Farklı tanım ve tarifleri yapılsa da ‘etik,’ netice itibarıyla ‘ahlâk’tan ayrı düşünülemez. ‘Etik’ kelimesinin köken olarak Eski Yunan’a dayandığını ifade edenler de vardır. ‘Etik’ ile ‘ahlâk’ arasındaki fark da ‘etik’in evrensel olduğu ve ‘ahlâk’ın yöresel olduğu şeklinde yapılıyor.
İster ‘etik’ diyelim, isterse ‘ahlâk;’ bu kavramların yaşamadığı bir dünyada huzur da yaşayamaz. “Yargı Etiği Sempozyumu”nda konuşan Kamu Etik Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bilal Eryılmaz şöyle demiş: “Devlet hayatında etik değerler, diğer değerlerden daha önemli ve önceliklidir. Etik değerler zaafa uğrarsa, tüm diğer değerler risk altına girer.” (AA, 15 Kasım 2012)
Bugünün toplumlarının devletten daha çok etik talep ettiğine de dikkat çeken Prof. Dr. Eryılmaz, “Etik konular; kamu personeli olarak yalnızca uymamız ya da uygulatmamız gereken görevimiz değil, aynı zamanda kişi ve vatandaş olarak ideallerimizin, değerlerimizin bir parçasını meydana getiriyor” şeklinde konuşmuş.
Türkiye’de “Kamu Etik Kurulu” adıyla bir kurulun kurulması ve çalışmalar yapması başlı başına bir hadisedir. Demek ki ihtiyaç var ki kurulmuş. Elbette bu kurula sadece Türkiye ihtiyaç duymuyor. “Şeytan”larca yanıltılmaya müsait insanın olduğu her yerde böyle kurullara ve kurallara ihtiyaç vardır. Güya dünya barışını temin etmek için kurulan Birleşmiş Milletler Teşkilâtı bile nihayetinde bir ‘etik kurul’ değil mi?
Tabiî ki asıl problem ‘etik kurul’ların ‘ahlâka aykırı iş’ler yapar hale gelmesidir. Bu hâl, ‘tuzun kokması’ olarak da yorumlanabilir. Düşünün ki dünya barışını temin için kurulan bir teşkilât olan BM, barışı temin etmek yerine ‘zalim’lerin oyuncağı oluyor. Böyle bir durumda hangi ‘etik’ten, hangi ‘ahlâk’tan bahsedilebilir?
“Dünyanın jandarması ABD”nin Başkanı Barack Obama’nın sözcüsü Jay Carney, İsrail’in Gazze’yi bombalamasından sonra da yine Hamas’ı, dolayısıyla Filistinlileri sorumlu tutmuş. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Rhodes de “Hamas üzerinde bir ölçüde etkisi olan, Türkiye ve Mısır ile bazı Avrupalı ortaklara, Hamas’a, gerilimi azaltması için baskı yapma yönünde etkilerini kullanmaları çağrısını yapıyoruz” şeklinde konuşmuş.
Eh, “dünyanın jandarması” böyle derse diğerleri ne der? Avrupa Birliği de, İsrail’e, “halkını saldırılardan koruma hakkının bulunduğunu, ama cevabının orantılı olması gerektiği” uyarısı yapmış!
“Etik” değerlerden yoksun bu açıklamalardan cesaret alan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, Hamas’ı “bilerek sivilleri vurmak ve Filistinli sivillerin arkasına saklanmakla” suçlamış.
Dünyanın gözünün içine baka baka bu kadar ‘etik dışı’ beyanlarda bulunmaktan hiç sıkılmıyorlar mı? En başta İsrail’in işgalci, haksız ve her zaman “orantısız güç kullandığı” belli değil mi? Neymiş, Gazze’den ‘füze’ atılıyormuş. Peki, İsrail ne atıyor? Bomba! Her zaman saldıran İsrail, suçlanan yine Filistinli! Böyle ‘etik dışı’ anlayış olur mu?
Amerika, “Biri Hamas’ı ikna etsin” diyeceği yerde; kendisi İsrail’i ikna etmeyi niçin düşünmez? Dünya şahittir ki, bazı insaflı İsrailliler bile İsrail devletinin yaptığı yanlışa cesaretle itiraz ediyor. Yine hatırlatmak lâzım ki Aliene Rachel Corrie adlı, ABD’li bir barış gönüllüsü, Gazze Şeridi’nde Filistinlilerin evlerini yıkmak üzere harekete geçen bir İsrail buldozerinin önüne çıkmış ve bu buldozer tarafından ezilerek öldürülmüştü. (16 Mart 2003) Aliene Rachel Corrie ve onun gibi yüzlerce hatta binlerce ‘vicdan sahibi’ni harekete geçiren neydi? Bu hadiselerin bir benzeri İsrail lehine ve Filistinliler aleyhinde gerçekleşti mi? ABD’yi yönetenler İsrail’i ‘etik dışı’ bir yolla desteklerken; herhangi bir ABD vatandaşı Filistinlilere karşı İsrail’i ‘gönüllü’ olarak savunma ihtiyacı hissetti mi? Hissetmemiştir, çünkü bu savaşta zalim ve haksız olan İsrail’dir. Başkalarının ‘bir’ hatasını görüp de, İsrail’in iki milyon hatasını görmemek ‘etik’le bağdaşmaz.
Filistin’e de, dünyaya da ‘etik’ penceresinden bakmakta fayda var...