Şekerde neler oluyor? 2
Geçtiğimiz hafta kaleme aldığımız “Şeker’de neler oluyor” başlıklı yazımıza gelen yorumlarda ağırlıklı olarak, konunun takipçisi olmamız isteniyordu.
Emir telakki edip, konuyu biraz daha araştırdığımızda neler çıktı neler…
Malum, devletin elindeki şeker fabrikaları parça parça satılıyor.
Portföy B Grubu’nda Elazığ, Malatya, Erzincan ve Elbistan şeker fabrikaları bulunuyordu.
Bu 4 fabrika geçtiğimiz haftalarda Ak-Can ve Kolin Limak OGG’ye 266 milyon dolara yani yaklaşık 500 milyon TL’ye satıldı.
Yazımızda, rayiç bedelleri ve emsallerine bakıldığında, 500 milyon TL’ye satılan 4 şeker fabrikasından sadece birinin(Malatya) arsasının 540 milyon TL değerinde olduğunun görüldüğüne dikkat çekmiş ve sormuştuk:
“Kim kazandı?
Devlet mi, millet mi, yoksa?..
Kamu yararı bunun neresinde?”
Bu kez de, diğer fabrikaların arsa değerlerini takdirlerinize sunuyorum.
Önce şunu belirtelim;
Portföy C Grubu’nda satılan Çorum, Çarşamba, Yozgat, Turhal, Kastamonu ve Kırşehir şeker fabrikalarını da 656 milyon dolara Ak-Can ve Kolin Limak OGG aldı.
Ak-Can ve Kolin Limak OGG, bu 10 şeker fabrikası için devlete toplam 922 milyon dolar ödeyecek.
Bunlardan biri olan Malatya Şeker Fabrikası’nın sadece arsa ederinin 540 milyon TL olduğunu önceki yazımızda ortaya koymuştuk.
Şimdi gelelim diğer fabrikaların arsa rayiç bedellerine:
Şeker fabrikalarının bulundukları alanlar belediye kayıtlarında arsa veya arazi şeklinde kayıtlı.
Malum rayiç bedel, arsa ve arazinin beyan tarihindeki normal alım satım bedelini gösterir.
Tek tek sıralamama gerek olmasa gerek…
Bu 10 şeker fabrikasından 9’unun(Kırşehir hariç) rayiç bedelleri toplamı 700 milyon TL.
1 milyon 61 bin metrekare bir alana sahip bulunan Kırşehir Şeker Fabrikası ise, arazisi mücavir alan göründüğü için emlak vergisi ödemiyor.
Bundan dolayı fabrikanın Kırşehir Belediyesi’nde rayiç bedeli görünmüyor.
Bunun dışındaki 9 fabrikanın 2011 yılı için belediyelere ödedikleri emlak vergisi 2 milyon lirayı buluyor.
10 şeker fabrikası Ak-Can ve Kolin Limak OGG’ye 922 milyon dolara satıldı.
Bunun TL karşılığı yaklaşık 1.7 milyar TL.
10 fabrikadan 9’unun arsasının kuru rayiç bedelleri toplamı ise yaklaşık 700 milyon TL.
Ve bu 700 milyon TL güncel olmayan rayiç bedel toplamı.
Güncellenip, emsalleri göz önüne alındığında bu 9 fabrika arsalarının eder toplamı 700 milyon TL’nin katbekat fazlası ediyor.
Şöyle ki:
Belediye kayıtlarındaki rayiç bedeller güncellenmediği için eski rakamlardan oluşuyor.
Arsaların, bulundukları bölgelerdeki emsalleri ile karşılaştırıldığında rayiç bedellerin bunun çok çok daha üstünde olduğu anlaşılıyor.
Örnek mi istiyorsunuz:
Malatya Şeker Fabrikası’nın arsası ile eski hal binasının bulunduğu arsa değerleri bu aradaki uçurumu net bir şekilde gösteriyor.
385 bin metrekarelik bir alana sahip olan Malatya Şeker Fabrikası arsasının rayiç bedeli 112 milyon lira görünürken, bundan 10 kat daha küçük bir alana sahip olan eski hal binasının bulunduğu arsa 2009 yılında 52 milyon liraya satılmış.
Bitmedi:
Bu rakamlar sadece arsa değerlerini ortaya koyuyor.
922 milyon doların içinde kurulu fabrikalar ile şeker kotalarının da olduğu düşünüldüğünde, şeker özelleştirmeleri iyice tartışmalı hale geliyor.
Şeker kotasından kastım şu:
Ak-Can ve Kolin Limak OGG’ye, 2 grup özelleştirme ile 266 milyon dolara satın aldığı 4 şeker fabrikası ile arsalarının yanında bu portföye ait
131 bin 400 tonluk ‘A’ şeker kotası verildi.
Sadece bunun günümüz ederinin 200 milyon TL olduğu ifade ediliyor.
Bir de şu soru var, cevap bekleyen:
“Peki bundan sonra ne olacak? Ülke olarak şeker üretimimizde bir tertip, düzen, artış mı olacak?”
Bu düşünceyle, yukarıda aktardığım rakamları “olur o kadar” diye geçiştirecekler olabilir.
Onlara tavsiyem, ihale şartnamesine bakmaları.
Çünkü orada, üretimde süreklilik garanti altına alınmıyor.
Üretim şartı 5 yılla sınırlı.
Bu fabrikaları alan Ak-Can ve Kolin Limak OGG, 5 yıl sonra, sadece bu arsaları satarak, bugün ödeyeceği 922 milyon doların katbekat fazlasını elde edebilir.
Keyif O’nun keyfi.
4 bin işçi işsiz kalacakmış; piyasa tümden uluslararası tatlandırıcı ve şeker kartellerinin eline geçecekmiş, umurunda mı olur?
Devletin düşünmediğini özel sektör mü düşünecek?
Satar, koyduğu 3’ü 10 olarak alır gider.
Kim ne diyebilir?