* Umrenin hükmü:

Hanefî ve Malikî mezheplerinde: Ömründe bir defa umre yapmak: Sünnet-i müekkededir, farz değildir. Çünkü:

"Ona bir yol bulabilenlerin, gücü yetenlerin Beyti hac ve ziyaret etmesi ALLAH Teâlâ'nın insanlar üzerinde bir hakkıdır." (Âl-i İmrân sûresi:97)

"Bütün insanlara haccı ilan et ki! Gerek yaya olarak, gerekse nice uzak yollardan gelen yorgun argın develer üzerinde sana gelsinler." (Hac sûresi:27) Ayet-i kerimelerinde ve Abdullah b. Ömer (R.A.)'den rivayet edilen:

"İslâm beş şey üzerine kurulmuştur: ALLAH Teâlâ'dan başka hiç bir ilah bulunmadığına ve Muhammed'in ALLAH Teâlâ'nın Resûlü olduğuna şehadet etmek, namaz kılmak, zekât vermek, hac etmek ve Ramazan orucunu tutmak." (Buhari, İman:1, No:8, 1/12; Müslim, İman:19-22; Tirmizi, İman:3, Nesei, İman:13) Hadis-i şerifi ile:

"İslam, ALLAH Teâlâ'dan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in ALLAH Teâlâ'nın Resûlü olduğuna şehadet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekatı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirebilirsen Kâ'be'yi ziyaret etmen, hac yapmandır." (Müslim, İmân:1, No:8 1/36; Buhârî, İman:37) Hadis-i şerifinde "hac" ibadeti İslâm'ın beş temel esası arasında zikredilmiş, umre ise zikredilmemiştir.

Ubeydullah (R.A.)'den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz:

"Hac bir cihâddır. Umre de bir tatavvu' yâni sünnet, nafile bir ibadettir." (İbn-i Mace, Hac:44, No:2989; 2995; Beyhakî, Es-Sünenü'l-Kübra; Hac: No:8831) buyurmuştur.

Cabir b. (R.A.)'den rivayete göre bir sahâbî Resûlullah (S.A.V.) Efendimize:

- Ya Resûlellah! Umre farz mıdır? diye sormuş, Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz de:

"Hayır! Umre yapmanız, daha faziletlidir," (Tirmizi, Hac:88; No:931; 3/270; A.b.Hanbel; No:13988; 3/316) buyurmuştur.

Bütün bunlar gösteriyor ki: Umre farz değildir.

Şafiî ve Hanbelî mezheplerinde ise umre: Farzdır. Umrenin hükmü hususundaki bu ihtilaf, konu ile ilgili delillere getirilen farklı yorumlar ile bu konuda farklı rivayetlerin bulunmasından kaynaklanmaktadır. Meselâ: Şafiî ve Hanbelî fukahasınca umrenin farz olmasına delil kabul edilen:

"Haccı ve umreyi ALLAH Teâlâ için tamamlayın." (Bakara sûresi:196) ayet-i kerimesi, Hanefî ve Malikî fukahasınca: Farz olsun, nafile olsun hac ve umre ibadetine başlanınca, bu görevin yarım bırakılmayıp tamamlanması gerektiği şeklinde anlaşılmıştır.

Mücahid (R.A.)'den rivayet edilen hadis-i şerifte umreye:

"Umre, küçük hactır." (İbn-i Ebî Şeybe, Musannef, 3/225, 4/305, No:13665) denilmesi ise, Hanefî ve Malikî fukahasınca: Umrenin sevabını beyan içindir, şeklinde yorumlanmıştır. (Kâsânî, 2/226; Mergînânî, 1/182-183.)

İster farz, ister sünnet-i müekkede olduğu kabul edilsin: Müslüman ömründe en az bir defa mutlaka umre yapmalıdır.