrail ve Ürdün’den sonra Suûdî Arabistan, Yemen’in sahilleri uzanır. Denizaltılar Süveyş Kanalı’ndan izinle geçip Akdeniz’e girdiği takdirde, çok dikkat çeker.
Şubat’ta 2 İran savaş gemisinin, Cebelitârık yerine Süveyş’ten Akdeniz’e girmesi İsrail’i sinirlendirmişti. Denizaltılar ise alarma geçirir. Tabiatiyle Akdeniz’e, ABD 6. Filo’su egemendir. Ama İsrail’in de kendi çapında bir filosu var. İran gemileri ile burun buruna gelmesi -bana inanın- hiçbir çeşit hayra alâmet olamaz.
Ne oldu? Şüphesiz İran, Suriye’deki gelişmelerden pek çok rahatsız oldu. Suriye’de Baas rejiminin Şîî çeşidinin sona ermesi hâlinde, İran’ın Doğu Akdeniz’deki gücü çok zayıflar. Hattâ imkânsız duruma düşer. Lübnan’da Hizbullah, Gazze’de Hamas, Tahran’dan yönetilen örgütlerdir. Şimdi Hamas’la Filistin otonom devletini temsil eden el-Feth’in barıştığı da söyleniyor.
Bu durumda İran, mutlaka -telâşa kapıldı demeyeyim- rahatsız olmuştur. Bütün bu gelişmelerin arkasında -doğru yanlış- Washington’ın bulunduğu kanaatindedir. Suriye’de Baas rejiminin Şîî versiyonu sona erer, Hamas da el-Feth ile anlaşırsa, Lübnan’da Hizbullah zaten sallantıda, İran’ın Orta Doğu’nun güçlü devleti olmak iddiası suya düşer. Füzeler ve atom bombaları bile İran’ın kaybettiği bu nüfuzu telâfi edemez.
Suriye konusuna Türkiye, mecburen girecektir. İran’da Hamaney-Ahmedinecat dış politikasının ilk teşebbüsü, usuldendir, Amerika’yı dünyaya şikâyet etmek olacak. Yeni Erdoğan hükûmeti bu büyük dış problemle karşılaşacak.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yılmaz Öztuna Arşivi