Bosna-Hersek, 1995’de imzalanan Dayton Anlaşması’ndan sonraki, beşinci yerel seçimini gerçekleştirmek üzere geçtiğimiz Pazar günü sandık başına gitti. Kampanya sürecinin oldukça sert seçtiği bu seçimler, yerel temsilciler seçilecek olmasına karşın, genel seçim havasındaydı. Halkının derdi geçim olunca, kampanyaların ana konuları da, yolsuzluk, işsizlik ve ekonomik kriz oldu.


1997’den sonra yapılan tüm seçimlerde olduğu gibi, bu seçimlerde de katılım oranı düşüş eğilimini sürdürdü. Sandık başına gitme oranı yüzde 53,37’te kaldı. Her yaştan Sırp ve Hırvatın yoğun bir şekilde katıldığı seçimlere, özellikle Boşnak gençlerin ilgisizliği oldukça dikkat çekiciydi. Yerel seçimlere katılımın en düşük olduğu şehir, 110 bin seçmenli bir şehirde 7 bin 500 oyla belediye başkanı seçilen, Tuzla şehri oldu. Ülkenin önemli şehirlerinden Mostar’da ise, seçim kanununun Anayasaya aykırılıklar içermesi sebebiyle, seçimler iptal edilerek ileri bir tarihe ertelendi.

Gelelim seçimin neticesine...

7 Ekim Yerel Seçimi’nin tartışmasız galibi, yüzde 27,2 oy oranıyla, Demokratik Eylem Partisi-SDA oldu. Dört yıl önceki seçimlerde 37 belediye başkanlığı elde eden SDA, bu seçimlerde 34 Belediye Başkanlığı elde etti.

Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’ya bağlı Ilidza, Novo Sarajevo, Vogosca’nın yanı sıra Hadzici, Konjic, İlijas, Vitez, Travnik, Kakanj, Zenica, Tesanj, Fojnica belediye başkanlıklarını da elde etti. En önemlisi SDA, yıllardır SDP’nin elinde bulunan Novi Grad Sarajevo ve Bihaç Belediye Başkanlıklarını kazandı.

İki yıl önceki genel seçimlerin galibi ve hükümetin büyük ortağı olan Sosyal Demokrat Partisi-SDP, sadece on bir belediye başkanlığına hak kazanabildi. SDP’nin elde ettiği belediyeler arasında, Centar Sarajevo, Tuzla, Gradacac, Bosanska Krupa yer alıyor.

SDP’nin, ayak oyunlarıyla koalisyon dışına ittiği SDA’nın yerine koalisyon ortağı olduğu Daha İyi Gelecek İçin İşbirliği-SBB BiH, sadece Gorazde ve Stari Grad belediyelerini alabildi. Genel başkanlığını medya patronu Fahrudin Radoniç’in yürüttüğü SBB BiH, Kasım 2009’da kurulmuştu. Tıpkı SDP gibi, bütün seçim kampanyasını SDA’yı kötülemek üzerine kurmuştu. Aslına bakılırsa, biraz ekonomiden, biraz AB’den, biraz gençliğin sorunlarından bahseden ama tutarlı bir siyasi söylemi olmayan, adaylarının dahi hangi gerekçeyle destek verilmesi gerektiğini izah edemediği bir parti için bu netice bile büyük bir başarı sayılabilir.

Demokratik Etkinlik Partisi A-sda, Cazin’de ipi önde göğüsleyerek, geçen seçimlerde olduğu gibi bir başkanlık koltuğu elde etti. Aynı şekilde, Sosyal Demokratlar Birliği-SDU BiH’de sadece Kladanj’de seçimi kazandı.

Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik liderliğindeki Bağımsız Sosyal Demokratlar Birliği-SNSD, tam bir seçim yenilgisi yaşadı. Oy aranı 12’ler seviyesinde kalan SNSD, 41 olan belediye başkanlığı sayısını 15’e kadar geriletti. Bir diğer Sırp partisi Demokrat Halk Birliği-DNS de 4 belediye başkanlığı elde etti.

Bosnalı Sırpların eski siyasi lideri Radovan Karaciç’in bir zamanlar başkanlığını yaptığı Sırp Demokrat Partisi ile Demokratik İlerleme Partisi koalisyonu oyların yüzde 21,6’sını aldı. Böylece SDS, belediye başkanlığı sayısını on üçten, yirmi yediye yükseltti. SDS’nin başarısı Bosnalı Sırpların daha da radikal milliyetçi çizgiye kaydığının açık bir göstergesi.

Hırvatların milliyetçi partisi Hırvat Demokrat Birliği-HDZ BiH, on dört ve Hırvat Demokrat Birliği 1990-HDZ 1990 ise üç belediye başkanlığı kazandı.

Pazar günü yapılan seçimlerde neticesi merakla beklenen şehirlerin başında Srebrenica yer alıyordu. Sırplar, gün boyu bu şehirdeki sandıklarda, sahte kimlikle oy kullanmaya çalıştılar. Ancak Boşnakların üzerinde mütabakat sağladığı bağımsız aday Çamil Durakoviç, Srebrenica’da zaferini ilan etti.

Durakoviç’in, dokuz Sırp partisinin desteklediği Vesna Koçeviç ve bağımsız aday olarak seçime katılan Srebrenicalı iş adamı Radoyica Ratkovaç’ı geride bırakması, ikinci bir Srebrenitsa felaketine mani oldu. Ancak Bosna-Hersek Merkez Seçim Komisyonu, itirazlar sebebiyle, henüz neticeyi açıklamıyor.

Gecenin haberi ise Visoko’dan geldi. Visoko Belediye Başkanlığını, SDA’nın başörtülü adayı Amra Babiç kazandı. Babiç’in elde ettiği bu zafer, aynı zamanda, Türkiye’deki siyasilere de önemli bir mesaj niteliğinde. Hayırlı olsun. Türk siyaset ve siyasetçilerine örnek olsun!

Tüm bu neticelerden anlaşılacağı üzere Bosna-Hersek Yerel Seçimlerinin en mutlu partisi, rahmetli Aliya İzetbegoviç’in Demokratik Eylem Partisi oldu. Ancak seçimlerin genel neticesi hiç de umut verici değil. Görünen o ki, Bosna-Hersek siyaseti, yavaş yavaş 1992’deki milliyetçi atmosfere geri dönüş yapıyor. Bu sebeple, 7 Ekim Yerel Seçimleri iki cümleyle özetlenebilir: Eski tas, eski hamam. Tam yol, kaosa devam.