Arefe ve Bayram günlerindeki vazifelerimiz...
Bugün Arefe... Yarınki bayramımızın, okuyucularımıza ve bütün Müslümanlara hayırlar getirmesi duâsıyla...
Bugün sabah namazından itibaren teşrik tekbirleri başladı. Bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar 23 vakit boyunca bütün farz namazların arkasından, kadın-erkek her müslümanın bir kere teşrik tekbiri okuması, kurban kesmenin ve bayram namazı kılmanın vâcib olduğu gibi vâcibtir. Teşrik tekbiri şudur:
Allâhü ekber Allâhü ekber. Lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Allâhü ekber ve lillâhil hamd.
İbrahim Aleyhisselam, Hazreti İsmail’i kurban etmek üzere iken Cebrail Aleyhisselam bir koçla geldi. Hazreti İbrahim’in Hazreti İsmail’i kurban etmek için uğraştığını görünce, “Allâhü ekber Allâhü ekber” dedi. İbrahim Aleyhisselam, “Lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber” diye karşılık verdi. İsmail Aleyhisselam da, “Allâhü ekber ve lillâhil hamd” dedi. Teşrik tekbirinin aslı budur ve bu ibretli hâdiseyi yâdetmek için okumak vâcib kılınmıştır.
Bakara Sûresi’nin “Sayılı günlerde Allah’ı zikrediniz” meâlindeki 203. âyeti teşrik tekbirine işâret eder. Farzları bitirip sol tarafa selam verdikten sonra, ara vermeden, yerinden kalkmadan, câmide ise câmiden çıkmadan ve dünya ile ilgili bir şey konuşmadan teşrik tekbiri okunur. Kazası yoktur; unutmamalıdır.
Arefe ve bayram gecelerine de dikkat! Bu geceler en mübârek gecelerdendir. Bu gecelerde ibâdet etmek çok büyük sevaptır. Tesbih namazı, istiğfar, az da olsa Kur’an okumak ve duâ ile geçirmelidir.
¥
Kurban keserken, bıçağı hayvanı yatırdıktan sonra bilemek mekruhtur. Kör bıçağı önce sürtüp sonra hayvanın boynundan kaldırıp biledikten sonra kesmek, eziyet olacağı için haramdır. Ama bu hayvanın etini yemek haram değildir.
Kurbanı kör bıçak ile kesmek, kesmek için birkaç kere sürtmek, hayvanı kesim yerine bacağından sürüyerek götürmek, canı tamamen çıkmadan boyundaki iliği kesmek, canı çıkmadan yüzmek, başını birden kesip yüzmek, kıbleye çevirmeden kesmek ve doğurması yakın olan hayvanı kurban etmek mekruhtur.
Kesmek için Besmele çekilince kurbanı hemen kesmek şarttır. Kurban kesecek kimse Besmeleden sonra bıçağı bilese veya kalkıp bir yere gidip gelse tekrar Besmele çekmesi şarttır. Fakat Besmeleden sonra elindeki bıçağı bırakıp başka bir bıçak alsa yeniden Besmele çekmesi şart değildir.
Birbiri ardına birkaç kurban kesecek kimse, her biri için ayrı ayrı Besmele okumalıdır.
Kurban, Besmeleden sonra yerinden kalksa, yatırıp keserken Besmeleyi tekrar okumak lâzımdır.
Bir kurbanı iki kişi kesecek olsa, ikisinin de Besmele çekmesi lâzımdır.
Büyük baş hayvana ortak olanlar, hayvan boğazlanırken ellerini hayvanın üzerine koyarlarsa, hepsinin Besmele çekmesi lâzımdır. Ellerini üzerine koymazlarsa Besmele çekmeleri gerekmez.
Hayvanın şu organlarını yemek harama yakın mekruhtur: Sidik torbası, bezeler, öd, akan kan, dişilik ve erkeklik organları, erkeğin yumurtaları.
Kurban kesildikten sonra şükür olarak iki rek’at namaz kılınır. Birinci rek’atta Fâtihadan sonra innâ a’taynâ... ikinci rek’atta kul hüvallâhü ehad... okunur.
Kurban büyük bir ibâdettir. Mâlî vaziyeti müsâit olmayanlar bu sevaptan mahrum kalmamak için, bayramın birinci günü öğleden sonra 6 rek’at namaz kılıp, “Yâ rabbi bu âciz kulun kurban kesemedi. Beni de kurban kesenler içinde kabul eyle” diye duâ etmelidirler.
Bayramda şunlar müstehabtır:
Bayram gecesi imsaktan önceden itibaren bayram namazı kılınana kadar bir şey yemeyip oruçlu bulunmak ve orucunu kurban etiyle mümkünse kurbanın ciğeriyle açmak. Bayram sabahı erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, helal ve en güzel elbisesini giymek, güzel koku sürünmek. Mümkünse namaza yürüyerek gitmek, giderken sesli olarak teşrik tekbiri okumak. Namazdan sonra başka bir yoldan dönmek. Neşeli olmak. Bayram günlerinde çok sadaka vermek. Akraba, konu-komşu ve yakınlarına “Allah kabul etsin” diye duâ etmek.
Bayram namazının diğer namazlardan farkı şudur: Birinci rek’atta Fâtihadan sonra, ikinci rek’atta da rükudan önce eller kaldırılıp Allâhü ekber diyerek üç kere tekbir alınıp salıverilir. Diğer tarafı aynen diğer namazlar gibidir.
¥
Hacca gidemeyen Müslüman, hacıların Arafat’ta bulunduğu Arefe günü (bugün) öğle ile ikindi arası kendisini Arafat’da kabul ederek 2 rek’at namaz kılmalı, namazdan sonra bir miktar istiğfar, tevhid ve tekbir okuduktan sonra şöyle duâ etmelidir:
“Yâ rabbi! Şu saatte Arafat’ta milyonlarca müslümanın Lebbeyk diye ilticâ ettiği zamanda bu âciz kulun orada bulunamadı. Bu kulunun ruhunu onlarla beraber kıl. Benim ilticâmı da onların ilticâlarıyla beraber eyle. Orada umûmi affa mazhar kıldığın kullarının içine beni de katıver.”